|
|
|
|
De Amsterdamse School Spaarndammerbuurt |
|
|
Niets is mooi genoeg voor de arbeider, die al zo lang zonder schoonheid heeft moeten leven. (M de Klerk) |
|
| De Woningwet van 1901 hoort bij een reeks van wetten waarmee rond 1900 de levensomstandigheden van de gewone man en vrouw werden verbeterd. Met een totaalpakket aan maatregelen werd een eind gemaakt aan de nieuwbouw van slechte, ongezonde woningen en werd krotopruiming gestimuleerd. Zo moesten gemeenten een bouwverordening opstellen, waarin kwaliteitseisen werden gesteld aan gebouwen. | |
| De Amsterdamse School begon als een vriendenclub die in 1916 de macht
overnam in het Amsterdamse architectengenootschap Architectura et Amicitia.
Hemelbestormers als De Klerk, Kramer, Van der Mey, Staal, Gratama en Wijdeveld
hadden grootse politieke idealen. Zij zochten naar nieuwe vormen die pasten bij
hun maatschappijvisie. Het werd tijd om met oude vormen te breken en oplossingen
te zoeken die anders waren dan de aanpak van Berlage. Die had wel een eind had
gemaakt aan de traditionele, op het verleden geïnspireerde vormgeving, maar
zijn zakelijke, sobere aanpak was wel een erg droog alternatief.
In plaats daarvan bracht de jonge Amsterdamse School uitbundig de dynamiek en de structuur van de architectuur tot uiting, met expressieve kleuren en materialen en rijke versieringen. |
|
|
Rond het Spaarndammerplantsoen staan 3 woonblokken. Je ziet hier de door Michel de Klerk ontworpen woningen uit 1913/1914. |
|
| Michel de Klerk is in 1884 geboren op de Zwanenburgwal in een groot, arm Joods gezin. Zijn carrière begon toen hij op zijn veertiende op school werd ontdekt door architect Eduard Cuypers, die zijn tekentalent herkende toen hij zag hoe goed Michel zijn schoolmeester kon natekenen. Als leerling-tekenaar bij Cuypers raakte De Klerk bevriend met Piet Kramer en Jo van der Mey. Samen legden zij de basis voor de Amsterdamse School. Eenmaal voor zichzelf begonnen in 1911 vestigde De Klerk zijn naam vooral met een serie woningblokken in Amsterdam. | |
|
De Spaarndammerbuurt |
|
|
|
De Spaarndammerbuurt was aan het eind van de negentiende eeuw opgezet voor de arbeiders in de nabijgelegen nieuwe havens. Plantsoenen kwamen er pas na een aanpassing van het stratenplan dat nodig was geworden door de nieuwe woningwet. Het Spaarndammerplantsoen werd zo een groene oase in een bakstenen omgeving. De bebouwing eromheen werd vanaf 1913 overgelaten aan de jonge aannemer Klaas Hille, die wat meer ambitie had dan de meeste van zijn collega's. Zijn architect, De Klerk, kwam met iets bijzonders. |
|
Het derde en laatste blok gebouwd rond 1919 en heeft de bijnaam "Het Schip" |
|
|
De gebruikelijke rijen smalle, grauwe woonhuizen zijn omgevormd tot wijdse en monumentale arbeiderspaleizen, in opvallende kleuren baksteen. Toen de bouwcrisis als gevolg van de Eerste Wereldoorlog Hilles werk na één blok verder onmogelijk maakte, schoof de gemeente het tweede project door naar woningbouwvereniging Eigen Haard. Samen kregen ze vervolgens ook nog opdracht voor het beroemde derde blok bij het Spaarndammerplantsoen, Het Schip. Op een onmogelijk driehoekig perceel wist De Klerk hier de meest wilde vormen samen te smelten tot een onvergetelijk en wereldberoemd geheel. De bouw leidde tot felle discussies, maar het blok is er in zijn volledige excenticiteit gekomen. Over het belang hiervan zegt Jos Keppler: 'Als wij nu vol bewondering naar Het Schip kijken is dit niet vanuit een nostalgische terugblik. Dit gebouw is een statement voor de sociale woningbouw, het geeft ons de steun om met eenzelfde respect voor bewoners verder te bouwen'. Samenstelling bronmateriaal utsluitend en alleen ten behoeve van het nieuwe vak ckv-1 uit het algemeen deel voor havo en atheneum. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Bron oa: http://www.hetschip.nl/digitaalmuseum/index.html Fotografie Baggen H Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven.
|
|
