Gerben Hellinga (ps. Hellinger)

"Persoonlijk vind ik dat hele
literatuurbedrijf maar een mies zooitje."
(in een interview met Peter Swart, 1986)

Gerben Hellinga (29-12-1937) werd in Zwitserland geboren uit Nederlandse ouders. Hij schreef in de jaren zestig de vermaarde trilogie over non-conformist Sid Stefan, Dollars, Messen en Vlammen. Hellinga zei zelf over zijn hoofdpersoon in een interview met Peter Swart (Bzzlletin 137): "Sid Stefan is dan ook niet lullig, wordt niet gehinderd door allerlei hang-ups; in zekere zin is hij vrij van vervelende dingen. En dat is lekker natuurlijk, dat hebben niet zoveel mensen." In datzelfde interview zegt hij dat met die thrillers is begonnen omdat hij zich wilde oefenen in de schrijfkunst. In 1989 keert Sid Stefan terug in, hoe kan het ook anders in: De terugkeer van Sid Stefan, een van Hellinga's spannendste boeken, waarmee hij de Gouden Strop van dat jaar won.
Hellinga stopt veel minder 'leut' in zijn boeken dan bijvoorbeeld Henk Oolbekkink en Ted Viking in de jaren zestig en zeventig deden, dit tot tevredenheid van Tomas Ross, die het vak van thrillerschrijver uiterst serieus opvat en een hekel aan lolbroekerij heeft.

De A van afbraak (1969) is gebaseerd op een echt dossier van de KLM dat Hellinga in handen kreeg. Het gaat over een hoge functionaris van de KLM - een stationmanager ergens in Afrika - die samen met een assistent een geldtransport berooft. De hoofdpersoon hanteert allerlei valse namen, maar heeft geen tastbare eigen identiteit. Zijn ware naam komen we nooit te weten. Het was de bedoeling dat deze thriller het begin van een nieuwe misdaadserie zou worden. Die serie is er evenwel nooit gekomen.

Daarna hield Hellinga zich bezig met andere genres, o.a. theater en film. In 1967 schreef hij het scenario voor de film Violence is the trend, waarin hij zelf ook een rol vertolkte. Hij schreef de toneelstukken Kees de jongen, Ajax-Feyenoord en Mensch durf te leven. Overigens vindt hij, evenals vele andere auteurs, het hele onderscheid tussen literatuur, thrillers, detectives en spionageromans volkomen onzin.

Pas in 1985 kwam hij weer met een thriller. Merg en been beschrijft de Amsterdamse drugswereld op hallucinante wijze. Het boek is zelf stoned, lijkt het. Er komen zelfs pratende honden in voor, maar als de lezer zich overgeeft aan de roes, lijkt dat heel vanzelfsprekend, noodzakelijk zelfs. Die pratende honden waren overigens voor de jury van de Gouden Strop reden om het boek niet te nomineren.

In 1999 verscheen De stille, wederom een knap geschreven boek over de Amsterdamse rechercheur Paul Steenman, die gescheiden is en een tienerdochter heeft (die hem met schaken verslaat). Als zijn collega en beste vriend om het leven komt, verliest Paul van het ene op het andere moment al zijn zeker heden. De relaties met zijn collega's en met de vrouwen in zijn leven - een vrouwelijke collega, zijn dochter, zijn ex en een vriendin - komen onder druk te staan. Na een ruzie met zijn chef gaat hij zijn eigen weg. Russische gangsters, een beeldschone jeugdliefde, een Surinaamse pizzabezorger en een dode zelfmoordenaar kruisen zijn pad als hij op zoek gaat naar de moordenaar van zijn vriend. Nog net op tijd trekt hij zich aan zijn eigen haren uit een moeras van drugs, drank en seks. Maar als hij dan de leiding krijgt over een groot onderzoek komt hij oog in oog te staan met de naakte waarheid... De stille beschrijft de levenscrisis van een man tegen de achtergrond van het hardvochtige Amsterdam.

Hellinga woonde in Amsterdam, Brussel, Zuid-Engeland, Wenen, West-Berlijn, New York, Parijs. Sinds begin jaren zeventig woonde hij jarenlang in de kunstenaarskolonie Ruigoord bij Amsterdam. Thans woont hij in Amsterdam. Het in 1995 verschenen drugshandboek Uit je bol schreef hij samen met Hans Plomp, ook al zijn maatje bij de oprichting van genoemde kunstenaarsgemeenschap, die thans werd bedreigd door de aanleg van de Afrikahaven.

Hellinga schreef toneelkritieken voor Vrij Nederland en verder een kinderboek, Het geheim van de duim. Het is een sprookje: op zijn reis naar de stad Zar krijgt de 15-jarige Imo van een tovenaar de gave om geld te maken. Het vervolg gaat heten: De man zonder schaduw.

In Oog om oog wordt Jos de Spin, al eerder hoofdpersoon in de thriller Merg en Been, benaderd door de onweerstaanbare Miranda. Ze heeft, tegen haar zin, een pistool in huis, dat gestolen is door haar buurjongen, die verslaafd is aan de crack.
Zijn zoektocht breng Jos de Spin terug in de Amsterdamse penoze. Hij ontmoet zijn oude bajesmaat Ko Taverne en zijn jeugdvriend Ronnie Rammelaar. Intussen vindt er in de stad een reeks gruwelijke liquidaties plaats. Dan verdwijnt ook zijn opdrachtgeeftster.
Oog om oog schetst met subtiele humor een grimmig beeld van een stad waar drugsdealers, Joego-huurmoordenaars en andere criminelen vrij spel denken te hebben.

Werk van Gerben Hellinga