Katharina Fritsch
Katharina Fritsch (1956-     ) maakt monumentale sculpturen. Ze zette van een levensgrote olifant een polyester afgietsel van een opgezet exemplaar uit een natuurhistorisch museum op een voetstuk in een Duits museum (Elefant, 1987), en ze plaatste  een reusachtig, felgeel Mariabeeld tussen een kerk en een warenhuis in de binnenstad van Münster (Madonna, 1987). Haar Rattenkönig (zie afbeelding), een sculptuur op de Biennale van Venetië in 1999, bestond uit zestien in een cirkel opgestelde zwarte ratten van bijna drie meter hoog, die met de staarten aan elkaar gebonden waren.
Fritsch maakt beelden die voor iedereen herkenbaar zijn en vaak een gevoel van beklemming oproepen. Haar sculpturen zijn altijd eenvoudig van vorm, helder van kleur, ontdaan van details en perfect afgewerkt. Net als een pictogram of een verkeersbord geeft een werk van Fritsch zijn uiterlijk in één oogopslag prijs. Met het gevolg dat haar beelden zich direct in het hoofd van de toeschouwer nestelen en nog wekenlang op het netvlies blijven branden.

Een mooi voorbeeld is het werk Man and Mouse (1991-92). Het bestaat uit een levensgroot afgietsel van een man die vredig onder een dik, maagdelijk wit dekbed ligt te slapen. Op zijn borst zit een twee meter hoge zwarte muis. Hoewel het reusachtige beest een lieve, Disney-achtige uitstraling heeft, is het een angstaanjagend kunstwerk. De polyester sculptuur is een letterlijke verbeelding van een nachtmerrie. Het gewicht van de muis lijkt zwaar op de borstkas van de man te drukken, en hem zijn adem te ontnemen.
Dezelfde dreigende sfeer gaat uit van het werk Child with Poodles uit 1996. Hiervoor liet Fritsch 224 identieke zwarte poedels afgieten, die ze vervolgens in vier concentrische cirkels groepeerde. De honden kijken allemaal naar het middelpunt, waar een onschuldige baby op zijn rug op de grond ligt. Het is onduidelijk of de schattige hondjes het kind wellicht een representatie van de jonge Christus nu beschermen of bedreigen. Maar wie Goethes Faust heeft gelezen, weet dat achter het lieftallige uiterlijk van de zwarte poedel de duivel zelf kan schuilen.

Ook sprookjes hebben hun duistere kanten, zo lijkt de kunstenaar met haar sculpturen duidelijk te willen maken. De gladde verkoper met paardenstaart en maatkostuum (Dealer, 2001) heeft een bokkenpoot, de figuur in doktersjas (Doctor, 1999) is in werkelijkheid een skelet, en de groep mensen die aan een lange tafel op een maaltijd wacht (Company at Table, 1988) blijkt bij nadere beschouwing te bestaan uit 32 klonen van dezelfde man.
Soms legt Fritsch haar boodschap er te dik bovenop en wordt haar werk pathetisch. De recente installatie Heart with Money and Heart with Wheat bijvoorbeeld, die bestaat uit duizenden gouden aren en zilveren muntstukken die in twee grote hartvormen op de vloer zijn uitgestort, is niet meer dan een gemakzuchtig commentaar op het westerse kapitalisme.

Katharina Fritsch is op haar best als ze haar objecten voor zichzelf laat spreken. Als ze op het eerste gezicht betekenisloze voorwerpen, zoals souvenirs of speelgoed, op zo'n manier weet te gebruiken dat ze een dreigende lading krijgen. Of als ze, zoals in Krankenwagen, een simpel geluid de trigger laat zijn van een stortvloed aan emoties.

Alle andere genoemde kunstwerken zijn hier te vinden

Samenstelling van het bronmateriaal voor de vaklokalen uitsluitend en alleen ten behoeve van de vak ckv-1 uit het algemeen deel  voor havo en atheneum en het vak ckv vmbo en de kunstvakken uit het profiel C&M. (CKV 2/3 en tehatex) en uit de onderbouw het vak beeldende vorming. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Bron: NRC 8/11/2001 Sandra Smallenburg

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten, afbeeldingen ed? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven. In plaats hiervan geven we onder aan de pagina ruimte voor een eigen invulling of verwijzing naar internetpagina's.

18-12-2005