|
Jan Toorop (1858-1928) |
|
|
| "De
Zee" van Jan Toorop lijkt wel een abstracte schilderij. Het heeft
een patroon van horizontale banen, bestaande uit allerlei kleuren.
Helemaal abstract is de voorstelling niet, want de horizontale lijn op
driekwart van de voorstelling geeft aan, dat het hier wel degelijk gaat
om de zichtbare werkelijkheid: het is de horizon, die de zee scheidt van
de lucht. Het is een heel puur zeestuk; de zee is het enige onderwerp.
Nergens is een bootje te bekennen, geen badgasten, geen vissers aan het
werk. Het ging enkel en alleen om de zee en de lucht, om de kleuren en
het licht. Het lila-blauwe water met de witte schuimkoppen vormt een
regelmatig patroon, dat Jan Toorop
aanbracht met een paletmes. Daarmee zette hij de verf op het doek, in
verschillende tinten naast en gedeeltelijk over elkaar heen. Het penseel
kwam er nauwelijks aan te pas.
Het werk dateert uit 1887 en is een van Toorops eerste zeestukken. In 1886 was Toorop van Brussel naar Den Haag verhuisd. Door die verhuizing naar een plaats zo dicht bij de zee veranderde de thematiek van zijn werk. Vanaf dat moment werd de zee een regelmatig terugkerend motief. Soms als onderwerp van een schilderij, soms als achtergrond in een symbolische voorstelling. Toorop is vooral bekend geworden door zijn symbolistische werken. Die stijl ontwikkelde hij omstreeks 1890, dus een paar jaar nadat dit schilderij ontstond. Hij putte daarvoor inspiratie uit literaire en muzikale bronnen en uit niet-westerse beeldende kunst. Ook voor De Zee zal Toorop niet alleen de zee zelf als inspiratiebron gebruikt hebben.
|
