Pan en Syrinx

Een onmogelijke liefde

Ovidius Metamorphosen I 689-712

Jean Babtiste Marie Pierre: Pan en Syrinx

Nicolaas Poussin Pan en Syrinx 1637-38

Eén van de verhalen gaat over de rivier-nimf Syrinx, die door de god Pan wordt achtervolgd en net op tijd in riet verandert.

Volgens de schrijver Ovidius werd Syrinx bemind door de lelijke god Pan. Op een gegeven moment werd Syrinx achterna gezeten door een opgewonden Pan. Syrinx zette het op een lopen, maar strandde bij een rivier die zij niet kon passeren. Ten einde raad deed ze een gebed, dat werd verhoord en ertoe leidde dat Syrinx net op tijd veranderde in riet. Pan kon niet anders dan de hoop opgeven.

De god vertelt hem: 'In Arcadië, in 't koud gebergte bij Loonacties, woonde te midden van een nimfenschaar een veelgezochte nimf, Syrinx genoemd door haar vriendinnen. Al vaak had zij opdringerige saters afgetroefd, of godenvolk dat graag verpoost in schaduwrijke bossen en vruchtbaar veld. Zij had haar kuisheid en haar levensstijl Diana toegewijd. In jachtkledij, net als Diana, leek ze wel Leto's dochter zelf te zijn, ware het niet dat zij een hoornen hoog had en Diana's boog van goud was. Zij leek het echt: toen ze een keer van de Lycaeus kwam kreeg Pan de nimf in 't oog en riep haar; sparrenpunten kransten zijn hoofd...'-hij wil vertellen over Pan en hoe de nimf doof was geweest voor zijn geroep, gevlucht was door de velden tot zij de zandbank in de vriendelijke Ladonstroom bereikt had; hoe ze was gestuit door water, had gesmeekt dat haar waterzusters haar onvindbaar zouden toveren; hoe Pan, net toen hij had verwacht Syrinx goed beet te hebben, geen nimfenlichaam, maar moerasriet in zijn handen hield en toen zó spijtig zuchtte, dat zijn adem door de stengels een dun geluid teweegbracht, een soort klagelijk gesuis, en door die nieuwe klank, die zachte toon zo werd getroffen dat hij haar zei: 'Dit zal voortaan onze gesprekstoon zijn' en hoe aldus haar meisjesnaam bleef leven in de rietfluit, stengels met bijenwas aaneengevoegd, van groot naar klein...

Pan: god van de herders, uitvinder van de panfluit.  Pan had bokkenpoten, horens en ruige haren en joeg reizigers schrik aan met zijn geschreeuw. (Paniek)

Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-1 uit het algemeen deel  voor havo en atheneum.  Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. 

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij niet geven:

11/11/2010 update