CHARLIE CHAPLIN

 (1889-1Onderbouw/vmbo

Charlie Chaplin heeft geen al te gelukkige jeugd gekend. Hij wordt geboren in april 1889 als Charles Spencer Chaplin. Gedurende zijn jeugd groeit hij op in een grauwe achterbuurt van Londen. Makkelijk heeft hij het niet, zijn ouders zijn gescheiden en de gezondheid van zijn moeder gaat zienderogen achteruit. Als kleine jongen weet Charlie menig hart te stelen met zijn leuke dans- en zangoptredens. Voor hem is het een ontsnapping uit de dagelijkse ellende om hem heen en het zijn deze momenten in zijn jonge leven die een belangrijke rol zullen spelen in de keuzes, die hij later zal maken. Samen met zijn halfbroer Sydney schuimt hij lokale theaterzaaltjes af en binnen de kortste keren wordt Charlie de bekendste kindacteur in Engeland. 

Een aantal jaren later komt hij terecht in vaudeville voorstellingen, de zogenaamde varieté shows, waar hij zijn gave als komisch pantomimespeler ontdekt. De verschillende (vaak komische) acts werden achter elkaar gezet en er werd één theatershow van gemaakt. Nauwelijks twintig en ondertussen uitgegroeid tot een professionele komische acteur, reist hij naar Amerika waar zijn carrière ongekende hoogtes bereikt.

De geboorte van de tramp

Na een rondreis door Amerika en Canada tekent hij eind 1913  een contract bij Keystone Film Company waarmee hij op dat moment 150 dollar per week verdient. Voor Keystone maakt hij maar liefst 35 korte films. Deze periode wordt de meest belangrijke uit zijn hele carrière, niet zozeer omwille van het succes, maar veeleer omwille van het personage 'the tramp' (een zwerverstype) dat hij introduceert in de film Kid Auto Races At Venice. Dit personage herken je aan zijn komische gedragingen en voornamelijk door de kleren die hij draagt: veel te grote schoenen en broek, een te strakke vest, onafscheidelijke wandelstok en een piepklein snorretje. Dit personage treedt in talloze andere films op, maar het is pas in 1915, nadat hij een contract tekent met Essanay, een concurrerende filmmaatschappij, dat dit zwerverstype in The Tramp een echte filmrol krijgt. Chaplin wil steeds meer inspraak en controle over de films waarin hij acteert. Hij ambieert zelfs een plaats in de regiestoel. Een nieuw contract bij Mutual, de grootste distributeur uit die periode, zorgt ervoor dat Chaplin's artistieke vrijheid gewaarborgd blijft.

Zijn eerste grote succes komt er in 1921 met The Kid, tevens zijn eerste langspeelfilm. De overstap naar United Artists, dat hij samen opricht met Douglas Fairbanks, Mary Pickford en D.W. Griffith, betekent meer vrijheid en onafhankelijkheid voor zijn filmproducties.

KORTE INHOUD

De ene gooit vensters kapot. De andere passeert toevallig om zijn diensten als glazenier aan te bieden. Een systeem dat werkt. Het verhaal draait rond de Tramp (Chaplin), die ondanks vele tegenslagen nooit de moed opgeeft en zijn onafscheidelijke maatje, een onweerstaanbare schavuit (gespeeld door de zesjarige Jackie Coogan) die als vondeling van jongsaf aan door de Tramp is opgevoed in de Harde Leerschool van het Leven. De meest humoristische scènes zijn een les in tafelmanieren, een gevecht met een bullebak en de engelachtige droom van de Tramp.

De "stomme" film maakt plaats voor de "geluidsfilm"

Charles Chaplin, Modern Times (1936) © Roy Export Company, courtesy NBC Photographie, Paris

Het grote struikelblok voor het verdere succes van Charlie Chaplin zit echter in de opkomst van de geluidsfilm. Chaplin is op dat moment één van de grootmeesters van de stomme film en staat zeer weigerachtig tegenover deze nieuwe technologie. Zelfs wanneer de geluidsfilm in volle bloei verkeert, brengt Chaplin opnieuw twee stomme films op de markt: City Ligths en Modern Times (waar nadien geluid aan toegevoegd wordt) blijken bovendien een enorm succes en behoren ontegenzeggelijk tot de betere films uit zijn oeuvre tot dusver. Het zijn tevens de twee laatste films waarin het personage van 'the tramp' optreedt.

Silents: films zonder geluid, een stomme film. Om het gemis van geluid op te vangen, kwamen in de stomme film vaak intermezzo's in de vorm van tekstbeelden voor die de situatie op het scherm verduidelijkten of een stukje hoognodige dialoog weergaven. Bij de vertoning van een stomme film in een bioscoop werd ook vaak live muziek gemaakt. Het waren vaak slapsticks (komische films) die de hoofdmoot vormden van deze filmvoorstellingen.

Voorbeeld

Talkies: films met geluid, geluidsfilms. Pas in 1927 werd het met de introductie van de geluidsfilm mogelijk om geluid en beeld synchroon af te spelen.

videofragment silents/talkies (bron NOVA)

Ook Chaplin geeft uiteindelijk toe aan het succes van de geluidsfilm. The Great Dictator uit 1940 is zonder twijfel de meest besproken film uit zijn carrière en een aanklacht tegen het Nazi-regime. Hierin speelt hij enerzijds de rol van Joodse kapper en anderzijds de rol van dictator van Tomanië, die nogal wat gelijkenissen vertoont met Hitler. 

Charles Chaplin, The Great Dictator (1940)   © Roy Export Company, courtesy NBC Photographie, Paris

De brutale jacht op vermeende communisten en sympathisanten in de jaren vijftig drijft Chaplin met zijn  vrouw richting Zwitserland. Jaren later wordt zijn onschuld daadwerkelijk bewezen. Chaplin sterft op kerstdag 1977. Hij wordt 88 jaar oud.

Samenstelling van het bronmateriaal voor de vaklokalen uitsluitend en alleen ten behoeve van de vak ckv-1 uit het algemeen deel  voor havo en atheneum en het vak ckv vmbo en de kunstvakken uit het profiel C&M. (CKV 2/3 en tehatex) en uit de onderbouw het vak beeldende vorming. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. 

Bron: Muziek. Cinema Perdu P Delpeut Amsterdam 97. Bron overname met toestemming: Serge Van Cauwenbergh "movie, de interactieve filmgids" http://www.moviegids.be/index.cfm

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten, afbeeldingen ed? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven. In plaats hiervan geven we onder aan de pagina ruimte voor een eigen invulling of verwijzing naar internetpagina's.

29-04-2010 15:21