Waaruit en hoe kan een beeld gemaakt worden?

Een beeldhouwwerk kan je maken uit allerlei soorten materiaal en op verschillende manieren. Je kunt een beeld bijvoorbeeld houwen uit steen of snijden uit hout. Daarvoor gebruikt de beeldhouwer aangepast gereedschap:

• Een beeld wordt uit steen gehakt met stalen beitels die verschillen naargelang de aard van het gesteente en de bewerkingsfase. Zo moet marmer bewerkt worden met uiterst scherpe beitels, anders wordt de steen dof en verliest hij zijn doorschijnendheid. Als het beeld bijna af is moet ook fijner gereedschap gebruikt worden dan in het beginstadium wanneer het ruwe beeld ontstaat.

• Bij het hakken van een beeld uit hout moet de beeldhouwer rekening houden met de richting van de groeivezels en de groeiringen van de boomstam. Hiervoor is in de eerste plaats vlijmscherp gereedschap vereist. Met speciale soorten houtbeitels. houten hamers en boren wordt het beeld uit het hout te voorschijn gehaald.

• Uit klei of gips kan je vormen boetseren met je vingers of met een spatel (een palmhouten stokje) of miret (een stok met een ijzeren lus) waarmee gemakkelijk klei kan worden weggenomen. Ook andere hulpmiddelen als mesjes. stokjes en latjes zijn heel goed bruikbaar.

Klei is een speciaal soort aarde, ontstaan door het verweren en uiteenvallen van rotsen. Dit gruis wordt meegesleurd door rivieren en afgezet in de rivierbedding. waar het water langzamer stroomt. Klei kan allerlei kleuren hebben. Ook na het bakken van het eindproduct verkrijgt de klei een andere kleur naargelang van de soorten ertsen en mineralen die het bevat.

Gips is kalkpoeder dat gemengd met water een gipsbrei vormt vaarmee gemakkelijk geboetseerd kan worden rond een geraamte of armatuur van ijzerdraad en hout.

Beeldhouwers gebruiken ook metaal, plexiglas of aanverwante kunststoffen die in warme toestand vormbaar zijn. Je kan een beeld opbouwen uit losse stukken materiaal die je aan elkaar last, spijkert of plakt. Je krijgt dan een “assemblage” of “constructie”.

Veel beelden zijn gemaakt van brons. Brons is een metaallegering van koper en tin. De werkwijze daarbij is de volgende

• eerst wordt een kleimodel geboetseerd rond een constructie van hout en ijzer; de armatuur.

• Van dat kleibeeld wordt een gipsmodel afgegoten omdat gips steviger is dan klei.

• Naar dit gipsmodel wordt het bronzen beeld gegoten. Het gieten gebeurt meestal in een gieterij.

• Nadien wordt het bronzen beeld door de kunstenaar eigenhandig bijgevijld.

Op deze manier kun je van een oorspronkelijk beeld in gips of klei verscheidene bronzen exemplaren maken. Het brons is ook meer bestand tegen weer en wind dan een beeld in klei of hout.

Auguste Rodin

De Franse beeldhouwer Auguste Rodin (1840-1917) werd geboren op 12 November 1840 in Parijs. Hij studeerde aan de staatsschool voor kunst en ambacht, Petite Ecole, maar werd drie keer afgewezen voor de kunstacademie van Parijs.

De Kus is het meest bekende beeld van Rodin. Hij maakte het in 1886 en het werd voor het eerst tentoongesteld in 1898. Twee geliefden zijn versmolten in een oneindige omhelzing. De zachte vloeiende vormen van de geliefden contrasteren sterk met het blok ruw gebeitelde marmer waarop zij zitten. Rodins interesse in het idee om de menselijke figuur uit steen te bevrijden gaat terug op zijn bewondering voor Michelangelo, die dat ook deed bij zijn beeldhouwwerk. Het contrast in oppervlak (ruw tegenover gepolijst) benadrukt de zachtheid van de lichamen.