|
Moestansirija-madrasa/Bagdad |
|
|
Bij de Moestansirija-madrasa in Bagdad spiegelen de grote iwans, die door hoge decoratieve omlijstingen benadrukt worden, en de twee verdiepingen met studeerkamers zich in het reinigingsbekken. |
|
| Bekijk eerst de kaart van het
gebied rond de twee rivieren: de Eufraat en de Tigris. We laten je
kennismaken met slechts 2 gebouwen uit dit gebied: een madrasa uit de
stad Bagdad en een minaret uit de plaats Samarra.
|
|
| Kalief
al-Moestansir (1226-1242) liet de zogenaamde Moestansirija-madrasa van
Bagdad bouwen. Dit rechthoekige gebouw van zo'n 100 bij 50 m met
een grote hof (63 bij 28 m) wordt bepaald door een dubbele symmetrie.
Rondom een reinigingsbekken staan vier iwans kruisgewijs
tegenover elkaar. Een van deze iwans staat op de wijze van
iraanse pisjtaks aan de achterkant van een groot toegangsportaal.
Twee andere, die aan de korte kanten van de hof liggen, krijgen extra
nadruk door een schitterende omlijsting. De laatste, tegenover de
ingang, ziet eruit als haram, of gebedszaal, die breder is dan
lang, met drie ingangen waarin zich een mihrab bevindt.
Een madrasa is geen tempel, maar een school voor wetenschappelijk onderwijs in islamitische en aanverwante vakken. Bekijk het fijne metselwerk van baksteen en de plattegrond van de madrasa.
Rond de hof zijn op twee verdiepingen bogenrijen waarachter de 60 kamers van de leraren en hun leerlingen lagen. De timpanen boven de bogen zijn versierd met subtiele geometrische motieven in een soort baksteenmozaïek met zich steeds herhalende sterren- en lijnenpatronen. Deze bogen zijn typisch Perzisch met een tracé van vier verschillende cirkelsegmenten. In dit prachtig gemetselde bouwwerk herinnert overigens alles aan de lraanse kunst. Iwan: gewelfde ruimte, open aan de gevelkant. pisjtak: poort in een iwan-nis haram: geweide ruimte voor gebed mirhab: gebedsnis |
|
|
|
|
|
Samarra/de grote moskee |
|
|
|
De minaret is waarschijnlijk het
spectaculairste bouwwerk van de moskee, die zich achter dit bouwwerk
bevindt. Hij verrijst op de middenas ten noorden van de ommuring,
tegenover de kibla. Hij bereikt een hoogte van 55 m en heeft de
vorm van een ronde toren met een spiraalvormige helling.
Hij herinnert aan de Toren van Babel met zijn schuin oplopende toegangshelling. Deze overeenkomst illustreert de continuïteit van de bouw vormen, die door het gebruik van baksteen als bouwmateriaal in Mesopotamië noodzakelijk was. |
|
|
|
|
Pieter Bruegel de Oudere (1525 - 1569) De toren van Babel 1563 Kunsthistorisch Museum, Wenen Het verhaal van de toren van Babel is ontleend aan de bijbel. Van gebakken tichelen en leem werd een stad en een toren gebouwd. De toren zou tot in de hemel moeten reiken. God daalde echter neer en verstoorde de bouw. Wat één volk met één taal was geweest, veranderde door Zijn toedoen in talrijke volkeren die zich over de wereld verspreidden en hun eigen talen gingen spreken. En de ganse aarde was van
enerlei spraak en enerlei woorden. Maar het geschiedde, als zij tegen
het oosten togen, dat zij een laagte vonden in het land Sinear; en zij
woonden aldaar. En zij zeiden een ieder tot zijn naaste: Kom aan, laat
ons tichelen strijken, en wel doorbranden! En de tichel was hun tot
steen, en het lijm was hun voor leem. En zij zeiden: Kom aan, laat ons
voor ons een stad bouwen, en een toren, welks opperste in den hemel zij,
en laat ons een naam voor over de ganse aarde verstrooid worden! (Genesis 11:1-8) Samenstelling bronmateriaal uitsluitend en alleen ten behoeve van het nieuwe vak ckv-1 uit het algemeen deel voor havo en atheneum. Overnemen voor commerciele doeleinden verboden. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Geraadpleegde literatuur: Islam, van Bagdad tot Cordoba. Keulen zj. Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven.
|
|
