KRABBEN AAN DE WOLKEN
Het Empire State Building heeft ongewild zijn ereplaats teruggekregen en is nu weer het hoogste gebouw van New York. Een eer met een bittere bijsmaak. Het was enorm pijnlijk voor de ontwerpers van deze wolkenkrabber toen Minoru Yamasaki in 1964 in Architectural Record zijn plannen onthulde voor een World Trade Center van honderdtien verdiepingen. 'Voor de meeste mensen" zo begon het artikel,'is het grote nieuws van de voorstellen dat de torens het Empire State Building naar de geschiedenis zullen verwijzen.'

Het Empire State Building was in zijn trots gekrenkt. Het World Trade Center zou acht verdiepingen meer tellen en meer dan dertig meter hoger zijn. De eerstgeborene was zo jaloers dat hij elke gelegenheid aangreep om de plannen voor het World Trade Center te dwarsbomen of te vertragen. Toen de torens er eenmaal stonden, overwogen de eigenaren van het Empire State Building zelfs om hun gebouw te verhogen tot 113 verdiepingen. Maar dat bleek te duur.

De angst dat het gebouw zijn charmes zou verliezen was natuurlijk ongegrond. In 1972 doopte het Empire State Building zichzelf eenvoudig om in 'Het beroemdste gebouw van de wereld', in plaats van 'het hoogste', en daarmee was de verkoop van T-shirts, sleutelhangers, bekers en kaartjes voor het panorama-terras gered. Meer dan 2,5 miljoen toeristen per jaar nemen de lift naar de 86e verdieping. Door zijn centrale ligging bleef het Empire State Building meer bezoekers trekken dan het World Trade Center, dat aan de rand van Manhattan lag.

[........]

Op 28 juli van dat jaar, vlak na het einde van de Tweede Wereldoorlog, vloog luitenant-kolonel William F. Smith een B-25 van zijn huis in Massachusetts naar Newark net buiten New York. Daar zou hij zijn commandant oppikken. Maar in de mist maakte Smith een navigatiefout. Terwijl hij met driehonderd kilometer per uur over Manhattan vloog, boorde de bommenwerper zich in de 79e verdieping van het Empire State Buitding. Smith moet het gebouw op zich af hebben zien komen, want het vliegtuig had net een wanhopige klim ingezet. Het kantoor van een katholieke liefdadigheidsorganisatie werd geraakt en behalve Smith en zijn twee inzittenden kwamen elf mensen in het gebouw om het leven.

[........]

Net als bij de aanslag op het WTC was het probleem niet alleen de inslag, een gat van 5,5 bij zes meter, maar vooral ook de brand, die veroorzaakt was door exploderende brandstoftanks. Toen het gebouw werd hersteld, werd op de noordwestelijke hoek een stuk metselwerk onafgewerkt gelaten, ter nagedachtenis aan de doden.

Helaas lokt niet alleen het uitzicht mensen naar de duizelingwekkende hoogtes. Dertig mensen zijn vanaf het Empire State Building hun dood tegemoet gesprongen. Veel andere aspirant-zelfmoordenaars zijn door veiligheidsbeambten tegengehouden. In één geval greep de wind in. In 1979 sprong een vrouw van het bordes van de 86e verdieping, maar een windvlaag dreef haar terug. Ze kwam terecht op het balkon van de 85e verdieping en brak haar heup.

Een jaarlijks evenement in het gebouw lijkt suicidaal: honderden atleten rennen naar boven, alle achttienhonderd en zestig trappen op. Het record staat op twintig minuten.

[......]

Ten slotte bepaalde een rechter in 2002 dat de zakenman Peter Malkin zichzelf de rechtmatige eigenaar mocht noemen. Korte tijd leek het erop dat deze vastgoedsoap als een nachtkaars was uitgegaan, maar toen spande de onvermoeibare Helmsley op- nieuw een proces aan. Dit alles speelde zich af in de maanden na de aanslag op het World Trade Center, terwijl Jack Brod overdag naar zijn werk ging en ik 's avonds naar het verlichte gebouw keek.

Gewoonlijk veranderen de kleuren van de verlichting om de paar weken om nationale en religieuze feesten luister bij te zetten. Maar nu werden de kleuren rood, wit en blauw gehandhaafd. Dat gebeurde op verzoek van de reddingswerkers op Ground Zero. Als de zon onderging, putten ze bij hun graafwerk steun uit het beeld van het Empire State Building, gehuld in een Amerikaanse vlag van licht. Het gebouw dat ooit jaloers toezag hoe zijn jongere broers steeds maar hoger groeiden, hield nu de wacht terwijl zij te ruste werden gelegd.

Max & the City Max Westerman Amsterdam 2003