Andy Warhol (1928-1987)

Hij verhief soepblikken en Brillo Boxen tot kunst, zag supermarkten als de musea van de toekomst, verving het schildershandschrift door mechanische zeefdruktechniek, was de ontdekker van The Velvet Underground, en dripte niet op canvas, zoals Jackson Pollock, maar piste over glanzende koperplaten.

no-hands look

Veel van het werk liet hij aan anderen over: de organisatie, de financiën en het zeefdrukken. Al in zijn vroegste reclametekeningen liet bij zijn moeder de onderschriften schrijven. Er werden zelfs hele series door assistenten gedrukt. Alleen de handtekening was van de kunstenaar zelf. Kopers die dat achteraf te horen kregen, vonden dat natuurlijk helemaal niet leuk. Toch paste deze werkwijze geheel in het onpersoonlijke, mechanische uiterlijk van zijn werk. Originaliteit en het idee van de kunstenaar als een eenzaam genie waren hem vreemd. 'Ik heb geprobeerd schilderijen met de hand te maken,' vertelde Warhol in 1968, 'maar met de zeefdruktechniek gaat het een stuk eenvoudiger. Een van mijn assistenten, of wie dan ook, kan het ontwerp even goed reproduceren als ik.'

Twintig jaar lang zou hij bij zijn moeder dezelfde soep eten, Campbell's.

Warhol verhief de no-hands look van de zeefdruktechniek tot kunst, en logenstrafte daarmee de filosofie van Walter Benjamin, die in de jaren dertig had geschreven dat de moderne reproductietechnieken de waarde van kunst zouden uithollen. Niet bij Warhol. Hoe onpersoonlijker zijn werk was, hoe beter bij het vond.
Herhaling zat Warhol in zijn bloed. Hij kon een hele middag naar hetzelfde plaatje luisteren. Twintig jaar lang zou hij bij zijn moeder dezelfde soep eten, Campbell's. Hij zag zichzelf als een machine, waarvan de producten niets met de maker van doen hadden. Door de repetitie van handelingen en technieken wilde bij het beeld inhoudloos en 'leeg' maken. En in zekere zin democratisch. 'Het fantastische van Amerika is dat de rijkste consument dezelfde dingen kan kopen als de armste,' schreef bij in 1975. 'je zit voor de televisie en je ziet een Coca-Cola-reclame en je weet dat de president coke drinkt, Liz Taylor coke drinkt, en - stel je voor - ook jij coke kunt drinken.' Zonder enig hiërarchisch onderscheid of verder commentaar gaf hij een beeld van de Amerikaanse maatschappij, variërend van Marilyn Monroe, Jackie Kennedy  tot afbeeldingen van de elektrische stoel, verkeersongevallen en dollarbilietten. Het was hem allemaal om het even. De dingen moesten voor zichzelf spreken. 

Het verbazingwekkende is dat ondanks de nieuwe weelde Warhols werk nauwelijks veranderde. Naast zijn portretten van the rich and famous, bleef hij zeefdrukken maken van schoenen, Superman en Mickey Mouse. Ook zijn sombere onderwerpskeuze van voor 1968 bleef gehandhaafd. Halverwege de jaren zeventig maakte hij prachtige series van schedels, schaduwen en revolvers.

Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het vak beeldende vorming, tekenen, handvaardigheid of textiele werkvormen  uit de onderbouw van vmbo, havo en atheneum. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. [kunstvakken 2]

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven.

11/07/2005 last update digitale school Vaklokaal Beeldende Vorming