Fritz Lang

Metropolis

Fritz Lang was een vooraanstaand regisseur die door zijn individualistische aanpak moeilijk met een speciale stijl géïdentificeerd kon worden. Met 'Der müde Tod' (1921) sloot hij aan bij het expressionisme, maar vanaf zijn tweedelige 'Dr. Mabuse der SpieIer' (1922) ging hij een geheel eigen weg. Deze misdaadfilm met duidelijk politieke en sociale strekking kreeg in 1932 nog een geluidsvervolg in 'Das Testament des Dr. Mabuse', die het jaar daarop door de Nazi's verboden werd omdat zij er te veel van hun eigen praktijken in terugvonden. 

Langs grote epos 'Die Nibelungen' (1924) behoorde daarentegen tot Hitlers lievelingsfilms. Na de machtsovername in 1933 werd Lang zelfs een hoge positie bij de Nazi-film-industrie aangeboden, maar diezelfde avond week hij nog uit naar het buitenland. In Hollywood zou hij nog vele jaren tot de belangrijkste regisseurs behoren. In 'Die Nibelungen' werd het individu als het ware tot ornament binnen de imposante decors. De intensieve esthetische verzorging van het beeldvlak, waardoor ieder afzonderlijk beeld een compositie op zich werd, was zeker niet vreemd aan Langs opleiding tot architect. 

Ook in 'Metropolis' (1927) werd op eenzelfde manier van decors gebruikgemaakt, alleen betrof het hier een futuristisch gegeven. Aan het eind van deze sociale allegorie bleken de slaven en hun meesters toch op elkaar aangewezen te zijn, waardoor de film eveneens tot de Nazi-favorieten behoorde.

Het brein achter dit gegeven was Langs vaste scenarioschrijfster en echtgenote Thea von Harbou, die als fervent aanhangster van het nieuwe regime in Duitsland achterbleef. Zelf distantieerde Lang zich later van de film die door het ongekend grote budget de UFA haast failliet deed gaan.

Voor muzikale begeleiding van beide films schreef Gottfried Huppertz een partituur

 Metropolis

 

videofragment 1 uit Metropolis

videofragment 2 uit Metropolis

In zijn eerste geluidsfilm,'M'(1931) wist Lang op meesterlijke wijze de nieuwe mogelijkheden van het medium te benutten om spanning én atmosfeer te verhogen. De door Peter Lorre legendarisch goed uitgebeelde kindermoordenaar wordt tenslotte herkend aan het melodietje dat hij steeds fluit. Zo belandde Lang bij het realisme dat al sinds de Kammerspielfilm in opmars was. Het toenemend bewustzijn van sociale problemen vond artistiek vooral een oorzaak in de Russische revolutionaire films, maar was daarnaast uiteraard een gevolg van de ontwikkeling in de samenleving.

Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 uit het profiel cultuur en maatschappij voor havo en atheneum.  Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Muziekfragmenten: Kees Zonneveld

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij niet geven

 02/01/2010