Richard Estes

 
Met het foto-realisme is er weer een nieuw hoofdstuk aan de geschiedenis van het schilderen van de werkelijkheid toegevoegd. Op zichzelf is het gebruik van foto's in de schilderkunst niet nieuw, dat werd al in de 19de eeuw gepraktiseerd. Maar het zo nauwgezet volgen van de foto betekende wel een nieuwe stap. Het is verrassend om te zien hoe stijl en uitdrukking zoveel kunnen verschillen ondanks het feit dat al deze kunstenaars naar foto's werken. De foto (of liever de verzameling foto's) dient bij Estes om evenwicht, structuur, transparantie en lichtreflecties op elkaar af te kunnen stemmen.

Etalageuitstallingen en door glas geïsoleerde doorkijkjes zijn de motieven in het werk van de in New York levende Richard Estes

Estes heeft niet genoeg aan het voorbeeld van de bestaande werkelijkheid en evenmin aan het voorbeeld van een simpele foto. Pas de montage van verscheidene, meestal met behulp van traditionele kwadratering nageschilderde dia's van hetzelfde object leidt tot de opgevoerde zichtbaarheid en doorzichtigheid van deze veelvoudige verschijningsvorm.

Vooral de etalageruiten uit zijn latere schilderijen sinds het eind van de jaren '60 tonen niet alleen wat daarachter is uitgestald, zoals de blik van de consument dat gewend is, maar ook wat zich daarvoor afspeelt; auto's en gevels met andere gelijksoortige vensters. Wat buiten is, doet zich binnen voor, de realiteit als illusie en omgekeerd. De bolle spiegel en glazen bollen uit de Hollandse interieurs zijn zelfstandige grootheden geworden en zijn naar buiten verplaatst, gespiegelde werelden, reflecties van de werkelijkheid, de werkelijkheid als reflex. Estes brengt het focuspunt van verschillende foto's op verschillende delen van het beeldvlak even scherp over met vervormingen, die ons oog normaal gesproken over het hoofd ziet.

Afstandsverschillen tussen voorwerp en spiegelbeeld worden gecorrigeerd, gevels van huizen worden ondanks de optiek van de groothoeklens in close-up weergegeven.Zo zijn de contouren en de volumes van voorwerpen zowel vast als transparant weergegeven en het schilderij is in gelijke mate als de afgebeelde etalageruit een oppervlak, dat men kan zien als vaste realiteit van kleuren met een eigen waarde in schilderkunstig opzicht, waar men op een illusionistische manier doorheen kan kijken. Constructie en irritatie, oppervlak en diepte van het schilderij, hetzij frontaal of diagonaal opgezet, zijn volkomen met elkaar in evenwicht. (...)

Teruggeworpen in de anonimiteit van de ruimte verschijnen de weinige menselijke figuren op Estes' schilderijen. In zijn laatste werken heeft hij ze helemaal weggelaten. Zelfs op plekken, waar mensenmassa's zich plegen op te hopen -zoals roltrappen of compartimenten van de ondergrondse - laat hij de mensen weg. Huizen zonder bewoners, straten zonder voorbijgangers, auto's zonder chauffeur-deze abstractie van de werkelijke functies van de schijnbaar 'realistisch' afgebeelde objecten, is een verder kenmerk van veel werken door fotorealisten. Alles lijkt geabstraheerd tot situaties, waar niets gebeurt.

Meer afbeeldingen

Praktische opdrachten (PO):

Opdracht A CKV-1: Maak een keuze uit een van bovenstaande zoekresultaten: beschrijf de inhoud (wat zie je), motiveer je keuze (Max 1 x A4 inclusief de afbeelding)

Wat buiten is, doet zich binnen voor, de realiteit als illusie en omgekeerd. De bolle spiegel en glazen bollen uit de Hollandse interieurs zijn zelfstandige grootheden geworden en zijn naar buiten verplaatst, gespiegelde werelden, reflecties van de werkelijkheid, de werkelijkheid als reflex.

Opdracht B CKV-1: Maak een keuze uit een van bovenstaande zoekresultaten: kies een werk uit, dat vodoet aan de hierboven staande beschrijving. Motiveer je keuze. (Max 1 x A4 inclusief de afbeelding)

Samenstelling bronmateriaal uitsluitend en alleen ten behoeve van het nieuwe vak ckv-1/2/3 uit het algemeen deel  voor havo en atheneum. Overnemen voor commerciele doeleinden verboden. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. (tehatex vwo 2004) Uit: Peter Sager, Neue Formen des Realismus. Keulen 1974 (Bronnenbundels)

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven.


02/02/2005 last update