Le carnaval des animaux: fantaisie zoölogique (1886)

Camille Saint-Saëns, (Parijs 9 okt. 1835 – Algiers 16 dec. 1921), Frans componist, pianist, dirigent en organist.

Programmamuziek: een meestal instrumentale compositie waarvan het karakter wordt bepaald door de gebondenheid aan een onderwerp buiten de muziek, zoals een verhaal, tafereel, schilderij.

Voorbeelden:

  • Má Vlast (Mijn vaderland) van Smetana. 1874–1879, met het bekende deel De Moldau)
  • Het symfonisch gedicht La danse macabre van Saint-Saëns (1875).
  • Le carnaval des animaux: fantaisie zoölogique van Saint-Saëns (1886)
  • Een ander voorbeeld is De schilderijententoonstelling van Moessorgski.

De Moldau van Smetana is een beroemd voorbeeld van zogenaamde programmamuziek. Dat wil zeggen: de muziek is beschrijvend, vertellend. Al luisterend zie je als het ware de steeds wisselende rivier door het landschap stromen. Bij programmamuziek wordt het muzikale verhaal stap voor stap verteld.

Muziekfragment uit De schilderijententoonstelling van Moessorgski.

Absolute muziek

Absolute muziek verwijst niet naar een buiten-muzikaal gegeven, vertelt geen verhaal, illustreert geen persoon. Absolute muziek is gecomponeerd om de zuiver muzikale effecten. Maat, ritme, klank en dergelijke staan op zichzelf. Vergelijk het maar met non- figuratieve of abstracte beeldende kunst.

Titelmuziek

Bij zogenaamde titelmuziek wordt in een beschrijvende titel de sfeer van het geheel aangeduid. De Mondscheinsonate van Beethoven is daarvan een goed voorbeeld.

Vanzelfsprekend maken alle hier genoemde muziekgenres gebruik van dezelfde muzikale middelen. Grenzen zijn dan ook moeilijk te trekken.

Opdracht 1: Noteer alle dieren ed, die door de muziek uitgebeeld worden.

 

1

 

 

2

 

 

3

 

 

4

 

 

5

 

 

6

 

 

7

 

 

8

 

 

9

 

 

10

 

 

11

 

 

12

 

 

13

 

 

14

 

 

15

 

 

 

Opdracht 2: Welke uitbeelding vind je het meest geslaagd? Motiveer je antwoord.