Tristan en Isolde, door A.W. Turnball, olieverf, 1904.

Tristan 

en 

Isolde

 

Tristan en Isolde op een gespannen ogenblik tijdens hun geheime romance. Ze waren hevig verliefd geworden, nadat ze een liefdesdrank hadden genuttigd die bestemd was voor Isolde haar verloofde, koning Mark van Cornwall.

Er ontstond een tragische liefdesverhouding.

'Tristan und Isolde'

Richard Wagner componeerde de opera 'Tristan und Isolde'. Deze werd voor het eerst in 1865 (19 juni te Munchen) opgevoerd. Het verhaal (libretto) van de opera is in het kort:

 

Jane Eaglen sings Isolde's Liebestod
 

Acte 1: Isolde, dochter van de lerse koning, vaart per schip van Ierland naar Cornwall. Zij moet uit politieke overwegingen koning Marke huwen. Tristan, Markes neef, vergezelt haar tijdens de reis. Onder invloed van een liefdesdrank verklaren zij elkaar hun (lang verborgen gehouden) liefde.

Isolde wordt geëscorteerd door Tristan en per schip overgebracht van Ierland naar Cornwall, waar ze tegen haar zin moet huwen met de oudere koning Marke. Als de kust van Cornwall in zicht komt, stuurt Isolde haar vertrouwelinge Brangäne naar Tristan om hem te vragen haar te komen opzoeken, maar de jonge ridder weigert. Isolde is woedend en voelt zich beledigd door Tristans gedrag. Ze vertelt Brangäne hoe Tristan, nadat hij met haar geliefde had gevochten en hem had gedood, naar haar is gekomen met de vraag of zij, als beoefenaar van de genezende kunsten, zijn wonden wou verzorgen. Eerst wilde zij hem, uit wraak voor de dood van haar geliefde, vermoorden, maar uiteindelijk werd ze zelf verliefd op hem. Nu voelt ze zich bedrogen omdat hij haar naar een liefdeloos huwelijk leidt. Brangäne probeert haar te troosten en brengt haar in herinnering dat haar moeder een krachtige liefdesdrank heeft meegegeven, maar Isoldes oog valt op een ander flesje in de kist, waarin een dodelijk gif zit. Isolde vraagt Brangäne gifdrank klaar te maken voor haar en voor Tristan, en stuurt haar daarna opnieuw naar Tristan. Tristan komt uiteindelijk naar haar verblijf, ze biedt hem een verzoeningsdrank aan en ze drinken. Tristan is verliefd op Isolde zoals zij verliefd is op hem, maar ze weten dat hun liefde onmogelijk is. Tristan vermoedt dat de drank vergiftigd is, maar drinkt er gewillig van. Brangäne heeft echter de gifdrank en de liefdesdrank verwisseld en Tristan en Isolde vallen passioneel in elkaars armen.

Acte 2: Tristan en Isolde, hevig verliefd, beleven een heimelijke liefdesnacht in de tuin bij de burcht van koning Marke. Zij worden betrapt. Tristan raakt dodelijk gewond.

Terwijl koning Marke op jacht is, bereidt Isolde zich koortsachtig voor op de afspraak met haar geliefde. Brangäne vertrouwt haar meesteres toe dat zij Melot, een goede vriend van Tristan, verdenkt van verraad. Isolde zet Brangänes verdenkingen smalend van zich af en als Tristan aankomt, vallen ze elkaar in de armen. Plotseling stormt Kurwenal, de trouwe dienaar van Tristan, binnen en waarschuwt hen dat koning Marke, geleid door Melot, op weg is en spoort Tristan aan zich in veiligheid te brengen. Maar het is te laat: Melot trekt zijn zwaard en daagt Tristan uit, die zwaar wordt verwond.

Acte 3: Tristan ligt zwaar gewond in zijn kasteel. Isolde haast zich naar hem toe. Bij aankomst sterft Tristan in haar armen. Isolde geeft uiting aan haar alles overstijgende gevoelens voor Tristan, en ook zij sterft

De trouwe en diepbedroefde Kurwenal heeft Tristan teruggebracht naar zijn thuisland Bretagne, en probeert hem te wekken uit een diepe slaap. Tristan ontwaakt ge- leidelijk aan, denkt aan niets anders dan aan isolde, en Kurwenal troost hem door te zeg- gen dat hij iemand heeft gestuurd om haar bij hem te brengen. Uiteindelijk kondigt een herder met een vrolijk wijsje de komst van Isolde aan en Kurwenal laat zijn meester alleen met haar. Tristan schijnt te herleven, springt van het bed en rukt al zijn verbanden los. Maar hij is nog heel zwak en al de opwinding is hem te veel. Als Isolde binnenkomt, zakt hij in elkaar en sterft in haar armen.

Een tweede schip heeft koning Marke en zijn ridders naar Bretagne gebracht en zij stormen binnen. Er volgt een zwaardgevecht en Kurwenal doodt Melot, maar zakt zelf ineen en sterft naast zijn meester. Brangäne vertelt haar meesteres dat de koning gekomen is om haar vergiffenis te schenken - ze heeft hem verteld van de liefdesdrank - maar Isolde hoort haar niet meer. Op ontroerende wijze drukt ze haar liefde voor Tristan en haar verdriet bij zijn dood uit, en valt levenloos op het lichaam van haar geliefde, met wie ze in de dood verenigd wordt.

Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-1 uit het algemeen deel  voor havo en atheneum.  Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. 

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij niet geven:


11/11/2010 update