Glamourfotografie

Helmut Newton 1920-2004

Guy Bourdin 1928-1991
De glamourfotograaf Helmut Newton werd in 1920 in Berlijn geboren als Helmut Neustädter. Hij groeide op in een joodse fabrikantenfamilie. Hij deed ervaring op als assistent van een societyfotograaf. Aan de vooravond van de wereldoorlog en de verschrikkingen, die de joden ten deel zou vallen, verliet Helmut Newton in 1938 zijn vaderland. Begin jaren zestig vestigde hij zich in Parijs, waar hij fotografeerde voor tijdschriften als Vogue, Elle en Marie Claire. Daarnaast ontstonden reportages voor Playboy. 

Helmut Newton werd een van de best betaalde fotografen. Geen enkele fotograaf wist zijn werk zó knap van een mix van glamour, luxe, erotiek en geweld te voorzien als Helmut Newton. En dat alles zonder de grenzen van goede smaak te overschrijden.
Newton werd vaak aangevallen door feministes, die zijn uitbeeldingen van naakte of bijna naakte en veelal provocerende foto's, geen juiste uitdrukking vonden geven van het begrip vrouw. Met masochistische en voyeuristische sfeerfoto's verlegde Newton zijn artistieke grenzen. Daarnaast maakte hij portretten van onder meer Salvador Dali, (zie voorbeeld) prinses Caroline van Monaco en Margareth Thatcher.

Helmut Newton kreeg in 1975 zijn eerste belangrijke tentoonstelling. Zijn foto's werden later opgenomen in belangrijke verzamelingen als die van de Franse Bibliotèque Nationale en het Museum of Modern Art in New York. Zijn werk leverde hem ook tal van internationale onderscheidingen op.

Newton: ‘Wanneer ik een situatie pijnlijk vind, neem ik graag mijn camera ter hand. Ik bekijk de wereld dan door het gat van mijn lens, dat is minder bedreigend’. Het kenmerkte zijn levenshouding. Newton gaf liever een creatieve draai aan gebeurtenissen dan er lang over na te denken: ‘Ik denk niet na over de dood, die komt toch altijd te vroeg of te laat. Ik doe liever iets positiefs met mijn tijd.’ Helmut Newton kwam in januari 2004 door een verkeersongeval in Los Angeles om het leven.

Fashion Victims

De Franse fotograaf Guy Bourdin (1928-1991) had duidelijke ideeën over hoe er met zijn beelden diende te worden omgesprongen. De enige plek waar Bourdin zijn werk tentoonstelde was op de pagina's van damesbladen - als reclamefoto voor het schoenenmerk Charles Jourdan, of als modereportage in het Franse Vogue, waarin hij ruim dertig jaar lang iedere maand twintig pagina's mocht vullen.

In het aan de vrouw brengen van kleding of schoenen leek Bourdin nauwelijks geïnteresseerd. Het ging hem vooral om het oproepen van een sfeer, en die was vaak uiterst morbide. Een foto voor Charles Jourdan, in 1975 als advertentie verschenen in Vogue, laat de witte krijtstrepen zien waarmee op de stoep de vindplaats van een lijk is aangegeven. Het silhouet, met wijduitlopende rok, is duidelijk dat van een vrouw. Haar pumps en zonnebril liggen waar ze ter aarde stortte.

Sommige beelden doen denken aan scènes uit Duitse Krimi's. Dan toont Bourdin ons bijvoorbeeld door de kier van een openstaande deur een kamer waar zojuist een moord gepleegd is. Het naakte vrouwenlijf is nog net te zien in de spiegel, en een mannenarm - de detective? - reikt naar de deurbel. Het zijn beelden waar je eindeloos naar kunt kijken, omdat Bourdin ze volstopte met verborgen details. Ook de reflecties in de televisie of vissenkom kunnen aanwijzingen bevatten.

Voor zijn modellen was Bourdin extreem veeleisend, sadistisch haast. Ze moesten poseren temidden van dode koeienkoppen of rauwe vis, en zich wentelen in goudverf of dode wespen. Identiteitsloze ledenpoppen waren het, opgemaakt met veel te veel lipgloss, valse wimpers en blosjes op de wangen. Op een van de foto's hangt een meisje als een marionet aan een strop, met om haar dode lijf een duur groen jurkje. Bourdins droom, zo vertelde hij eens aan zijn vrienden, was om fotoshoots in het mortuarium te houden, met de lijken als mannequins.

Guy Bourdin kon ook heel ingetogen  fotograferen. Tussen de barokke voorstellingen van fashion victims en heroïne chic hangen enkele wonderen van eenvoud. Een foto van een lege akker met op de voorgrond een telefoonpaal waarop een modefoto geplakt is. Of een foto van een veld vol zwarte, beregende paraplu's, waartussen nog net het met blauw poeder omrande oog van een vrouw te zien is - de priemende blik van een ijskoningin.

Meer afbeeldingen van Newton

Samenstelling bronmateriaal uitsluitend en alleen ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 uit het algemeen deel  voor havo en atheneum. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. 

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven.

01/28/2010 last update DIGISCHOOL