De jeugdmodes van gisteren

In heel Europa zijn het niet de studenten van de universiteit op wie de publieke opinie dit woord zal toepassen, maar kinderen die voor het overgrote deel uit de volksklasse komen en die spontaan groepen hebben gevormd om daar bij elkaar een zekere menselijke warmte te vinden die de familie hun niet meer verschaft.De bouw van grote wooncomplexen, waarin de arbeiders zijn gehuisvest, biedt deze jongeren een gelegenheid tot groepsvorming die bij vroegere woonvormen ontbrak. Bovendien werken in deze nieuwe leefomstandigheden de vader en de moeder allebei om sneller een niveau te bereiken dat de verwerving van alle nieuwe consumptiegoederen mogelijk maakt: wasmachine, ijskast, radio, auto, waar het moderne leven niet zonder kan. Om hun afwezigheid te compenseren staan de ouders hun kinderen een naar verhouding ruim zakgeld toe, veel meer dan ooit in de volksklasse gebruikelijk was. (-) Al deze kinderen die het in materieel opzicht betrekkelijk goed hebben, maar die op het affectieve vlak gefrustreerd zijn, zullen met lotgenoten gaan proberen menselijke banden aan te gaan die zij zo node missen. Maar deze affectieve frustratie maakt van hen wel een randgroep in de maatschappij die ter plekke spontaan tot agressiviteit kan overgaan.

Deze agressiviteit vertaalt zich in geweld, veldslagen met rivaliserende bendes en allerlei vernielingen die een middel worden om zich te uiten en zichzelf te bevestigen. (-) Al deze jongeren hebben een uniform en aan het begin van deze ontwikkeling hebben zij dit uniform ontleend aan de Amerikaanse beatnik: Ieren jack en spijkerbroek. Waarschijnlijk hierom slaat de term beatnik in Europa niet op de ware voorvechters van de beat generatie maar op de gewelddadige straatbendes. Deze gelijkenis in de kleding is slechts een beginverschijnsel. AI heel snel voldoet dit armoedekostuum' niet meer aan de behoefte. Het jack wordt al snel aangepast, eerst zwart, dan goud, vol versieringen en beschilderingen. Omdat het onderscheidingsteken van deze bendes de motor is, draagt men kakelbonte beschermhelmen, leren laarzen en excentrieke brillen. Zo is de wereld getuige van de geboorte van een nieuwe mode in een specifieke sociale groep. (-) Deze mode heeft evenwel veel nieuwe elementen met zich meegebracht die de kleding ook naderhand hebben beïnvloed. In de eerste plaats zijn de spijkerbroek en de jacks overal ter wereld bij de jeugd in zwang gekomen.

Deze nu zo klassiek geworden dracht, die ook door een groot aantal volwassenen als vrijetijdskleding wordt gedragen, is via het kanaal van deze groep verspreid. Een tweede factor is de smaak voor overdadige opsmuk met vaak heftige kleuren, die een omwenteling betekende ten opzichte van de effen, sobere en tamelijk gedekte tinten van de jaren vijftig. Tenslotte is een niet te verwaarlozen element dat dit uniform niet alleen door jongens werd gedragen maar ook door de meisjes werd overgenomen. Dit is het eerste wapenfeit op het gebied van de unisex mode. Dat betekent niet dat de Blousons noirs (dragers van zwarte jacks) niet overtuigd waren van hun mannelijke superioriteit (-), maar meisjes maakten deel uit van de bende, verplaatsten zich ook op motoren en deden mee aan gewaagde ritten en vechtpartijen. Ze waren zeker geen gelijken, maar het was ook niet meer zo dat ze thuis de terugkeer van de vechtersbazen afwachtten.

Hippies

Aan de andere kant van de wereld wordt in de herfst van 1966,om precies te zijn op 6 oktober, op de grasvelden van het Golden Gate Park in San Francisco de hippiebeweging geboren. Het hippietijdperk laat men inderdaad meestal beginnen met deze eerste 'Love-in', die zo'n 30.000 Flowerchildren bijeenbrengt. In feite organiseren de eerste zeven hippiecommunes zich in januari 1966 in San Francisco, in de Californische wouden, op de stranden en al gauw in New York. Die zomer zwerven ongeveer 70.000 hippies door Amerika. (-)
Hippies zijn nomaden en voor het einde van het jaar 1967 hebben zij zich over de hele wereld verspreid. Deze beweging, die de erfgenaam van het gedachtengoed van de beatnikgeneratie is, schijnt het goede antwoord te geven op de onrustgevoelens van niet alleen jonge Amerikanen, maar van jongeren over de hele wereld. Daardoor zal ze een beslissende invloed hebben op een groot aantal gebieden maar in het bijzonder op de kleding. Op straat in San Francisco stapt een zwarte man, voor een dag piraat, trots rond in een prachtige zeerovers-outfit. Een blanke man onder een kegelvormige Afrikaanse hoed, zijn gezicht verborgen onder lange kleurige slierten, loopt elke middag in dezelfde straat heen en weer en kijkt lief naar de voorbijgangers, die beteuterd reageren op zijn lange, groenzijden cape die de traditionele, rafelige spijkerbroek verbergt.

Bij voorbaat verwerpt men de uiterlijke tekenen die de band van het individu met het systeem aangeven. De gemiddelde Amerikaan is proper op zichzelf. Hij wast zich, scheert zich en houdt zijn haar vrij kort. De hippies gaan dus een baard dragen, laten hun haar groeien en voeren hun verachting voor hygiëne zo ver dat ze het vuil lijken te koesteren. (-) De hippiebeweging heeft in zijn oorspronkelijke vorm, de Flower Power, kort geduurd. Vanaf eind 1968 en hoe dan ook in de loop va 1969 is ze ontploft en uiteengevallen in talrijke, tegenstrijdige en uiteenlopende stromingen. Het belang ervan op modegebied is dat ze aan alle stromingen van ontevredenen onder de jeugd in de jaren '60, geleerd heeft zich door middel van kleding uitte drukken. (-) Twee motieven, het afwijzen van uniformiteit en van leugenachtige veranderingen, waren er de oorzaak van dat in de tegenmodes gezocht werd naar kleding buiten de gebaande paden. De meest creatieven verzinnen en vervaardigen zelf hun kleding, maar dat blijft een uitzondering.

De grote meerderheid zoekt in kostuums uit het verleden en in de folklore van andere landen naar elementen die passen bij wat men zelf wil uitdrukken. Als men eenmaal heeft gevonden wat men zoekt, zal er niet zo veel meer aan veranderen. Natuurlijk is deze voor de tegenmodes specifieke houding slechts bij een gering aantal jongeren aanwezig. Maar er is ook zoiets als een collectief bewustzijn. Deze door de voorhoede beredeneerde uitdrukkingsvormen beantwoorden aan de niet onder woorden gebrachte verlangens van een tamelijk grote groep. De in feite niet zo omvangrijke groep die vooroploopt wordt gevolgd door een massa die niet zozeer in de bedoelingen maar wel in deze kleren vormen ontdekt die overeenkomen met hun eigen onrustgevoelens, hun eisen en hun verlangens. Daarom zijn de kleren die eigenlijk onterecht met het etiket hippie bestempeld worden, doorgedrongen in de wereld van de mode en hebben ze een aanzienlijk invloed gehad op het kleedgedrag in de wereld. Tussen 1965-71 hebben ze een van de grootste revoluties teweeggebracht die de kostuumgeschiedenis in een zo kort tijdsbestek heeft gekend.

De Punk generatie groeide op in de schaduw van de altijd optimistische utopische droom van de Hippies. De Punk moet gezien worden als anti-Hippie. Denken aan 'love-&-peace', lang haar, terug naar de natuur, de stereotiepe glimlach van de Hippie verandert in het fotografische negatief: onheilspellend zwart leer, agressieve metalen spijkers, bondage broeken. (-) Een club in Soho werd de verzamelplaats voor Punks. In de zomer van 1976 waren de 'Punks' (zoals ze nu genoemd werden) er de overheersende groep, maar hun kledingstijl was alles behalve eenvormig. Een paar droegen fetisj-achtige pakken van rubber of PVC - of van SEX of uit de kinky'glamourwear' film She'N'Me. Sommigen droegen opzettelijk gehavende school blazers met losse bungelende dassen. Anderen droegen doorzichtige netachtige vesten of combinaties van afgedankt legergoed met goedkope lingerie. Er waren veel leren jacks en enige vroege experimenten met 'opperhoofd' haar en make-up. En ja, er waren een paar jongeren die vuilniszakken droegen, Dr Marten laarzen, ingesneden T-shirts, hondenriemen, veiligheidsspelden en strakke broeken die de Punk stereotypen van de media zouden worden.

De jeugdmodes van gisteren Het nette pak heeft onmiskenbaar een uitstraling van conformisme. Iedere rebellie in de mode zet zich, vooral onder de jeugd, op zijn eigen wijze af tegen deze standaardkleding. Teddy Boys De Teddy Boys probeerden weer een bepaald raffinement in hun kleding terug te brengen, dat in de oorlog geheel verloren was gegaan. In het algemeen kwamen ze uit de volksklassen, zodat de keurige kleding uit het begin van de eeuw niet tot de familietradie behoorde. In de chaotische maatschappij waarin zij leefden was het ook niet belangrijk meer om tot de hogere klassen te behoren. Zij namen dan ook geen voorbeeld aan deze hogere klassen maar aan hun eigen milieu. Ze wilden doorgaan voor harde jongens. De souteneur voldeed in zekere zin aan hun ideaal. Men moest verzorgde, zelfs verfijnde pakken hebben om indruk op vrouwen te maken, om te laten zien dat men iemand met geld was, maar ook een harde jongen waar men respect voor moest tonen. Voor hen dan ook geen te kleine colbertjasjes, maar imposante schouders, geen te nauwe pantalons maar juist wijde broekspijpen. Geen ingetogen kleuren maar opzichtige dessins. Om op te vallen zijn zulke dessins vereist. Ook daar dus een terugkeer naar een zekere elegantie, maar zonder verfijning, door het vertoon van een twijfelachtige smaak eerder het tegenovergestelde. De Teddy Boys zijn te beschouwen als een reactie op hun tijd. (-) In dat opzicht zijn zij de voorlopers van al die jeugdgroeperingen die onder namen als Blousons noirs, Mods, Provo's, Hooligans enzovoort in de volgende jaren de wereldgeschiedenis op losse schroeven zouden zetten.		*Uit: Bruno du Roselle, La Mode. Parijs 1980*
Teddy Boy, 1955
Beatniks De jaren '50 hadden in de Verenigde Staten de opkomst van de beatnikbeweging te zien gegeven, een schepping van jonge intellectuelen die de Ämerican Way of Life ter discussie stelden. De generatie direct na de oorlog bleef in grote verwarring door het gruwelijke drama dat hun jeugd had gemarkeerd en kon niet geloven dat de technologische vooruitgang een bron van geluk kon zijn. De laatste wetenschappelijke verovering bleef de atoombom die Hiroshima had verpulverd. De beat generatie heeft zich dan ook gestort in een zoektocht naar geluk buiten de paden van deze materialistische beschaving die zich blindelings en triomfantelijk had begeven op een doodlopende weg. Beat betekent overwonnen, verslagen; een andere, muzikale betekenis van het woord is maatslag en tenslotte zou beat een afkorting kunnen zijn van het woord gelukzaligheid. (-) De beat generatie wilde op zijn manier leven volgens eigen opvattingen, juist midden in de steden die zo'n verwoestende inwerking hebben op het menselijke aspect. Dit protest werd ook naar de kleding vertaald. In plaats van zich te conformeren aan de officiële kledingregels, gaf men blijk van zijn diepe desinteresse voor deze belachelijke uiting van conformisme door in het dagelijks bestaan de eenvoudige, bijna uniforme werkkleding van de arbeider over te nemen.
	Het jack en de spijkerbroek, het hemd zonder das, ze werden het uniform van deze intellectuelen die zich tegen hun milieu keerden. Er gingen jaren overheen voor deze beweging de Atlantische Oceaan overstak. West Europa was volop bezig aan de wederopbouw. De materiële zorgen lieten nauwelijks dit soort bespiegelingen toe. Pas tegen 1957-58 begon, eerst in Engeland en daarna ook in de rest van Europa het woord beatnik op te komen. De oversteek over de oceaan had merkwaardig genoeg ook de betekenis ervan totaal veranderd. Wat in feite de oversteek maakte was niet de filosofie over het systeem maar zijn uitwerking op kledinggebied. Deze kledingformule, die in Amerika was opgevat als een bewuste desinteresse ten aanzien van het nette pak en in zekere zin ook ten opzichte van materiële armoede, werd hier beschouwd als een middel om in opstand te komen. Ze werd door groepen jongeren overgenomen die daarmee een abrupte breuk met hun sociale milieu demonstreerden. Terwijl de Amerikaanse beatnik op vreedzame wijze een weldoordachte, intellectuele opstand tot uitdrukking bracht, drukte de Europese beatnik op gewelddadige wijze zijn eigen onbehagen uit dat meer op gevoel dan op denken berustte.
In heel Europa zijn het niet de studenten van de universiteit op wie de publieke opinie dit woord zal toepassen, maar kinderen die voor het overgrote deel uit de volksklasse komen en die spontaan groepen hebben gevormd om daar bij elkaar een zekere menselijke warmte te vinden die de familie hun niet meer verschaft.De bouw van grote wooncomplexen, waarin de arbeiders zijn gehuisvest, biedt deze jongeren een gelegenheid tot groepsvorming die bij vroegere woonvormen ontbrak. Bovendien werken in deze nieuwe leefomstandigheden de vader en de moeder allebei om sneller een niveau te bereiken dat de verwerving van alle nieuwe consumptiegoederen mogelijk maakt: wasmachine, ijskast, radio, auto, waar het moderne leven niet zonder kan. Om hun afwezigheid te compenseren staan de ouders hun kinderen een naar verhouding ruim zakgeld toe, veel meer dan ooit in de volksklasse gebruikelijk was. (-) Al deze kinderen die het in materieel opzicht betrekkelijk goed hebben, maar die op het affectieve vlak gefrustreerd zijn, zullen met lotgenoten gaan proberen menselijke banden aan te gaan die zij zo node missen. Maar deze affectieve frustratie maakt van hen wel een randgroep in de maatschappij die ter plekke spontaan tot agressiviteit kan overgaan.
	Deze agressiviteit vertaalt zich in geweld, veldslagen met rivaliserende bendes en allerlei vernielingen die een middel worden om zich te uiten en zichzelf te bevestigen. (-) Al deze jongeren hebben een uniform en aan het begin van deze ontwikkeling hebben zij dit uniform ontleend aan de Amerikaanse beatnik: Ieren jack en spijkerbroek. Waarschijnlijk hierom slaat de term beatnik in Europa niet op de ware voorvechters van de beat generatie maar op de gewelddadige straatbendes. Deze gelijkenis in de kleding is slechts een beginverschijnsel. AI heel snel voldoet dit armoedekostuum' niet meer aan de behoefte. Het jack wordt al snel aangepast, eerst zwart, dan goud, vol versieringen en beschilderingen. Omdat het onderscheidingsteken van deze bendes de motor is, draagt men kakelbonte beschermhelmen, leren laarzen en excentrieke brillen. Zo is de wereld getuige van de geboorte van een nieuwe mode in een specifieke sociale groep. (-) Deze mode heeft evenwel veel nieuwe elementen met zich meegebracht die de kleding ook naderhand hebben beïnvloed. In de eerste plaats zijn de spijkerbroek en de jacks overal ter wereld bij de jeugd in zwang gekomen.
Deze nu zo klassiek geworden dracht, die ook door een groot aantal volwassenen als vrijetijdskleding wordt gedragen, is via het kanaal van deze groep verspreid. Een tweede factor is de smaak voor overdadige opsmuk met vaak heftige kleuren, die een omwenteling betekende ten opzichte van de effen, sobere en tamelijk gedekte tinten van de jaren vijftig. Tenslotte is een niet te verwaarlozen element dat dit uniform niet alleen door jongens werd gedragen maar ook door de meisjes werd overgenomen. Dit is het eerste wapenfeit op het gebied van de unisex mode. Dat betekent niet dat de Blousons noirs (dragers van zwarte jacks) niet overtuigd waren van hun mannelijke superioriteit (-), maar meisjes maakten deel uit van de bende, verplaatsten zich ook op motoren en deden mee aan gewaagde ritten en vechtpartijen. Ze waren zeker geen gelijken, maar het was ook niet meer zo dat ze thuis de terugkeer van de vechtersbazen afwachtten.
	Hippies Aan de andere kant van de wereld wordt in de herfst van 1966,om precies te zijn op 6 oktober, op de grasvelden van het Golden Gate Park in San Francisco de hippiebeweging geboren. Het hippietijdperk laat men inderdaad meestal beginnen met deze eerste 'Love-in', die zo'n 30.000 Flowerchildren bijeenbrengt. In feite organiseren de eerste zeven hippiecommunes zich in januari 1966 in San Francisco, in de Californische wouden, op de stranden en al gauw in New York. Die zomer zwerven ongeveer 70.000 hippies door Amerika. (-) Hippies zijn nomaden en voor het einde van het jaar 1967 hebben zij zich over de hele wereld verspreid. Deze beweging, die de erfgenaam van het gedachtengoed van de beatnikgeneratie is, schijnt het goede antwoord te geven op de onrustgevoelens van niet alleen jonge Amerikanen, maar van jongeren over de hele wereld. Daardoor zal ze een beslissende invloed hebben op een groot aantal gebieden maar in het bijzonder op de kleding. Op straat in San Francisco stapt een zwarte man, voor een dag piraat, trots rond in een prachtige zeerovers-outfit. Een blanke man onder een kegelvormige Afrikaanse hoed, zijn gezicht verborgen onder lange kleurige slierten, loopt elke middag in dezelfde straat heen en weer en kijkt lief naar de voorbijgangers, die beteuterd reageren op zijn lange, groenzijden cape die de traditionele, rafelige spijkerbroek verbergt.
		Hippie, ca 1968
Hippie, begin jaren '70
Sommigen kleden zich in bonte kostuums zoals de hofnarren die droegen. Anderen stellen zich, wat minder vermomd, tevreden met lang haar tot op de schouders en een lange baard. Ze dragen openlijk kralen kettingen en belletjes aan hun pols. De meisjes zijn wat traditioneler. Hun smaak gaat van ensembles met wijde pijpen tot gebloemde zigeunerjurken, van ultra-korte rokjes met psychedelische motieven tot de dracht van Indiaanse vrouwen van in franjes geknipt leer met vetersluitingen. (-) De hippies hebben voor zichzelf een nieuw theater, nieuwe kostuums en nieuwe rollen gecreëerd. De lengte van het haar is zelfs een nieuw communicatiemiddel geworden; lang haar staat voor de broederschap van de straat, voor vrijheid-blijheid; kort haar staat voor discipline en regels. Zo creëren ze een nieuwe etnische minderheid'. Zij, de kinderen van de blanke middenklasse identificeren zich met zwarten, indianen, Vietnamezen, degenen die door de Amerikaanse geschiedenis zijn buitengesloten. (-) Zij zien in de bloem het ideaal van het bestaan: een vrij leven onder de zon met alleen maar zachtheid. Dit verklaart waarom de hippiebeweging op modegebied teruggrijpt: uitdrukking van ongerustheid, van een weigering zich te laten inkapselen door een technologisch-sociaal systeem dat elke persoonlijkheid vermorzelt en waarvan het enig doel het materiële welzijn is.
	Bij voorbaat verwerpt men de uiterlijke tekenen die de band van het individu met het systeem aangeven. De gemiddelde Amerikaan is proper op zichzelf. Hij wast zich, scheert zich en houdt zijn haar vrij kort. De hippies gaan dus een baard dragen, laten hun haar groeien en voeren hun verachting voor hygiëne zo ver dat ze het vuil lijken te koesteren. (-) De hippiebeweging heeft in zijn oorspronkelijke vorm, de Flower Power, kort geduurd. Vanaf eind 1968 en hoe dan ook in de loop va 1969 is ze ontploft en uiteengevallen in talrijke, tegenstrijdige en uiteenlopende stromingen. Het belang ervan op modegebied is dat ze aan alle stromingen van ontevredenen onder de jeugd in de jaren '60, geleerd heeft zich door middel van kleding uitte drukken. (-) Twee motieven, het afwijzen van uniformiteit en van leugenachtige veranderingen, waren er de oorzaak van dat in de tegenmodes gezocht werd naar kleding buiten de gebaande paden. De meest creatieven verzinnen en vervaardigen zelf hun kleding, maar dat blijft een uitzondering.
De grote meerderheid zoekt in kostuums uit het verleden en in de folklore van andere landen naar elementen die passen bij wat men zelf wil uitdrukken. Als men eenmaal heeft gevonden wat men zoekt, zal er niet zo veel meer aan veranderen. Natuurlijk is deze voor de tegenmodes specifieke houding slechts bij een gering aantal jongeren aanwezig. Maar er is ook zoiets als een collectief bewustzijn. Deze door de voorhoede beredeneerde uitdrukkingsvormen beantwoorden aan de niet onder woorden gebrachte verlangens van een tamelijk grote groep. De in feite niet zo omvangrijke groep die vooroploopt wordt gevolgd door een massa die niet zozeer in de bedoelingen maar wel in deze kleren vormen ontdekt die overeenkomen met hun eigen onrustgevoelens, hun eisen en hun verlangens. Daarom zijn de kleren die eigenlijk onterecht met het etiket hippie bestempeld worden, doorgedrongen in de wereld van de mode en hebben ze een aanzienlijk invloed gehad op het kleedgedrag in de wereld. Tussen 1965-71 hebben ze een van de grootste revoluties teweeggebracht die de kostuumgeschiedenis in een zo kort tijdsbestek heeft gekend.
*Uit: Ted Polhemus, Street Style. Londen 1994*	Zooties In de straatmode bestaan twee stijlrichtingen: je extra opdirken of je juist zo armzalig mogelijk kleden. De overwegend uit de middenklasse voortkomende beatniks en hippies illustreren dit laatste: kleding wordt aangewend om een symbolische stap naar beneden te doen op de sociaal-economische ladder vanwege een grotere authenticiteit. De Zooties zijn een illustratie van het eerste. Het zootpak 1) met zijn extravagante gebruik van dure stoffen en luxueuze accessoires, verkondigde luidkeels de boodschap: Ik heb het gemaakt. Deze boodschap heeft een duidelijke aantrekkingskracht voor de minderbevoordeelden. Een voorbeeld hiervan is Malcolm X. In zijn autobiografie beschrijft hij zijn inwijding in de wereld van de swingers, die begin jaren veertig waren gestoken in zootpakken: 'Mij werd de maat genomen en de jonge verkoper pakte van een rek een zootpak dat gewoon wild was: een hemelsblauwe broek, 75 cm wijd op kniehoogte en kronkelig vernauwd tot 30 cm aan de onderkant met een lang jasje dat om mijn middel knelde en uitwaaierde onder mijn knieën. De verkoper zei dat de zaak mij als presentje een strakke leren riem gaf met mijn initiaal erop. Vervolgens zei hij dat ik ook een hoed moest kopen en dat deed ik - blauw, met een veer in de 10 cm brede rand. Daarop gaf de zaak mij nog een cadeautje: een lange vergulde ketting met grote schakels die onder de zoom van mijn jasje zwaaide. 1) Zoot is een verbastering van suit
		Zootie, Harlem ca 1942. III. Chris Sullivan
	Ik liet drie van die sepiakleurige, klaar-terwijl-je-wacht foto's van een kwartje per stuk van mezelf maken. Ik poseerde op de manier waarop swingers met hun zoots dat aanpakten: hoed schuin, knieën dicht bij elkaar, voeten wijd en de beide wijsvingers uitgestoken naar de grond'. Terwijl de met chemische middelen ontkroesde haren die Malcolm X en andere Afro-Amerikanen in de jaren veertig overnamen, nog tegemoetkwamen aan het blanke standaarduiterlijk, markeerde het zootpak een betekenisvol moment in de ontwikkeling van een aparte zwart-Amerikaanse identiteit. Het is interessant (en misschien niet toevallig) dat het brandpunt van deze opkomende zwarte, culturele identiteit het traditionele herenkostuum werd. In 'The Psychology of Clothes' voerde J.C.Fliigel de wat hij noemde 'Grote mannelijke afwijzing' van exotische opschik en kleding terug op het eind van de 18de eeuw, toen de meeste westerse mannen (volgens Fliigel als reactie op de Franse Revolutie) de stijl van hun uiterlijk voorkomen gingen beperken tot een zakelijke soberheid en keurigheid ten koste van frivole experimenten. Het middelpunt van deze overgang was het herenkostuum, dat een algemeen embleem van conformisme werd dat onderworpen was aan arbeidsethos en conservatisme en dat de afwijzing symboliseerde van het plezier om jezelf mooi te maken, dat in het verleden de mannelijke verschijning in het westen had getypeerd.
Door het nette pak opnieuw uit te vinden als een opzichtig, extrovert kledingstuk, maakten de Zooties zichzelf los van de 'grote mannelijke afwijzing' en voerden en passant de stijl van hun uiterlijk in als een embleem van etniciteit en een manier om een eigen identiteit te bemachtigen. Het zootpak was een weigering - een subcultureel gebaar dat weigerde toe te geven aan een ondergeschikte houding. (-) Hoewel Malcolm X de Zootie later beschreef als een clown', blijft het feit bestaan dat de filosofie achter het zootpak diende om het zaad te zaaien voor een zwart en Latijns-Amerikaans zelfbewustzijn, dat in de jaren zestig met een veel groter effect zou opkomen. Daarbij komt dat de Zooties een gevoel voor de identiteit en de stijl van subculturen in gang zetten, dat zou doordringen in de hele geschiedenis van de straatmode. Als je in 1943 een zoot droeg, stelde je een daad en in deze context werd het kledingstuk een uniform in de volle betekenis van het woord, een uitdagend teken, een insigne van de gemeenschap en een ideologische uitspraak. Bovenal is dit idee dat het uiterlijk voorkomen meer is dan er aardig uitzien, bepalend voor de straatmode. (...)
*Uit: Ted Polhemus, Street Style. Londen 1994.*	Punk In 1976 had Punk nog geen naam. Er was slechts een vreemde verzameling jongeren uit London en omgeving die samen veel tijd doorbrachten met klagen over hoe vervelend alles was. (En dat was het!) Sociologisch hadden deze Proto-Punks weinig overeenkomsten. Zij waren niet, zoals vaak is aangenomen, kinderen van arbeiders uit de achterbuurten. Dat waren er maar een paar, de meeste waren van de middenstand of kwamen zelfs uit de buitenwijken. Wat zij deelden was haat tegen de overblijfselen van de tegencultuur en het besluit deze aan de kant te schuiven. Op Zaterdag trok de hele groep naar London en wel speciaal naar het 'foute' eind van King's Road. Toepasselijk'World's End' genoemd, had dit deel nooit het aanzien genoten van de trendy welvarende rest van deze beroemde straat. Zowel in naam als in uitstraling, was het een passend sjofele plaats voor de lancering van de Proto-Punk revolutie en dat was niet alles wat World's End te bieden had. Sinds 1971, waren twee meer dan levensgrote persoonlijkheden, genaamd Malcolm McLaren en Vivienne Westwood een kleine kledingzaak begonnen op 430 King's Road. Als 'Let lt Rock', trok het Teddy Boys en Rockers. In 1974 veranderde het in 'Too Fast To Live, Too Young To Die' en leverde fetisj kleren, tot die tijd voornamelijk te krijgen per postorder en verzonden in discrete bruine pakjes. In 1975 kreeg dit onderwerp een logisch vervolg, het werd 'SEX' - waarvan de naam aan de gevel van de winkel verscheen in tien-voet-hoge, fluorescerend rose plastic letters.
		Punkgirl, ca 1976
	SEX's kinky uithangbord was niet alleen een belediging van de goede smaak maar ook een aanval op de terug-naar-de-natuur esthetiek en de lief-zijn-voor-elkaar principes van de Overjarige Hippies. De Proto-Punks hadden nu een nieuwe ontmoetingplaats en SEX werd al snel het middelpunt van een echt alternatieve subcultuur. McLaren, die dit niet beviel, besloot een Rockband te formeren. The Sex Pistols was gedeeltelijk bedoeld om de laatste creaties van Westwood te tonen en daarbij tevens de aandacht vestigen op de winkel. Zij zouden elkaar aanvullen op een manier die zelfs de verwachtingenvan McLaren overtrof. Het is ontegenzeggelijk de combinatie van de Sex Pistols, McLaren's enWestwood's vernieuwende ontwerpen die Punk vorm gaven en buiten World's End bekend maakten. (...) Midden jaren zeventig stonden sterke seismische krachten op het punt uit te barsten aan het schijnbaar rustige oppervlak. (-) Een van die krachten was de onderdrukking van een nieuwe generatie door een oudere die zong en danste over 'de jeugd'. Met name in Engeland gaf de stijgende werkeloosheid en algehele economische stagnatie de nihilistische Punk strijdkreet 'No Future!' een schijn van waarheid.
		Sid Vicious van de Sex Pistols, 1976
	De Punk generatie groeide op in de schaduw van de altijd optimistische utopische droom van de Hippies. De Punk moet gezien worden als anti-Hippie. Denken aan 'love-&-peace', lang haar, terug naar de natuur, de stereotiepe glimlach van de Hippie verandert in het fotografische negatief: onheilspellend zwart leer, agressieve metalen spijkers, bondage broeken. (-) Een club in Soho werd de verzamelplaats voor Punks. In de zomer van 1976 waren de 'Punks' (zoals ze nu genoemd werden) er de overheersende groep, maar hun kledingstijl was alles behalve eenvormig. Een paar droegen fetisj-achtige pakken van rubber of PVC - of van SEX of uit de kinky'glamourwear' film She'N'Me. Sommigen droegen opzettelijk gehavende school blazers met losse bungelende dassen. Anderen droegen doorzichtige netachtige vesten of combinaties van afgedankt legergoed met goedkope lingerie. Er waren veel leren jacks en enige vroege experimenten met 'opperhoofd' haar en make-up. En ja, er waren een paar jongeren die vuilniszakken droegen, Dr Marten laarzen, ingesneden T-shirts, hondenriemen, veiligheidsspelden en strakke broeken die de Punk stereotypen van de media zouden worden.
		Punks op King's Road, 1980
	Men kon van top tot teen in rubber gestoken zijn of een buitengewoon saai kledingstuk van goedkoop polyester geheel beschilderen met schuttingtaal. Er waren surrealistische boeven, opgedirkte nonnen, prostituees uit de een en twintigste eeuw, gekke Marsbewoners, uitgebluste zakenlui met bolhoed en Zoeloe opperhoofden in Hollywoodstijl. De enige (niet uitgesproken) regel was dat je er niet mocht uitzien als een Hippie: geen denim, geen baarden, geen schouderlang haar. Geen jurk in plattelands- of oosterse stijl, geen sandalen, geen broeken met wijde pijpen, geen grootvaders vesten, absoluut geen 'Smiley' T -shirts. Op een willekeurige nacht waren er meer creatieve stijlen samengepakt in deze kleine club dan er te zien waren geweest in heel London sinds de jaren zestig. Vooralsnog slaagden de media erin in een paar maanden tijd deze kleermakersanarchie in te perken tot een stereotype. In 1977 waren jongeren, in nagenoeg elke stad of dorp van Engeland, bezig dit beeld te verwerken als een montagefoto bij B-film monsters. In 1978 waren dergelijke verschijningen te vinden in de gehele USA.
		Hanenkammen, begin jaren '80
	In tien jaar tijd hadden zij Japan, West-Europa, Oost-Europa en zelfs Rusland bereikt. De 'Media Punk' werd een soort virus, verspreid door elke krant, tijdschrift en televisie reportages die de wereld trachtten te waarschuwen voor het Punk Gevaar. Zoals te verwachten was gingen deze omgebouwde replica's op pelgrimstocht naar King's Road waar ze ontdekten dat SEX was veranderd in Westwood's'World's End'. Maar er waren nu genoeg andere winkeltjes om in hun kledingbehoeften te voorzien. Tot aan het eind van de jaren tachtig kon een flink aantal Engelse Punks er de kost verdienen met het poseren voor fotograferende toeristen. Het haar, make-up en kleding zowel van de inheemsen als de pelgrims, werd steeds opzichtiger. Ze waren afgeleid van het grote aantal stilistische experimenten van de Punks.
Style surfing Gedurende de ganse ontwikkeling van de mensheid heeft het lichaam gefunctioneerd als een teken, als een persoonlijk visitekaartje, al naar gelang aangepast en veranderd. Het versierde lichaam heeft lange tijd aangegeven tot welke stam, clan, geslacht, leeftijd, rang, klasse, kaste, sociale laag of beroep een individu behoort. Evenzo heeft in traditionele gemeenschappen de onveranderlijke aard van de stijlen in versiering en kleding gediend om respect voor het verleden en de wenselijkheid van de status quo aan te geven. In het recente verleden hebben, in antwoord en reflectie op de geest van het modernisme, snel wisselende modes gediend om een geloof in vooruitgang en verandering uit te dragen. In tegenstelling daarmee heeft, vooral in de laatste vijftig jaar onder de jongeren, de opkomst van stammen en stijlen van de subcultuur, zoals Mods en Rockers, Hippies en Punks, opnieuw de rol van de stijl in de uiterlijke verschijning als teken van het lidmaatschap van een groep benadrukt. Hoewel uiteenlopend in betekenis hebben al deze stijlboodschappen een inherente eenvoud gemeen: Ik ben een mannelijke Masai Oudste. Ik ben een aristocraat. Ik hoor tot de arbeidersklasse. Ik ben traditioneel. Ik behoor tot de avant-garde. Ik ben een Hell's Angel.		*Uit: Ted Polhemus, Style Surfing. Londen 1996*
	Het verschil met vandaag is de complexiteit van de boodschappen die de uiterlijke verschijning moet overbrengen, een complexiteit die geschreven 'vertalingen' van zulke boodschappen óf onmogelijk maakt óf een absurde exercitie. Net als in de wereld in zijn totaliteit zijn er legio misverstanden en regelrechte tegenstrijdigheden. (-) Wij zondigen allemaal tegen de regels - door sportkleding te combineren met werkkleding en oud met nieuw, door traditionele man/vrouw verschillen te doorkruisen, door heen en weer te springen van elitair naar vulgair, natuurlijk naast kunstmatig te zetten, door ordinair en keurig bij elkaar te dragen en opzettelijk verwarrende, zelfs tegenstrijdige signalen af te geven. En waarom? Omdat we niet in hokjes willen worden ingedeeld - niet zomaar een stereotype willen worden. Omdat de wereld waarin wij leven zelf vol verwarring en tegenspraak zit. (-) Een groot aantal stammenstijlen hebben de test van de tijd doorstaan - een opmerkelijk feit binnen de bredere context van een steeds veranderende wereld. Veertig jaar na dato zijn er nog steeds Beats en Bikers, van wie invloed en charisma onverminderd zijn gebleven. In Londen brengt The Edwardian Drape Society (TEDS) 50- en 18-jarige Teddy Boys bijeen om de traditie voort te zetten.
Mods zijn wintervaste overlevers van Londen tot Tokio. Hippies mogen nu meer algemeen bekend zijn als 'Nomaden' of 'Freaks', maar de Eeuw van Aquarius schijnt nog steeds aan de horizon. (-) Waarom zou Punk zo'n dramatisch effect hebben gehad? Door het systeem meer af te breken dan simpelweg weer een nieuwe schakel te worden in de keten van de geschiedenis van de subculturen? De meest in het oog springende reden is misschien dat het volgen van Punk zo'n harde daad inhield. Wat kon in stilistisch opzicht extremer en voor de buitenwacht alarmerender zijn dan het zien van omhoog rijzende groene hanenkammen, gescheurde, gore visnetten, door wangen gestoken veiligheidsspelden, hondenhalsbanden, 16 ogen hoge laarzen met stalen neuzen en kinderlijke vodden. Wat kon ideologisch bezien dieper hebben gesneden in de onderhuidse gevoeligheden van de 'normale maatschappij' dan de strijdkreten van de Punks met een verveelde, cynische minachting: Geen Toekomst. Wij zijn allen hoeren, in combinatie met: Lekker werkloos, Geheel de Uwe?? (-) De creativiteit van de Punks, hun internationale reikwijdte, hun extremisme en onversneden levendigheid werpen een schaduw waar geen volgende stammenstijl of jeugdcultuur helemaal aan kan ontkomen. Verbeeld je dat je de tienerzoon of-dochter bent van een van de originele Punks. Hoe kun je in vredesnaam nog rebelser zijn dan je ouders? Hoe kun je nog meer shockeren dan Sid Vicious of Siouxsie Sioux in 1976?
	De macht van Punk werd nog verder vergroot door de manier waarop en de mate waarin de media erop ingingen. Hoewel aanvankelijk door Punk uit het veld geslagen (onzeker in welk hokje in te delen en afwijzend staan tegenover de betekenis ervan) realiseerden de internationale media zich al snel de verkoopwaarde van de extravagantie en de buitensporigheden van Punk. Toen hanenkammen, Punkdansen en Johny Rottens manische grijns uit de gratie raakten, ging een hele media-industrie op zoek naar de volgende 'jeugdcultuur', waarbij molshopen werden opgeblazen tot bergen. Dit soort onderzoek en simplistische stereotypering hadden hun eigen effect. Ze ondermijnden nu juist de authenticiteit en het saamhorigheidsgevoel die de oorspronkelijke inzet waren geweest van subculturele identiteit. Kortom, de media-aandacht die Punk had opgewekt maar die zich ver daarbuiten uitbreidde, verspeelde de kansen op geloofwaardigheid en veroorzaakte op straat een explosie van Post-Punk multiple choice culturen, die elk bestaand subcultureel verhaal stuk sloeg.
Jeugdmode van nu Skate Sportstijl. Alhoewel? Meisjes kunnen ook skate zijn, zonder ooit een skateboard aan te raken (wannabe's genoemd). Het petje is ook hier ingeburgerd, net als de muts. De wijde broek is standaard, evenals de extreem wijde pijpen die lekker rafelig zijn van het klem zitten tussen gymp en straat, en de ruime jas. (-) 's Zomers het beste herkenbaar. Typisch voor de skate-dracht is namelijk een T-shirt met lange mouwen onder een T-shirt met korte mouwen. Uiteraard in contrasterende kleuren. Skate is opvallend populair op betere scholen.		*Uit: Gertjan van Schoonhoven, Jeugd van tegenwoordig. in: Elsevier 5 februari 1997*
	Gabber Muziek- en levensstijl. Gabberhouse is een Nederlandse vinding, maar de oorsprong van de kleding is duister. Deels praktisch. Zo absorbeert het Australian trainingspak- het liefst twee over elkaar- zweet beter. Herkenbaar aan merknaam en kangoeroe in het ritshangertje. Nike Airmax-gympen; bomberjack en spijkerbroek horen er ook bij en soms een tatoeage, oorringetjes of Nederlands vlaggetje. Onder de jeans zit vaak een trainingsbroek, zoals er onder petjes een kort koppie zit. Ook haar is praktisch: een kaal of halfkaal hoofd provoceert meer dan lang haar. Vet achterover gekamd haar is ook gabber, vooral bij meisjes.
Punk Muziek- en levensstijl. Steeds verwanter aan 'alto'. Punk is niet meer wat het geweest is. Van de oorspronkelijke stijl zijn de scherpe kantjes dan ook letterlijk en figuurlijk af, maar bepaalde stijlelementen hebben zich verrassend goed gehandhaafd, Bijvoorbeeld het piekerige, in een felle kleur geverfde haar. Verder overheerst in de kledij nog steeds het zwart, zij het dat het niet meer vol leuzen gekalkt wordt. De schoenen of laarzen zijn opzettelijk onmodieus en onelegant. Bij het meisje zijn niet zozeer het haar als wel de talloze ritssluitingen een overlevering van oud-punk. Ook heeft zij relatief veel ijzerwerk op zichtbare lichaamsdelen.
	Alto Levensstijl. Drukt onthechte ('alternatieve') houding jegens modes uit. Wordt ten onrechte vaak'hippie' genoemd. De uiteenlopende haardracht is een van de meest in het oog springende elementen. Van lang en sluik en punk-achtig tot rasta-dreadlocks, al dan niet geverfd. Verder is de shawl een telkens terugkerend sierelement en zijn lange soepele gewaden en dito overjassen standaard. Sieraden hebben vaak een soterisch tintje: kruis, yin & jang-symbool of boeddhistische parafernalia, door elkaar gedragen. Schoenen net als bij punk nadrukkelijk onmodieus. Op sommige scholen ook wel onaardig de heksen genoemd.
Netjes Levensstijl. Bijnamen-verzamelaar: van 'kakker' en 'bal' tot 'college' en 'lullo'. Onder meer gedefinieerd door wat absoluut niet meer wordt gedragen: geen sportkleding, piercing en neonkleuren. Het haar is 'normaal' en ook als het lang is verzorgd. Bij jongens is het overhemd standaard, bij meisjes komt de bodywarmer veel voor. Gymschoenen zijn uit den boze: in plaats daarvan keurige leren stappers. Spijkerbroeken zijn niet taboe, maar de voorkeur gaat uit naar een nette Levi's. Kenmerkende elementen zijn verder de ietwat corporale shawl en de lange overjas. Meisjes zijn spaarzaam opgemaakt.
Skate Gabber
		Punk Alto Netjes