Romeo en Julia:

een onmogelijke liefde

Ford Madox Brown (1821-'93)

Deze aquarel toont het onwillige afscheid van de geliefden in de Derde Akte van het stuk van Shakespeare. Julia zegt: 'Gaat gij weg? Het is nog niet eens dag.' 

Haar partner wijst naar het ochtendgloren dat de hemel oplicht, en zet zijn voet op de touwladder om naar beneden te gaan. Er zijn natuurlijk eerdere versies van dit onderwerp, maar de kunstenaars uit de Victoriaanse tijd brachten een nieuwe benadering van de oude thema's van Shakespeare. In plaats van ze neer te zetten in toneelscènes, beeldden zij deze af als echte, historische gebeurtenissen.

De omstandigheden van het model voor Julia waren minder gelukkig. Zij was de tweede vrouw van de schilder, Emma, en ten tijde van het vervaardigen van het schilderij stond hun huwelijk onder zware druk.

Romeo en Julia   Shakespeare

Met Hamlet is Romeo en Julia waarschijnlijk William Shakespeare’s bekendste stuk. De noodlottige liefdesgeschiedenis in Verona heeft talrijke kunstenaars geïnspireerd en het stuk staat overal in de wereld regelmatig op het repertoire. 

In Verona heerst een gewapende vrede tussen twee vijandige clans, de Montecci’s en de Capuletti’s. Wanneer Romeo Montecci zich in het geheim mengt onder de gasten van het verklede bal van de Capuletti’s komt hij oog in oog te staan met Julia, de dochter des huizes. Tussen beide jongeren slaat de vonk onmiddellijk over. ‘s Nachts dringt Romeo de tuin van zijn geliefde binnen en onder het licht van de maan besluiten ze een geheim huwelijk af te sluiten, ondanks de vete tussen hun ouders. Maar hun prille geluk krijgt nauwelijks kansen. Net getrouwd dood Romeo een Capuletti die zijn vriend heeft vermoord, en wordt verbannen. De huwelijksnacht van Romeo en Julia wordt tevens hun laatste nacht.

Het centrale thema van het stuk: de absolute liefde van Romeo en Julia als beeld voor de tweestrijd in elke mens, de strijd tussen de behoefte aan duidelijkheid en de wil om aan de beklemmende ordening te ontsnappen.

Leonard DiCaprio
Leonard DiCaprio speelt de kroonprins van de Capulets. Hem lacht het leven toe, met
vrienden en feestjes, afgewisseld met verbale duels en spannende schietpartijen met die Montagues. Totdat op een acid-feestje hij in de ogen valt van Juliet, gespeeld door Claire Danes. Zij is net zo feestelijk en bestemd voor de secondant van haar vader. Maar Romeo lonkt en wint. Waarna de problemen losbarsten en Romeo verstrikt raakt in een twist tussen loyaliteit aan zijn familie en liefde voor iemand van de vijand, zelfs als dat zijn beste vrienden treft.

Regisseur Baz Luhrmann was al enigzins bekend van zijn film Strictly Ballroom. Daarin gebruikte hij het klatergoud van stijldanswedstrijden als decor voor een aandoenlijk liefdesverhaal. Romeo and Juliet is visueel net zo aantrekkelijk. Braziliaans Latijns is Verona Beach, met zwoele feesten en ontvlambare sentimenten. Er zijn legio verwijzingen naar Shakespeare's tijden. Zo trekt Romeo een rapier-pistool.

GARBAGE, RADIOHEAD AND THE CARDIGANS
Maar het is toch anno-nu, waar een feestje pas echt begint met het innemen van een pil.
De muziek is hip, en wordt uitgevoerd door bands als Garbage, Radiohead en The Cardigans. De montage is snel en flitsend. Toch is de film geen verlengde MTV-clip. Dwalen DiCaprio and Danes eerst jong en daardoor uitgelaten en dartel rond, de film maakt duidelijk dat ze verdoemd zijn. En langzaam stokt dan ook het hippe tempo van de film. Omdat uiteindelijk het lot hen opwacht, belicht door neon crucifixen.

Een moderne versie van Shakespeares Romeo and Juliet 

De benarde positie van joodse en katholieke immigranten in de East Side van Manhattan staat in 1949 model voor het script van de musical die we nu kennen als de West Side Story. 

In de West Side Story verdedigen de 'Jets' hun positie in de wijk tegen de steeds groter wordende Puerto-Ricaanse groep jongeren die zich de 'Sharks' noemt. In een poging de twee gangs te verzoenen, wordt in de wijk een dansavond georganiseerd. De dansavond schiet zijn doel voorbij, maar blijft niet zonder gevolgen: Tony, een van de 'Jets', wordt verliefd op de Puerto-Ricaanse Maria. 

  Luistervoorbeeld: Maria  

Tegen de Broadway-traditie: a juke-box Manhattan opera

In 1957 gaat West Side Story in premiere. Het publiek reageert enthousiast. Toch past de musical niet goed in de traditie van glitter en glamour, waar Broadway patent op heeft. Kort na de premiere schrijft een criticus in de New York Times:

'Nooit eerder was er een musical, waarin hoofdrollen zijn toebedeeld aan jongeren van de straat. Hun bijtend en lelijk taalgebruik, hun neurotische en ongecultiveerde gebaren en hun lompe groepscode - ontleend aan gangsters - is allemaal onderdeel van de afschuwelijke wereld die schuil gaat achter het schurftige masker van de stad.'

This article by Arthur Laurents, author of the play for West Side Story, appeared in the New York Herald Tribune on August 4, 1957

Theater critic Walter Kerr wrote the following review of West Side Story for the
New York Herald Tribune on September 27, 1957:

The radioactive fallout from "West Side Story" must still be descending on Broadway this morning.

"The American theatre took a venturesome forward step when the firm of Griffith & Prince presented West Side Story at the Winter Garden last evening.

"This is a bold new kind of musical theatre--a juke-box Manhattan opera. It is, to me, extraordinarily exciting. In it, the various fine skills of show business are put to new tests, and as a result a different kind of musical has emerged.

07-11-2002