CKV-1 De onmogelijke liefde: verliefd worden!
Opdracht: Natuurlijk voor 2 personen. Print de gehele dialoog uit en gebruik deze om je grondig voor te bereiden. In de les en voor de klas zijn er de volgende mogelijkheden:
- vanaf je plaats oplezen van de dialoog,
- voor de klas oplezen, (al een stuk moeilijker!)
- je maakt er een toneelstukje van; je maakt gebruik van de schuingedrukte toneelaanwijzigingen.
[uitprinten voordat je aan je voorbereiding begint]
STILL LIFE Noel Coward
Noel Coward schreef Still Life in 1935 voor het toneel, waarna David Lean het in 1947samen met hem bewerkte tot de film Brief Encounter.
In het theater speelt het verhaal zich af op één locatie: de restauratie van een klein stationnetje. In de eerste scène zien we hoe de serveerster van het buffet en de controleur van de kaartjes met elkaar flirten dat het een aard heeft, en hoe er een korte ontmoeting plaats vindt tussen twee reizigers: een vrouw (Laura) krijgt een vuiltje in haar oog, een dokter (Alec) die toevallig aanwezig is, haalt het er vaardig uit. De tweede scène speelt zich drie maanden later af: Laura en Alec blijken elkaar elke donderdagmiddag te ontmoeten om te lunchen, een bioscoopje te pikken, of te wandelen.
Ze zijn allebei redelijk gelukkig getrouwd en drinken samen een kopje thee terwijl ze op hun verschillende treinen wachten. Wat is hier aan de hand? Ze worden toch niet verliefd? Dan steekt het schuldgevoel de kop op, dat er in de loop van een jaar toe leidt dat zij voorgoed afscheid nemen van elkaar. Hij aanvaardt een baan in Zuid Afrika, zij houdt hem niet tegen. Als spiegelbeeld zien we een gelukkige liefde opbloeien tussen de serveerster en de controleur. Een stilleven?
Wij kozen de tweede scène van de film, waarin Laura en Alec ontdekken dat zij verliefd zijn geworden op elkaar.
Het is juli, zij draagt een zomerjurk en hij een grijs flanellen pak. Ze komen samen de stationsrestauratie binnen. Alec bestelt thee en brengt krentenbollen mee naar hun tafeltje.
LAURA
Die zien er lekker uit moet ik zeggen.
ALEC
Die heb ik altijd het lekkerst gevonden nog steeds trouwens.
LAURA
Wil je melk in de thee?
ALEC
ja, en jij?
LAURA
ja - gelukkig wel.
ALEC
Op stations is het voedsel meestal niet je dat.
LAURA
Ik mopperde niet.
ALEC
(glimlachend)
Mopper jij ooit? Ben jij ooit nukkig en nors en uit je humeur?
LAURA
Natuurlijk wel. Tenminste, niet direct nukkig, maar soms heb ik woedeaanvallen.
ALEC
Ik kan me jou niet woedend voorstellen.
LAURA
Waarom zou je?
ALEC
0, zomaar - er zijn namelijk verschijnselen - meestal kun je het zien -
LAURA
Lange bovenlippen en kaaklijnen en ogen die te dicht bij elkaar staan?
ALEC
Dat heb jij geen van drieën.
AURA
Voel jij je niet schuldig? Ik wel.
ALEC
(glimlachend) Schuldig?
LAURA
jij zou je schuldiger moeten voelen dan ik, eigenlijk; jij hebt je werk verwaarloosd vanmiddag.
ALEC
Ik heb vanmorgen gewerkt - een beetje ontspanning kan geen kwaad. Waarom zouden wij ons schuldig moeten voelen?
LAURA
Ik weet het niet - het is meer instinctief - alsof we iets laten gebeuren dat niet zou mogen gebeuren.
ALEC
Wat ben je geweldig lief!
LAURA
Toen ik een kind was in Cornwall - we woonden in Cornwall, weet je - klommen May, dat is mijn zusje, en ik in de zomer 's nachts uit ons slaapkarnerraam en dan gingen we naar beneden naar de baai om te zwemmen. Het was vreselijk koud, maar we voelden ons heel erg avontuurlijk. Ik had het nooit in rn'n eentje gedurfd, maar omdat we het gevaar deelden leek het in orde - en zo voel ik me nu eigenlijk ook.
ALEC
Eet je krentenbol op - dat is heel erg slecht voor je.
LAURA
je lacht me uit!
ALEC
ja, een beetje, maar ik lach ook mezelf uit.
LAURA
Waarom?
ALEC
Omdat ik even een steek voelde toen je over schuldgevoel begon.
LAURA
Nou, zie je nou wel!
ALEC
We hebben niets verkeerds gedaan.
LAURA
Natuurlijk niet.
ALEC
Een toevallige ontmoeting - nog een toevallige ontmoeting dan een hapje lunchen - vervolgens een filmpje pikken - kan het gewoner? Natuurlijker?
LAURA
We zijn tenslotte volwassen.
ALEC
Ik zie mezelf nooit als volwassen, jij wel?
LAURA
(ferm)
Ja, ik wel. Ik ben een degelijk getrouwde vrouw met een echtgenoot en een huis en drie kinderen.
ALEC
Maar er moet nog een stukje van je zijn, heel diep van binnen, dat zich helemaal niet zo voelt; iets dat nog steeds uit het raam wil klimmen, dat er nog steeds naar verlangt wat rond te spartelen in de gevaarlijke zee.
LAURA
Misschien wordt niemand ooit helemaal volwassen.
ALEC
Wat ben je geweldig lief!
LAURA
Dat zei je al eerder.
ALEC
Ik dacht dat je het misschien niet gehoord had.
LAURA
Ik heb het zeker gehoord.
ALEC
(teder)
Ik ben ook degelijk, hoor. ik heb een huis en een vrouw en kinderen en verantwoordelijkheden - ik heb ook een heleboel werk te doen en veel idealen die daarmee samenhangen.
LAURA
Hoe is ze?
ALEC
Madeleine?
LAURA
ja.
ALEC
Klein, donker, vrij broos...
LAURA
Wat grappig! Ik dacht dat ze blond zou zijn.
ALEC
En jouw man? Hoe is hij?
LAURA
Middelmatig postuur, bruin haar, vriendelijk, niet emotioneel en helemaal niet broos.
ALEC
Dat zei je trots.
LAURA
ja?
(ze buigt haar hoofd.)
ALEC
Wat is er aan de hand?
LAURA
Aan de hand? Hoe bedoel je aan de hand?
ALEC
Je ging plotseling weg.
LAURA
(opgeruimd)
ik geloof dat we ons nogal aanstellen.
ALEC
Waarom?
LAURA
0, ik weet het niet - we zijn eigenlijk volslagen vreemden.
ALEC
Het raam sluiten is één ding, maar je hoeft het niet op mijn vingers neer te laten knallen.
LAURA
Het spijt me.
ALEX
Kom alsjeblieft terug.
LAURA
Is thee ook slecht voor een mens? Slechter dan koffie, bedoel ik?
ALEC
Als dit een medisch consult is, betaal je het volle tarief.
LAURA
(lachend)
je trein komt zo binnen.
ALEC
Een vreselijk idee, hij komt eraan getsjoekt, hij bederft ons theepartijtje.
LAURA
Nu spijt het me pas echt.
ALEC
Wat spijt je?
LAURA
Dat ik onaangenaam was.
ALEC
Ik geloof niet dat jij onaangenaam kunt zijn.
LAURA
je zei daarnet iets over je werk en idealen die daarmee samenhangen - wat voor idealen?
ALEC
Dat is een lang verhaal.
LAURA
Ik neem aan dat alle dokters wel idealen móeten hebben - anders wordt hun werk ondraaglijk, lijkt me.
ALEC
je moedigt me toch niet aan over mijn werk te praten?
LAURA
Kom je hier elke donderdag?
ALEC
ja. Ik kom over uit Churley, en breng een dag door in het ziekenhuis. Stephen Lynn studeerde samen met mij af - hij is hier geneesheer-directeur. Ik neem het een keer per week van hem over; dat geeft hém de kans naar Londen te gaan en mij de kans de patiënten in het ziekenhuis te observeren en te bestuderen.
LAURA
Is dat een groot voordeel?
ALEC
Natuurlijk. Want je moet weten dat ik een stokpaardje heb.
LAURA
En dat is?
ALEC
Preventieve geneeskunde.
LAURA
0, dat begrijp ik.
ALEC
(lachend)
Ik ben bang van niet.
LAURA
Ik probeerde intelligent te zijn.
ALEC
De meeste goeie dokters, vooral als ze jong zijn, hebben geheime dromen - dat is hun beste eigenschap, maar soms worden die dromen overgeprofessionaliseerd en verstikt - verveel ik je?
LAURA
Nee; ik begrijp het niet helemaal, maar je verveelt me niet.
ALEC
Wat ik bedoel is dit: alle goeie dokters moeten in de eerste plaats enthousiast zijn. Ze moeten, net als schrijvers en schilders en priesters, een gevoel van roeping hebben - een diepgeworteld, onsentimenteel verlangen goed te doen.
LAURA
ja - dat begrijp ik.
ALEC
Goed, uiteraard is één methode om ziektes te voorkomen meer waard dan vijftig methodes om ze te genezen - daar heb je mijn ideaal - preventieve geneeskunde heeft niets met geneeskunde te maken, helemaal niets zelfs, het heeft te maken met omstandigheden, huisvesting en gezond verstand en hygiëne. Mijn specialisme bijvoorbeeld is pneumoconiose.
LAURA
0, hemeltje!
ALEX
Schrik niet, het is eenvoudiger dan het klinkt - het is niets anders dan een traag proces van fibrose van de longen veroorzaakt door het inademen van stofdeeltjes in het ziekenhuis hier zijn fantastische mogelijkheden medische behandelingen te observeren en aantekeningen te maken, vanwege de kolenmijnen.
LAIJRA
je lijkt ineens zoveel jonger.
ALEC
(onderbroken) 0 ja?
LAURA
Bijna een jongetje.
ALEX
Waarom zeg je dat?
LAURA
(hem aanstarend)
Ik weet het niet - ja, toch.
ALEC
(teder)
Vertel het me.
LAURA
(met paniek in haar stem)
0, nee - echt niet, nee. Je had het over de kolenmijnen -
ALEC
(kijkt haar in de ogen)
ja ~ het inademen van kolenstof - dat is één specifieke vorm van de ziekte - die heet anthracose.
LAURA
(gehypnotiseerd)
En wat zijn de andere?
ALEC
Chalicose - veroorzaakt door metaalstof - de staalindustrie, snap je -
LAURA
ja, natuurlijk. De staalindustrie.
ALEC
En silicose, steenstof, dat zijn de goudmijnen.
LAURA
(bijna fluisterend)
ja, dat begrijp ik.
Er klinkt een bel
LAURA
Daar is je trein.
ALEC
(buigt zijn hoofd)
ja.
LAURA
Je mag hem niet missen.
ALEC
Nee.
LAURA
(weer paniek in haar stem)
Wat is er aan de hand?
ALEC
(met moeite)
Niets ~ helemaal niets.
LAURA
(conversatietoon)
Het was zo bijzonder prettig - ik heb geweldig genoten van deze middag.
ALEC
Daar ben ik blij om - ik ook. Het spijt me dat ik je heb verveeld met die lange medische termen -
LAURA
Ik voel me onnozel en dom dat ik er niet meer van begrijp.
ALEC
Zie ik je nog een keer?
Het geluid van een naderende trein weerklinkt
LAURA
Het is het andere perron, hè? je moet rennen. Maak je geen zorgen over mij... de mijne komt over een paar minuten.
ALEC
Zie ik je nog een keer?
LAURA
Natuurlijk - misschien kun je eens op een zondag naar Ketchworth komen. Het is niet naast de deur, dat weet ik, maar we zouden het allemaal enig vinden als je kwam.
ALEC
(intens)
Alsjeblieft - alsjeblieft -
Het geluid van de stoppende trein is te horen
LAURA
Wat is er?
ALEC
Volgende donderdag zelfde tijd
LAURA
Nee, absoluut niet - ik kan echt niet, ik
ALEC
Alsjeblieft - ik vraag het je heel nederig
LAURA
je mist je trein!
ALEC
Goed.
(staat op)
LAURA
Rennen!
ALEC
(pakt haar hand)
Vaarwel.
LAURA
(ademloos)
Ik zal er zijn.
ALEC
Dank je wel, mijn lieveling.
Hij verlaat de restauratie. Laura zit doodstil voor zich uit te staren terwijl het licht dooft.