Park Güell/Barcelona |
Eind vorige eeuw publiceerde Ebenezar Howard zijn werk over tuinwijken. Don Eusebi Güell, die handelsbetrekkingen onderhield met Engeland en dit land dus regelmatig bezocht, wilde een geheel van chalets laten bouwen op een terrein dat gelegen was op het hogergelegen gedeelte van de Gráciawijk en zo deze vorm van urbanisatie, onbekend in Barcelona, uitproberen. |
In 1900 vroeg hij Gaudi de mogelijkheden te bestuderen van het terrein dat, op het eerste zicht, weinig faciliteiten bood voor urbanisatie. Het bevond zich inmers op een steenachtige plaats met een grote helling, waar bovendien weinig water was. Gaudi begon met de topografische studie en met de studie van het stratenplan. De straten moesten onvermijdelijk kronkelen om langzaam de natuurlijke niveauverschillen op te heffen. Hij wou het terrein niet nivelleren omdat hij het bijzondere van de heuvel wilde behouden. Daarom bouwde hij bruggen en viaducten waarop de steeds hellende wegen uitkwamen. De viaducten zijn uitgevoerd in baksteen en bekleed met ter plaatse aangetroffen natuursteen, zodanig dat ze volledig geintegreerd zijn in de omgeving. Gaudi respecteerde de bestaande vegetatie, door St-Jansbroodbomen, dennenbomen en palmbomen te kiezen voor de tuinaanleg, evenals struiken zoals tijm, rozemarijn en brem. |
Het park werd afgezoomd door een muur met verscheidene ingangen, waarvan de hoofdingang (Carrer Larrad) met haar toegangspaviljoenen, het monumentale bordes en de Dorische tempel, heel opvallend is. Dit is trouwens het meest uitgewerkte en kleurrijke deel van het park. De twee paviljoenen aan de beide kanten van de hoofdingang zijn uit natuursteen gemaakt. Ze hebben omlijste ramen en een dak dat belegd is met keramiekscherven van de meest diverse kleuren. Dit mozaïek schittert voortdurend door de golvende vorm van het gemetselde dak, omdat de zonnestralen altijd ergens kunnen worden gebroken. Het paviljoen voor de verschillende diensten heeft een hoge toren, hyperboloïde van vorm en met een kruisreliëf gevormd door twee schroefvlakken. Deze toren eindigt op een kruis waarvan de vier armen de windstreken aanduiden. |
Aan de zijkanten van de trap in het park zijn er golvende muren waarop stukjes keramiek zijn aangebracht. Een drakenfiguur en het wapenschild van Catalonië waarin een slangenkop verschijnt -eveneens een mozaiek gemaakt uit keramiekscherven sieren het midden van de trap. Deze figuren vormen fonteinen waardoor het water uit het grote reservoir, gelegen onder de Dorische tempel wegvloeit. Deze tempel fungeerde als overdekte markt en ondersteunt het grote, centraal gelegen plein van het domein. |
Hoewel er plaats was voor 60 woningen, werden er
slechts twee gebouwd. De tuinwijkgedachte kende inderdaad geen succes. Sinds
1922 is het park stadseigendom. Het is het meest bijzonder openbaar park uit
de geschiedenis. In 1984 werd het dan ook door de UNESCO als internationaal
monument opgenomen.De heer Güell bewoonde de oude Casa Larrad, nu een
schoolgebouw, terwijl Gaudi het huis kocht dat Berenguer als model ontwierp.
Samen met de heer Trias waren zij de enige bewoners van het 15 hectaren
grote park.
Afgezien van het belang van de bouwwerken aan de ingang van het park ligt de waarde van het park in haar urbaniserende invloed op het terrein, in het feit dat gebouwd werd op een plaats die tot hiertoe weinig geschikt was en in de bouw van viaducten met schuine zuilen, een tot dan toe ongekend fenomeen in de geschiedenis van de urbanisatie. |
Symboliek in het werk van Gaudi: mythologie, religie, mystiek |
Het slangenhoofd in het midden van het wapenschild van Catalonië heeft een symbolische betekenis die verband houdt met deze van de bronzen slang die Mozes met zich meedroeg in de tocht door de woestijn. Deze slang moest de joden beschermen tegen de beten van giftige slangen. Zij moest tenslotte vernietigd worden daar zij een afgod was geworden.In het Nieuwe Testament symboliseert de slang een deugd, wat tot uiting komt in Christus woorden: Wees voorzichtig zoals de slangen. De hagedis die water spuwt, afkomstig uit de overlaat van het reservoir onder de tempel met de zuilen, zou Piton kunnen zijn, de bewaker van de onderaardse wateren. Deze bevond zich oorspronkelijk op de trap van de tempel van Apollo in Delfi, eveneens een tempel in Dorische stijl. Vaak is gezegd dat de keuze van de Dorische stijl in de door zuilen gedragen ruimte onder het plein in het GÜellpark één grote hulde was aan don Eusebi, om zijn interesse voor de Griekse klassieken. Aan de rand van de wegen in het Güellpark liggen grote stenen bollen. Wanneer men ze telt komt men tot 150, evenveel als er kralen zijn aan een rozenkrans. Het is alsof elke bol een smeekbede suggereert, terwijl men zijn dagelijkse wandeling voortzet. |
video
fragment 1 Gaudi en het
park Guell (bron AVRO)
video fragment 2 Gaudi en het park Guell (bron AVRO) video fragment 3 Het park Guell (geen geluid) |
Wat de tuinen betreft, deze die Gaudi ontwierp
achter de Casa Güell brachten hem tot de bouw van zijn bekende schuine
muren en portieken, waarbij de verticale en gedecoreerde sierzuilen dienst
deden als steun voor de bloembakken. Ook is de benutting van het schaarse
water op die plaats opmerkelijk, net zoals het contrast tussen de
beplanting, de steen en de keramiekmozaiek. Het intrigerendst is de
zaal van de
honderd pilaren, een spelonkachtige overdekte markthal met 84 scheve pilaren,
opgeluisterd met mozaiekwerk van glas en keramiek.
Daarboven ligt, bereikbaar over een trap die geflankeerd wordt door keramische dieren, het Gran Placa Circular, een open ruimte met een kronkelig balkon van gekleurd mozaiekwerk, met daarop de naar verluidt langste bank ter wereld. Het ontwerp is uitgevoerd door Josep Jujol, een van de belangrijkste medewerkers van Gaudi. |
Klik op de afbeelding en je ziet hoe men de trencadis in de buitenmuur van het park herstelt. Naast dit materiaal gebruikt Gaudi veelvuldig smeedijzer en glas in lood. Verder keramische tegels langs ramen en op vloeren. |
Menken Kasander & Wigman Uitgevers Gijs van Hensbergen Gaudí; de biografie In het 150ste geboortejaar van de Antoni Gaudí verscheen deze prachtige biografie van de beroemde Catalaanse architect, die een uniek beeld geeft van de persoon, zijn werk en zijn tijd
|