Het 'gemaskerde bal' van de bouwkunde

koninklijke zomerpaleis in Brighton

De Engelse architect John Nash  (1752-1835) was in artistiek opzicht conservatief. De gevels in de oude Regent Street, en ook het merendeel van de tussen 1811 en 1825 ontworpen en gebouwde paleis-achtige huizencomplexen rondom Regent's Park kenmerken zich nog door de  elegantie van de achttiende eeuw. Ze zijn onze aandacht waard, omdat ze deel uitmaken van een enorm complex dat enerzijds aanknoopt bij de schilderachtige stijl van de achttiende eeuw en aan de andere kant vooruitloopt op de moderne tuindorpen en -steden, en in dat opzicht al vooruitlopen op de twintigste eeuw. Want de huizen van Nash zien uit op een 'engelse tuin', en een aantal van zijn villa's staat verspreid in het groen.

Bij de voltooiing (1818) van het koninklijke zomerpaleis in Brighton paste Nash en Hindoe-stijl toe. Zijn tijdgenoten plachten deze stijl kenmerkend genoeg, 'indische gotiek' te noemen.

 

Op die manier werd  in de eerste jaren van de negentiende eeuw het 'gemaskerde bal' van de bouwkunde geopend, en de architectuur van die dagen placht classicistische en neo-gotische, italiaanse en oud-engelse maskerades toe te passen. Omstreeks 1840 boden de modellenboeken van de architecten en opdracht- gevers een nog veel rijker keus aan op het gebied van de stijlmogelijkheden, waartoe behalve de Tudor-stijl, de franse en de italiaanse renaissance ook nog een massa andere historische en zonderlinge bouwwijzen behoorden.

Cumberland Terrace Regent's Park 1827
Dit wilde weliswaar niet zeggen, dat al deze stijlen tegelijk werden toegepast en altijd in de smaak vielen - meestal was er één bijzonder gewild. Hoewel de vraag, welke stijl nu moest worden toegepast, vaak sterk afhing van de op dat ogenblik heersende mode, waren er toch ook stijlen, die door een complex van gedachtenassociaties speciaal bij bepaalde bouwwerken werden aangewend. Een bekend voorbeeld is dat van de moorse synagoge, een ander dat van de met tinnen bekroonde gevangenis in de trant van een kasteel. Met het gevolg, dat de ontwikkeling van de architectuur ons tussen 1820 en 1890 niet veel anders kan bieden dan een bonte afwisseling van bouwwijzen uit de meest uiteenlopende tijdperken en van zeer verschillende volken.

Samenstelling van het bronmateriaal voor de vaklokalen uitsluitend en alleen ten behoeve van de vak ckv-1 uit het algemeen deel  voor havo en atheneum en het vak ckv vmbo en de kunstvakken uit het profiel C&M. (CKV 2/3 en tehatex) en uit de onderbouw het vak beeldende vorming. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Afb: 06060a. oblique view, photo 1979, Jacob Albert. 06060c.detail of dome and cornice, photo 1979, Jacob Albert. 06070d. street view, photo 1998, J. Cohen www.brynmawr.edu/Acads/ Cities/wld/wcapts2.html

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten, afbeeldingen ed? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven. In plaats hiervan geven we onder aan de pagina ruimte voor een eigen invulling of verwijzing naar internetpagina's.

09-12-2005