Een nieuw Christeliek Liedt gemaect ter eeren des Doorluchtichsten Heeren, Heere Wilhelm Prince van Oraengien |
Het Wilhelmus is sinds 10 mei 1932 het officiële Nederlandse volkslied. Op die dag besloot de Ministerraad dat bij alle officiële gelegenheden het Wilhelmus van Nassouwe zou worden gespeeld. Tot die tijd werd het lied Wien Neerlands Bloed als officieel volkslied gebruikt, dat in 1815 bij de stichting van het Koninkrijk der Nederlanden was gedicht door H. Tollens en op muziek was gezet door de componist J.W. Wilms. Maar ook voor 1932 al werd het Wilhelmus bij officiële gelegenheden regelmatig ten gehore gebracht, onder meer bij de inhuldiging van Koningin Wilhelmina in 1898. |
Het Nederlandse volkslied is
het oudste ter wereld, al bestaat er geen absolute zekerheid over het
jaar waarin de tekst het licht zag (rond 1570), noch over het
auteurschap.De meeste historici houden het op de schrijver-staatsman
Philips van Marnix, heer van St. Aldegonde (1540- 1598), beter bekend
als Marnix van St. Aldegonde.
Van Aldegonde was een naaste bondgenoot van prins Willem van Oranje en voorvechter van de reformatie. Dit verklaart ook het karakter van de tekst. Het is voor alles een eerbetoon aan de Vader des Vaderlands, 'Een nieuw Christeliek Liedt gemacet ter eeren des Doorluchtichsten Heeren, Heere Wilhelm Prince van Oraengien', zoals de anonieme toelichting in het Geuzenliedboek van 1581 luidt. |
Sommigen
veronderstellen twee auteurs, een onbekende die verantwoordelijk is voor
de oorspronkelijke tekst, waarna Marnix van St. Aldegonde de inhoud
later nog iets meer Oranje zou hebben gekleurd. Het resultaat is een
lied dat het midden houdt tussen een kerkelijk gezang en een politiek
strijdlied, al komt het met zijn vijftien coupletten (waarvan de
beginletters samen de naam Willem van Nassov vormen) nu wel erg
langdradig over.
Over de herkomst van de melodie is minstens zoveel gespeculeerd. De wijs gaat vermoedelijk terug op een Frans katholiek spotlied op de Prins van Condé, een Franse Hugenoot die in 1568 een mislukte poging deed Chartres in te nemen. Een lied van de vijand zogezegd. De vraag is of de tekstdichter zich van deze ironie bewust was. Bij de belegering van Chartres werd gebruik gemaakt van Duitse huurlingen, waarvan een aantal na terugkeer in dienst trad van Willem van Oranje. Zij brachten waarschijnlijk wel de melodie mee, maar niet de Franse tekst. De huidige melodie is overigens een bewerking van de oorspronkelijke versie door Adriaan Valerius, opgenomen in 'een liedbundel over de 80-jarige oorlog uit 1626. |
Wilhelmus van Nassouwe |
Volksliederen
zijn onlosmakelijk verbonden met de natievorming zoals die met name in
de negentiende eeuw zijn beslag kreeg. Na de herwonnen onafhankelijkheid
in 1813 ontstond ook in Nederland de behoefte aan een nationale
hymne die de verbondheid tussen volk, vaderland en vorst tot uitdrukking
bracht, Ondanks de nog altijd bestaande populariteit van het Wilhelmus,
koos men voor een zeer nationalistische tekst van de dichter Hendrik
Tollens
Wien Neerlands bloed door de aders vloeit, Van Vreemde smetten vrij. Het zingen van dit lied zou vermoedelijk tot een klacht bij het Landelijk Bureau Racismebestrijding opleveren, maar ook toen gingen al stemmen op dat men dan toch liever het Wilhelmus had. Het zou echter nog tot 1932 duren voor het kabinet het Wilhelmus tot het officiële Nederlandse volkslied zou verheffen. Samenstelling bronmateriaal uitsluitend en alleen ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 uit het algemeen deel voor havo en atheneum. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Bron oa Het Wilhelmus, een gekleurd volkslied Willem de Bruin De Volkskrant 26juni 2004 Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven. 12/16/2014 last update |