De Eiffeltoren

Door het bouwen van bruggen leerden Eiffel en zijn ingenieurs de moeilijkheden de baas te worden bij het assembleren van onderdelen met nauwkeurig bepaalde afmetingen, zodat bij de oprichting van de Eiffeltoren de nagelgaten van de in een fabriek vervaardigde onderdelen later tot op een tiende millimeter nauwkeurig bleken. De 300 m hoge Eiffeltoren, die werd opgericht voor de Parijse Wereldtentoonstelling in 1889, belichaamde in één enkel werk al Eiffels ervaring met funderingen en dragers, berekend tegen de onverwachte streken van bodem en wind. (...) Bezien vanuit constructiestandpunt is de hele toren een aanpassing van de luchtige dragers van ijzeren bruggen die tot kosmische afmetingen zijn vergroot. In drie fasen bereikt de toren zijn volle hoogte. Zijn enorme afmetingen maken het noodzakelijk de structuur van de vier onderdelen zo samen te stellen dat zij bovenaan bij elkaar komen en een enorme ruimte omspannen. De vier pylonen* zijn verankerd op afzonderlijke funderingen, waarvoor Eiffel vanzelfsprekend de hydraulische pers gebruikte, zoals hij dat al vanaf 1858 voor zijn bruggen had gedaan.

Affiche van de wereldtentoonstelling met de Eiffeltoren,
Parijs, 1889

Binnenin de dragers gaan liften omhoog tot het tweede platform. In het hart van de constructie loopt een andere lift van het tweede naar het derde platform, 275 m boven de grond. De vier bogen die de dragers verbinden zijn hoofdzakelijk decoratief, maar herinneren niettemin aan Eiffels oorspronkelijke bedoeling om de toren te laten rusten op vier brugbogen. (...)
Buiten- en binnenruimte gaan als nooit tevoren in elkaar over. Dit effect kan alleen worden ervaren bij het afdalen van de spiraaltrappen vanaf de top, wanneer de zwevende lijnen van de constructie bomen, huizen, kerken en de slingerende loop van de Seine doorkruisen. De wederzijdse overlap van voortdurend veranderende gezichtspunten creëert in het oog van de zelf voortbewegende beschouwer een glimp van een vierdimensionele ervaring. Toch was de toren omstreeks 1910 voor de vertegenwoordigers van de heersende smaak een onding. In februari 1887, een maand nadat Gustave Eiffel het contract met de Franse regering en de stad Parijs had getekend, werd een beroemd protest overhandigd aan de voorzitter van het tentoon-stellingscomité. Maar gelukkig was de voorzitter een vooruitziend man, dezelfde die onder Haussmann de grote parken van Parijs had vorm gegeven.