DOGMA95  

Een groep Deense regisseurs, waaronder Thomas Vinterberg en Lars von Trier, sprak in 1995 af waaraan een film moet voldoen. Daarmee wilden ze een stroming vormen die tegenwicht zou kunnen bieden tegen de Hollywood-formulefilms die de wereld overspoelen. De filmer is ondergeschikt aan zijn film. Het ultieme doel: de waarheid aan spelers en locatie onttrekken.  

Voorbeelden van dogma95 films 

Festen (Regie Thomas Vinterberg):

Een groot familiefeest op het Deense platteland. Helge Klingenfeldt wordt zestig en alle kinderen, kleinkinderen en vrienden zijn er. In een sfeer van herinneringen, humor, ruzies en drank lopen de spanningen op. Langzaam wordt duidelijk dat dochter Linda, de tweelingzus van Christian, niet lang geleden zelfmoord heeft gepleegd. Bij het diner zorgt een onverwachte onthulling ervoor dat het feest verandert in een drama.

(toneelversie van de film)

Dancer in the Dark (Regie Lars von Trier):

De Tsjechische immigrante Selma is een alleenstaande moeder, die werkt in een staalfabriek in een Amerikaans plattelandstadje. Samen met haar vriendin Kathy (Catherine Deneuve) droomt ze van glamour en geluk en weet ze haar eentonige bestaan te doorbreken dankzij een rijke fantasie en haar passie voor musicals. Selma lijdt aan een ongeneselijke oogziekte en verliest langzaam haar gezichtsvermogen. Haar zoontje Gene is hetzelfde lot beschoren. Daarom werkt ze dag en nacht om voldoende geld te sparen om hem tijdig te kunnen laten opereren. Met Dancer In The Dark laat von Trier ons letterlijk voelen dat musicals helemaal niet vrolijk hoeven te zijn. Tevens bewijst hij opnieuw de meest spraakmakende en originele filmmaker van deze tijd te zijn, ook al heeft hij veel te danken aan de IJslandse zangeres Björk, die naast een voortreffelijke hoofdrol de complete soundtrack voor haar rekening nam.

Scene from the movie Dancer in the Dark with Bjork singing "I have seen it all"

Braking the waves (Regie Lars von Trier):

Bess McNeil, een nogal simpel, diepgelovig meisje dat leeft in een afgesloten zwarte-kousengemeente aan de onherbergzame Schotse kust, trouwt met de vreemdeling Jan. Jan werkt op een booreiland, vandaar dat hij Bess na enige tijd weer alleen moet laten. Zij is radeloos zonder haar man en vraagt God - ze placht tweegesprekken met Hem te voeren in een soort rollenspel: met hoog stemmetje vragend, met barse zware stem antwoordend - hem terug te laten keren. 'Weet je zeker dat je dat wilt?' vraagt Bess streng als God. 'Ja', antwoordt Bess timide als zichzelf. En inderdaad, Jan komt terug, alleen is hij verlamd na een ongeluk op het booreiland. Hoe nu verder? Bess vindt namelijk ook nog, dat zij schuldig is.

"Ik zweer mij te onderwerpen aan de volgende regels, opgesteld en bevestigd door Dogma95:

1. De film moet op bestaande locaties gedraaid worden zonder toevoeging van props en rekwisieten.
2. Geluid moet direct samen met het beeld worden opgenomen, dus muziek moet op de set ten gehore worden gebracht.
3. De camera moet hand-held zijn.
4. De film moet in kleur zijn zonder toevoeging van extra licht.
5. Optische nabewerking en het gebruik van filters zijn niet toegestaan.
6. De film mag geen fictieve actie bevatten zoals moorden of gebruik van namaakwapens.
7. De film moet zich in het hier en nu afspelen.
8. De film mag geen genrefilm zijn.
9. Het beeldformaat moet het zogenaamde Academy-formaat zijn 1:1,33 en 35 mm.
10. De regisseur mag geen credit op de aftiteling krijgen.

Vervolgens zweer ik als regisseur me te onthouden van persoonlijke smaak. Ik ben niet langer een artiest. Ik zweer me te onthouden van het maken van een 'werk', omdat ik meer waarde hecht aan het ogenblik dan aan het geheel. Mijn belangrijkste doel is om de waarheid te forceren uit mijn personages en omgeving. Ik zweer dit te doen met alle beschikbare middelen en ten koste van alle goede smaak en alle esthetische overwegingen. Aldus maak ik mijn eed van zuiverheid."

Kopenhagen, maandag 13 maart 1995.

Namens Dogma95,

Lars von Trier, Thomas Vinterberg.

Het is een interessante opgave te kijken waar de films tegen de regels zondigen. Vinterberg biecht op dat hij bij een bepaalde scène een gordijn dicht deed. Dat is een vorm van belichten, dus eigenlijk mag het niet. Hoewel sommige regels wat streng lijken, levert het wel een enorme nieuwe filmactiviteit op.

Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-1 uit het algemeen deel  voor havo en atheneum.  Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. 

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij niet geven.

05/02/2010 update