Het Olympisch Stadion (Amsterdam 1928)

De architect Jan Wils kreeg de opdracht tot het ontwerpen van een nieuw stadion. In 1926 presenteerde hij zijn ontwerp. Op 18 mei legde prins Hendrik de eerste steen en op 1 mei 1928, zeventien dagen voor het begin van de Spelen, werd het Olympisch Stadion opgeleverd. De oorspronkelijke capaciteit was 34.000 toeschouwers. De opening trok internationale aandacht, omdat voor het eerst een speciaal stadion was gebouwd om de Olympische Spelen onder te brengen.

Wils heeft het gebouw ontworpen in een functionele stijl. Met zijn strakke uiterlijk en fraaie bakstenen constructie paste het stadion ook nog in de omliggende buurt. Zijn geometrische vormen en horizontaliteit werden een nieuwe standaard in de internationale architectuur. Het Olympisch Stadion is een belangrijk voorbeeld van de bouwstijl van de Amsterdamse School.

Hoofdkenmerken van de Amsterdamse School:

  • het gebruik van veel baksteen
  • het toepassen van versieringen in de gevels, in baksteen of gebeeldhouwd natuursteen. 
  • De vaak plastische gevels zijn meestal gevuld met laddervensters en worden bekroond met steile daken en soms met torentjes versierd.
  • Er wordt voor de constructie al gebruik gemaakt van staal en gewapend beton, maar deze materialen zijn niet zichtbaar. 
  • Door deze nieuwe constructie mogelijkheden worden brede horizontale ramen mogelijk. 
  • De horizontale lijn is dan ook een van de belangrijkste kenmerken. 
  • Ook komt de paraboolvorm regelmatig voor. 
  • In de projecten worden vaak beeldhouwwerken van onder andere Hildo L. Krop opgenomen.

PICT0102.JPG (265906 bytes)  PICT0096.JPG (155197 bytes)  PICT0112.JPG (312599 bytes)

Het Olympisch Stadion bleef ook na 1928 het hart van de Nederlandse sport. Het werd een multifunctionele openluchtarena waar sport en cultuur hand in hand gingen. Er was voetbal, wielrennen, hockey, atletiek en cricket, maar ook Koninginnedagvieringen en popfestivals.
 Het stadion werd zo intensief gebruikt, dat in 1937 zelfs een extra ring met tribunes in gebruik genomen werd. Over het ontwerp waren de meningen zeer verdeeld, maar het breidde de capaciteit wel uit van 41.433 naar 60.000 toeschouwers.

In 1978 maakte de gemeente Amsterdam plannen bekend om het stadion te slopen en woningen op het terrein te bouwen. In 1996 werd een reddings- en exploitatieplan opgezet met een budget van 10 miljoen euro. De renovatie geschiedde door de Amsterdam architect Andre van Stigt. Hij heeft gebruik gemaakt van de originele bouwtekeningen van Jan Wils om de oorspronkelijk vorm van 1928 te herstellen. De tweede ring van 1937 is dan ook weggehaald, evenals de betonnen wielerbaan.

Kijk ook eens op: [Het Olympisch Stadion]

25-12-2009 DDS