AUGUST STRINDBERG

(1849-1912)

VROUWENHATER

Johan August Strindberg werd in 1849 in Stockholm geboren. Zijn vader was een scheepsmakelaar van aanzien, zijn moeder dienstbode. Toen Strindberg dertien was, stierf zijn moeder, die hij smartelijk zou missen. "Dit verlangen naar de moeder en dit gevoel van leegte vervolgden hem zijn hele leven," schreef hij in zijn autobiografie: De zoon van de dienstbode  Hij studeerde aan de Universiteit van Uppsala, probeerde acteur te worden, werd journalist en later bibliothecaris. Vanaf het eind van de jaren zeventig leefde hij uitsluitend van zijn pen, in het toenmalige Zweden een uniek verschijnsel. In 1872 schreef hij zijn eerste stuk Meester Olaf een realistisch historiestuk, in navolging van lbsen.

" Das Schweigen kann nichts verbergen, aber Worte können dies." STRINDBERG

Strindberg trouwde drie keer: eerst met de actrice Siri von Essen ( 1877 - 1891 daarna met de journaliste Frida Uhl (1893-1894) en tenslotte met de veel jongere actrice Harriët Bosse (1901). Na zijn eerste echtscheiding ging Strindberg naar Parijs en daarna naar Berlijn, waar hij opnieuw trouwde en scheidde. Van 1894 tot 1896 woonde hij weer in Parijs, waar hij een ernstige crisis doormaakte, die hij beschreef in zijn boek Inferno. Hoewel hij op elk gebied van kunst en wetenschap publiceerde, werd hij pas beroemd door zijn toneelwerken.

ALBA theaterhuis speelde in 2004 De Sterkste|The Stronger van Strindberg - met Evrim Akyigit en Lemba de Miranda in een regie van Mees, zowel in het Nederlands als in het Engels.

 

De Vader ( 1887) en de eenakters Freule Julie en Schuldeisers ( 1888) worden nog gerekend tot het naturalisme, zijn latere werken werden symbolische en psychologische drama's: Naar Damascus en Dodendans in 1898. Vanaf 1898 schreef hij nog ruim 35 toneelstukken.

Strindberg was bijzonder gëďnteresseerd in psychologie, zijn Droomspel verscheen in 1901, niet lang na de Traumdeutung van Freud. In 1907 stichtte hij samen met August Falek het 'Intieme Theater' in Stockholm, waarvoor hij zijn 'Kamerspelen' schreef. Onweer, Het afgebrande huis, Spooksonate en De Pelikaan. Zijn laatste stuk is De grote straatweg (1909). De laatste drie jaar van zijn leven schreef hij politieke, sociologische en filosofische pamfletten, die grote opschudding veroorzaakten in de Zweedse pers. Hij stierf in zijn huis in Stockholm, dat nu een Strindberg-museum is.

Strindberg heeft grote invloed gehad op de toneelschrijfkunst van de twintigste eeuw. Hij wordt gezien als de eerste die eenakters schreef, als voorloper van het existentialisme, als eerste expressionist, als inspirator van het surrealisme. Sartre schreef Huis Clos in navolging van Dodendans, het visioen van de hel, het kwade dat opstijgt uit de haat der geslachten.

Strindberg zag de strijd om het bestaan als de strijd der sexen. Hij staat bekend als 'vrouwenhater', wat misschien ietwat ongenuanceerd is, in elk geval was hij anti-feminist'. Hij minachtte daarom lbsen, die hij 'die Noraman' noemde

Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-1/2 voor havo en atheneum.  Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. 

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven.


06/09/2007 last update