De doorbraak van Viktor & Rolf

Soms lukt het jonge mode-ontwerpers door te breken in het bolwerk Parijs, Hoeveel daar voor nodig is blijkt uit de volgende interviews.

Het duo steekt de draak met alle modeclichés, maar koestert toch als grootste droom een eigen couturehuis à la Yves Saint Laurent uit de grond te stampen. Ze vinden modeaccessoires als kettingen en hoeden overbodig, maar zien er geen been als ze later groot en beroemd zijn binnen te lopen aan accessoireslicenties. Viktor Horsting en Rolf Snoeren werken sinds 1993, een jaar na hun eindexamen aan de afdeling modevormgeving van de Academie voor Beeldende Kunsten in Arnhem, samen. Omdat samen nou eenmaal leuker is dan alleen. (...) Zolang ze samenwerken zijn ze al met mode bezig. Daarbij gaat het niet om kleren om te dragen maar meer om 'kunstkleren' of 'denkkleren' ontstaan uit een bepaald idee over kleding. Kortom: geen kleren voor in winkels, maar voor in musea. 'Eigenlijk zijn we vanaf het begin bezig ons te positioneren in de modewereld, zonder dat we echt met mode bezig zijn,' zegt Viktor. (...)

Zo'n totaalconcept is een soort kunstvorm die tegelijkertijd persiflage is. (...) Rolf: 'Achteraf lijkt het alsof het allemaal een doordachte strategie is, louter bedoeld om naam te maken. Als we er zelf op terugkijken, denken we wel eens: goh, wat slim. Maar het is niet meer dan een strategie met terugwerkende kracht, want op het moment zelf dachten we er helemaal niet bij na. Het komt nog steeds allemaal voort uit het gevoel van het moment, impulsief. Een lijn is ver te zoeken.' Toch willen ze nu weer richting mode en daarom presenteerden ze onlangs in Parijs hun eerste couture collectie. En wel tijdens de officiële Haute Couture Week waarin alle grote designers hun show gaven. 'Ach,' zegt Viktor, couture is de essentie van de mode, dus daarom zijn we maar meteen in het diepe gedoken.' Ze hebben het heel serieus aangepakt: eerst officieel aanmelden bij de Fédération Frangaise de la Couture, du Prêt-à-Porter des Couturiers et des Créateurs de Mode, het overkoepelende orgaan dat bepaalt wie wel en wie niet mag meedoen. Voor toetreding bestaan drie categorieën. Bovenaan staan de echte leden (Dior, Saint Laurent etcetera) die aan voor Viktor & Rolf nog onmogelijke eisen moeten voldoen (een eigen atelier met minstens twintig vaste medewerkers en een collectie van minimaal vijfenzeventig stuks die vijfenveertig keer aan privéklanten en pers moet worden gepresenteerd. De tweede groep bestaat uit de Membres Invités van wie de commissie denkt dat ze op weg zijn het niveau van de echte leden te bereiken, en de derde lichting die zich in een soort gedoogzone beweegt.

Viktor & Rolf werden tot de laatste lichting toegelaten. Gewapend met een heus Frans persbureau (het contract hielden zij ooit over toen ze de prestigieuze modeprijs in het Franse plaatsje Hyeres wonnen en daarmee hun naam vestigden), een voor twee dagen gehuurde showroom, professionele modellen, visagisten, licht en geluidsmensen en gesponsord door de Mondriaan Stichting en de Stichting Beeldende Kunst stapten ze in een gehuurde bestelauto en koersten ze met vierentwintig creaties richting Parijs. Daar gaven ze, een tikkie arrogant, als sluitstuk van de coutureweek hun show. Als thema voor elk kledingstuk kozen ze een specifiek mode-onderdeel: het borduursel, de mouwinzet, het proefmodel, de kraag, kleur. Geen homogene collectie dus, naar afzonderlijke, geabstraheerde werken met elk een eigen verhaal. Bij kleur moeten we denken aan een aparte laag stof waarop de kleur blauw is gespoten, terwijl de rode creatie met airbrush is bewerkt. Maar veel van het werk was uitgevoerd in zwart, wit en grijs: de drie nonkleuren waarin ze al vijf jaar werken.