Petrushka

In opdracht van Sergei Diaghilev en Igor Stravinsky kreeg Alexandre Benois in 1910 de opdracht het scenario te schrijven ( in samenwerking met de componist) en kostuums en decors te ontwerpen voor het ballet "Petrushka". 

De premiere van dit ballet was in 1911 en het werd een van de succesvolste en invloedrijkste producties van de Ballets Russes.

  Scene 1 (Mp-3) Petrushka.

Igor Stravinsky  werd in 1882 geboren te St. Petersburg en studeerde bij Rimsky-Korsakov. Na diens dood kwam de jonge Stravinsky onder de invloed van choreograaf Serge Diaghilev. Die liet hem muziek schrijven voor de fameuze Ballets russes in Parijs, met sterdanser Vaclav Nijinsky. De uitvoeringen van L'oiseau de feu en Petrushka waren een groot succes. In Parijs ging Stravinsky om met beroemdheden als Ravel en Debussy. De daarop volgende première van Stravinsky's Le sacre du printemps in 1913 werd echter een van de grootste schandalen uit de muziekgeschiedenis, compleet met scheldkanonnades en vechtpartijen. Na Le sacre werd Stravinsky's muziek soberder van karakter. Vaak imiteerde hij stijlen uit het verleden, zonder overigens zijn eigenheid te verliezen. 

video fragment 1 Petrushka

video fragment 2 Petrushka

video fragment 3 Petrushka

video fragment 4 Petrushka

Benois' ontwerp voor een ballerina 

Midden: Dit is Benois' ontwerp voor het kostuum van Petrushka. Dit ontwerp doet traditioneel aan. Rechts: Benois ontwerp voor de Moor, de rivaal en moordenaar van Petrushka.

Het verhaal speelt zich af op een markt in St. Petersburg, rond 1830. Suggestief schildert Stravinsky het marktrumoer, met ondermeer een jengelend draaiorgeltje. Plotseling gaat alle aandacht naar een poppentheater. De eigenaar van het theater speelt op een fluit, waardoor de poppen tot leven komen. Wat volgt is een schitterende Russische dans. Onder de poppen heerst echter rivaliteit. Achter de schermen zien we dat Petrushka, een soort Russische Jan Klaassen, de aandacht probeert te trekken van de mooie ballerina. Zij haalt echter haar neus op voor de lelijke Petrushka, waarop ze het aanlegt met de brutale en sensuele moor. Het laatste tableau speelt zich weer af op het marktterrein, waar de een na de andere dansgroep voorbijtrekt. Plotseling is er rumoer in het poppentheater. Petrushka is op de vlucht geslagen voor de moor en de ballerina. De moor weet hem echter te achterhalen en te doden met zijn sabel. Het publiek is geschokt, maar de baas van het theater laat zien dat de resten van Petrushka niet meer zijn dan wat hout en stro. Het was maar een pop. Boven het theater echter schreeuwt de geest van Petrushka verwensingen naar het publiek. Petrushka heeft nog heel wat Russische invloeden; naderhand komen de Ballets russes onder invloed van avant-garde kunstenaars zoals bijvoorbeeld Picasso.

01-02-2010 digischool ckv 2