|
L'Oiseau de Feu (Vuurvogel) |
|
|
Het idee voor een ballet op een
Russische legende mondde uit in De Vuurvogel (Zhar-ptitsa in het
Russisch) Dit ballet ging in 1910 in première bij Diaghilevs Les
Ballets Russes in Parijs en gaat over de betoverde wereld van een
heroïsche prins, een boze geest, een mooie prinses en een exotische
vuurvogel.
Op jacht vangt prins Ivan een Vuurvogel. In ruil voor een van haar magische veren laat hij haar vrij. Hij wordt verliefd op prinses Vasilia, die gevangen wordt gehouden door de boze geest Kostchei. Maar met de veer wordt de Vuurvogel te hulp geroepen en dat betekent: eind goed, al goed. Fokine plaatste de kwaadaardige wereld van de tovenaar tegenover het goedaardige van de Vuurvogel. (Dualistisch principe: goed tegenover slecht) In De Vuurvogel wordt klassiek ballet gecombineerd met spectaculaire visuele effecten. De zwaartekracht tartende dans past perfect bij een vuurvogel die van boom tot boom zweeft. |
|
|
|
Fokine bedacht de plot (de
loop van het verhaal) en de choreografie (het dansplan) voor dit
sprookjesballet.
Strawinsky kreeg de compositieopdracht toegespeeld en brak definitief door met dit stuk. Bakst ontwierp de kostuums.(zie de twee voorbeelden) |
|
De Kwade Wereld van de tovenaar: chromatiek is in de muziek de opeenvolging van tonen die van dezelfde grondtoon zijn afgeleid en een halve toonafstand van elkaar liggen. De chromatische toonladders van c omvat: c-cis-d-dis-e-f-fis-g-gis-a-ais-b-c1. De chromatiek was pas tijdens de romantiek volledig in de westerse muziek geïntegreerd. De Goede Wereld van de Vuurvogel: diatoniek is een opeenvolging van hele en halve tonen, die, in tegenstelling tot de chromatiek, een verschillende stamtoon hebben; er wordt van de ene toon naar de volgende toon overgegaan ongeacht of deze verhoogd of verlaagd is, bijv. g-a, b-cis, c-des, fis-gis; diatonische toonladders zijn bijv. de grote- en kleine-tertstoonladders
Luister naar de onderstaande twee zeer verschillende fragmenten: Fragment 3 is het begin van de 'infernal dance' (schrik niet!).
Fragment 4 (zie ook het notenvoorbeeld) bevat schitterende harmonieën (samenklanken) en oosterse melodieën. Het is uit de Firebird's Lullaby (het slaapliedje van de vuurvogel).
|
|
|
|
|
|
Rond 1917 is het aandeel van de beeldende kunstenaar in het ballet zo belangrijk geworden dat men gaat spreken van "een theater van de schilders". Het is het jaar van 'Parade' een ballet van Satie, Cocteau, Masinne en de kubistische Picasso. Het is het jaar van Strawinsky's 'Feu d'artifice', waarin 'de dans' wordt uitgevoerd door licht en kleurige kubusachtige objekten, onder leiding van schilder-futurist Balla. In een later ballet 'Mercure', laat Picasso het achterdoek en de bewegende elementen in elkaar overgaan. De eenheid van stijl is hersteld, het is mooier maar uit experimenteel oogpunt, voor het theater ook minder interessant geworden. Na Picasso heeft een groot aantal schilders met Diaghilev gewerkt: Derain, Braque, Matisse, Rouault, Dufy, Miro, Max Ernst e.a. De probleemstelling van Parade is echter niet in Parijs, maar in het Bauhaustheater tot een uiterste grens gebracht. Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 uit het profiel cultuur en maatschappij voor havo en atheneum. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Muziekfragmenten: Kees Zonneveld Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij niet geven 02/01/2010 update |
|
