![]() |
BRONNENBUNDELS |
Richard Estes
Met het foto-realisme is er weer een nieuw hoofdstuk aan de geschiedenis
van het schilderen van de werkelijkheid toegevoegd. Op zichzelf is het
gebruik van foto's in de schilderkunst niet nieuw,' dat werd al in de
19de eeuw gepraktiseerd. Maar het zo nauwgezet volgen van de foto betekende
wel een nieuwe stap. Het is verrassend om te zien hoe stijl en uitdrukking
zoveel kunnen verschillen ondanks het feit dat al deze kunstenaars naar
foto's werken. Schilderde u altijd al figuratief? Ja, ik werkte zelfs op school al figuratief. We hadden veel modellen - tekenen 's morgens en 's middags de schilderklas. Dat vond ik geweldig leuk om te doen. Gaandeweg maakte ik mij los van het schilderen van figuren naar dit (wijst op schilderij, waarin geen figuren meer voorkomen). Wanneer ging u foto's gebruiken? Ik denk toen ik van school kwam. Ik had geen modellen meer dus moest ik wel foto's gebruiken. Gebruikte u oorspronkelijk foto's met mensen erop? Ja, ik ging me bezighouden met het maken van mensen in groepen. Ik maakte hele menigten. Ik was er nooit echt tevreden over... Veel te literair. Er zat te veel verhaal in alsof het een illustratie probeerde te zijn. |
Uit: Linda Chase & Ted Burnett, Interview met Richard Estes in: The Photorealists: 12 Interviews Art in America, Special Issue nov- dec 1972 | |
Richard Estes,
Alitalia, 1973 |
|
|
Staan er op deze foto's mensen? Op sommige wel maar ik haal ze er uit. Ze leiden teveel af. Het schilderij van het rijtuig van de ondergrondse kwam per ongeluk, omdat ik in de verkeerde trein stapte. Ik reed naar het eindpunt en er was niemand meer over. Ik zat daar te wachten op de trein terug, zodat ik op de goede trein kon stappen en besloot een paar foto's te maken. Maakt u meer dan één foto voor elk schilderij? Ik vind het een goed idee om verscheidene foto's te maken, om meer informatie te krijgen... Hebt u in principe één foto, die er uitziet als het schilderij en gebruikt u de andere als referentiekader? Meestal wel. Als je meer foto's maakt kunnen er verscheidene dingen gebeuren, zoals auto's die passeren of het licht dat verandert.... Probeert u de foto op het doek te reproduceren? Ik probeer geen foto te reproduceren. Ik probeer de foto te gebruiken om een schilderij te maken. Zou het mogelijk zijn hetzelfde schilderij naar het leven te maken? Dat zou niet kunnen. Het is onmogelijk. Het belangrijke punt bij fotografie is dat je de dingen stil kunt zetten - dit is één moment. Je zou dat zeker niet kunnen doen als je er op uitging en ervóór zou gaan zitten. |
||
Richard Estes, Zonder titel, 1967 |
|
|
Hoe denkt u dat uw schilderwijze door de foto wordt beinvloed? Ik zie niet in hoe ik het een zonder het ander zou kunnen doen - of misschien zou ik de foto wel kunnen maken zonder het schilderij. Maar ik zou niet het schilderij zonder de foto kunnen maken. Het nemen van de foto is de eerste stap. Het idee komt op en heeft alles met de foto te maken. Dat vormt bijna de schepping en het schilderij is alleen de techniek van het overbrengen of van het afmaken bij wijze van spreken. Ik probeer de foto niet te vergroten. Ik maak in principe een schilderij en gebruik al die andere dingen alleen om het te doen. Tekent u vanaf dia's? Ik projecteer de dia's om er naar te kijken, blaas détails op, zodat ik heel duidelijk en precies kan zien wat er gebeurt. Ik projecteer ze echter niet op het doek. Hoe gebruikt u dieptescherpte in uw werk? Er zijn bepaalde dingen, die vaag moeten zijn, die van nature vaag zijn. Het oog ziet het op die manier. Als ik naar dingen kijk, vallen sommige buiten het brandpunt maar ik houd er niet van dat sommige buiten en andere binnen het brandpunt vallen, omdat het heel specifiek aangeeft wat je verondersteld wordt te zien en ik probeer dat niet te zeggen. Ik wil dat je naar alles kijkt. Alles valt binnen het brandpunt. Bent u afgezien van de schilderijen ook in de fotografie zelf geïnteresseerd? Nee, ik denk dat ik meer door de fotografie dan door het schilderen hierop kom maar ik zou het echt niet ver genoeg kunnen brengen in de fotografie, er, laten we zeggen, een hoofddoel van maken. Je hebt een dia en die is niet helemaal goed. Dia's zijn veel aardiger dan afdrukken maar het is simpelweg onmogelijk om naar dia's te kijken. Ze zijn te klein en als je zeeprojecteert, verliezen ze die kwaliteit. En als je er afdrukken van laat maken, zijn ze te vlak. Het verliest iets - oppervlak. Er zijn veel dingen waar je in een schilderij meer controle over hebt dan in een foto. Je kan niet even mensen vragen weg te gaan, zodat je een foto kunt maken of die auto even verzetten. In een schilderij kun je een lijntje een beetje krachtiger aanzetten, de diepte veranderen, dat soort dingen. |
|
|
Uit: Kijken naar de werkelijkheid. Amerikaanse hyperrealisten / Europese realisten. Catalogus Museum Boymans-van Beuningen 1974
|
Verandert u veel aan de foto's? Ik probeer geen dingen te veranderen, ik probeer het een beetje duidelijker te maken - dat is alles - om te laten zien wat er gebeurt. Als er iets voor iets anders staat, probeer ik het echt zo te maken dat het er uitziet als ervóór. Soms kan een foto bij nadere bestudering niet erg realistisch zijn. Hij legt niet echt uit hoe de dingen werkelijk zijn en hoe ze er werkelijk uitzien... Soms maakt hij dingen plat en soms niet. En er zit geen consistentie in de manier, waarop dingen plat gemaakt worden. Het is niet logisch in elkaar gezet. In schilderijen van het New Realism lijkt alles stil te staan. Ik denk dat dat voor alle schilderijen waar is - maar misschien lijkt het zo in de schilderkunst van het New Realism, omdat je onbezielde objecten zoals een auto schildert, of-ie nou beweegt of niet, hij ziet er niet anders uit. Terwijl als je figuren schildert er bepaalde dingen zijn, die wij met beweging associëren. Het is een intellectuele gedachtegang, die je er in kunt lezen. Richard Estes in 1972: Ja, ik geloof zeker dat het nieuwe realisme een reactie betekent op de abstracte schilderkunst, die op haar beurt weer een reactie was op het realisme. Dat is een golfbeweging. Veel nieuwe realisten zijn abstract begonnen. Mogelijk komt daar hun kilheid vandaan, die koele, abstracte manier van kijken, zonder enig commentaar of betrokkenheid. Een deel van de Amerikaanse schilderkunst is altijd door een soort starheid gekenmerkt; ik geloof dat het leven hier nog erg rauw is. Ik houd helemaal niet van de dingen die ik schilder. Ik houd van schilderen omdat ik er zo veel mee kan doen. Ik maak zeker geen reclame voor New York of zoiets; ik zou liever veel gedeelten van dergelijke steden willen afbreken. Ja, het is vaak waar dat een mooi ding een oninteressant onderwerp is. Zelfs als ik mensen zou gaan schilderen, zou ik geen mooie mensen uitkiezen. Dat is heel gek, het is ook erg moeilijk bomen te schilderen. Heel raar, alle dingen die ik op de academie heb leren schilderen - mensen, bomen, landschappen - kàn ik niet schilderen. We leven toch ook in een verstedelijkte cultuur, die 50 jaar geleden zelfs helemaal niet bestond |