'Vnderweysung der Messung mit den Zirckel,und Richtscheyt, in linien, ebnen und gantzen Corporen'

In 1525 verscheen te Nürnberg Dürers 'Vnderweysung der Messung mit den Zirckel,und Richtscheyt, in linien, ebnen und gantzen Corporen'. Het , heldere, goed leesbare en bovendien niet in het latijn maar in het Duits - geschreven boek was speciaal bestemd voor Dürers kunstbroeders. Slechts enkele pagina's handelen over perspectief, dat door Dürer eenvoudigweg als 'durchsehen' (doorzicht) wordt aangeduid. Dat gedeelte eindigt met een beschrijving van hulpmiddelen bij het tekenen in perspectief. Dürer illustreert zijn methoden met houtsneden.

video fragment 6 Het hulpmiddel voor een correcte weergave van het perspectief van Durer

Op de houtsnede 'De tekenaar van de liggende vrouw' kijkt de tekenaar door een vizier naar zijn model. Tussen hen in is een raam aangebracht dat in gelijke vakken is verdeeld. De kunstenaar brengt datgene wat hij in deze kwadratuur ziet, over op een blad dat voorzien is van vakjes die corresponderen met die op het raam.

'Perspectief is niets anders dan het bekijken van een voorwerp door een glasplaat waarop het onderwerp dat zich achter het glas bevindt, wordt vastgelegd'. 

   

Deze uitspraak had Dürer niet van zichzelf. Da Vinci had al vóór Dürer beweerd dat een schilderij vergelijkbaar was met een raam dat uitzicht biedt op een stukje van de wereld. Dürers tekenapparaat, of beter gezegd Dürers perspectiefraam had één groot nadeel: het was alleen geschikt om bestaande situaties vast te leggen; voor de weergave van een fantasievoorstelling was het volstrekt onbruikbaar. In dit laatste geval was een kunstenaar verplicht om het perspectief te construeren.

  

 

 

Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 uit het profiel cultuur en maatschappij voor havo en atheneum.  Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Bron van de afbeeldingen: Ricostruzione (da Underweysung der messung, 1525) Firenze, Istituto e Museo di Storia della Scienza

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij niet geven.

02-18-2010 CKV-2  digischool