De verzameling van de hertog van Berry


De verzameling van de hertog van Berry vormt het eerste gedocumenteerde voorbeeld van een universele Kunstkammer.

Van de verzameling van de hertog van Berry werd in de periode 1413-16 door zijn kanselier een zeer nauwkeurige inventaris gemaakt, ingedeeld naar gebruik en materiaal bijvoorbeeld reliekhouders en rozenkransen, vaatwerk, sieraden enzovoorts met precieze opgave van de waarde en materialen. Vervolgens werden deze grote groepen weer onderverdeeld naar herkomst: bijvoorbeeld aankopen, geschenken, overnames. Het was een vorm van inventariseren, waarvan de objectgerichte zakelijkheid geheel overeenkomt met moderne ideeën over museumdocumentatie.

De indeling van de verzameling van de hertog van Berry
Naturalia: (door de natuur gevormd)
slangenhuid,
koralen
schelpen
mineralen
ertsmonsters
struisvogeleieren
tanden van wilde zwijnen
Artificialia: (door de mens gemaakt)
voorwerpen van goud, zilver, bergkristal
halfedelstenen en parels
antieke voorwerpen cameeën
Romeinse munten
kompas,
kwadrant,

klok

In Jans verzameling bevonden zich bovendien talrijke voorwerpen van het soort dat nog tot op de dag van vandaag geringschattend met de term 'curiosa' wordt aangeduid. Daarbij gaat het om minuscuul snijwerk, zoals een notendop gevuld met een groot aantal ivoren hoofdjes, gedraaide bollen, rozenkransen van koralen en schelpen en een beer van goud en een email, waarin reukwater werd bewaard. Verder waren er nog spellen, wierookvaatjes, verscheidene spiegels, enzovoorts.

een kunstig bewerkte nautilusschelp, die vaak te vinden was in een verzameling

De hertog van Berry was het type van de hartstochtelijke verzamelaar, die er alles voor over had om te krijgen wat hij hebben wilde. Politiek en oorlogvoering kwamen bij hem op de tweede plaats, het verzamelen ging voor alles. De hertog liet niets na om een bepaald verzamelobject te bemachtigen en 'vergat' vaak om iets wat hij had geleend, aan de eigenaar terug te geven. Alleen al uit de omvang en verscheidenheid van de verzameling blijkt de grote persoonlijke betrokkenheid van de hertog.


30-11-2010 De Digitale School  vmbo kunstvakken 2 2008