|
Das Staatliche Bauhaus Weimar
| |
|
De jaren twintig en dertig van de 20ste eeuw kunnen worden omschreven als een tweede fase van de industriële revolutie. De machine en fabrieken zijn dan al grotendeels geaccepteerd maar de massaproduktie breekt nu pas op grote schaal door. Dit komt onder andere door de introductie van de lopende band. Een goed voorbeeld is hiervan de auto-industrie in de jaren twintig van de 20ste eeuw, die met name in de Verenigde Staten een grote vlucht neemt. In de autofabriek is het productieproces in verschillende onderdelen gesplitst en gerationaliseerd. De doordachte en rationele aanpak in de fabrieken krijgt een grote invloed op het ontwerpproces van architectuur en toegepaste kunsten. Dan spreekt men van industriële vormgeving. | |
|
De doorbraak van de massaproductie heeft ook zijn consequenties voor het onderwijs in de toegepaste kunsten. Het ontwerpen van bijvoorbeeld interieurs, gebruiksvoorwerpen en mode zal in steeds grotere samenwerking met de industrie gaan plaatsvinden. In de jaren twintig is dit proces goed te zien in het Bauhaus. Deze hogeschool voor architectuur en toegepaste kunsten in Duitsland gaat een belangrijke rol vervullen op het gebied van de moderne vormgeving en bouwkunst in deze jaren. In 1919 wordt Walter Gropius (1882- 1969) directeur van Das Staatliche Bauhaus Weimar. In 1933 zijn het de nazi's die het Bauhaus in Berlijn sluiten.
| |
|
Er wordt gebruik gemaakt van nieuwe technieken en nieuwe materialen. Een voorbeeld is de buisstoel uit 1926 van Mart Stam, die verbonden is geweest aan het Bauhaus. De stoel heeft een revolutionaire en nieuwe vormgeving. Revolutionair, omdat de traditionele stoelpoten ontbreken. Nieuw, omdat voor het eerst metaal als materiaal voor een huiselijke stoel is toegepast. De stoel is vervaardigd van gebogen metalen buis, hij is licht in gewicht, neemt weinig ruimte in en is gemakkelijk in onderhoud. Stam heeft bewust voor een strak en onversierd meubel gekozen, omdat de stoel dan gemakkelijk in serie machinaal vervaardigd kan worden. Toch wordt in de jaren twintig de stoel niet in serieproduktie genomen. Slechts in beperkte kring wordt deze vormgeving gewaardeerd. Pas in de jaren zeventig van de 20ste eeuw wordt het ontwerp op grote schaal vervaardigd. | |
|
|
Bauhaus Dessau metaal werkplaats 1928-1929 |
|
| |
|
Links een lamp naar ontwerp van Marianne Brandt. Rechts boven een onderdeel van een theeservies. Het theeservies van Marianne Brandt is een modelontwerp, dat industrieel vervaardigd kan worden. De vormgeving van het servies wordt gekenmerkt door strakke lijnen en een functionele verschijning. Het servies is gemaakt in periode dat de kunstenaar László Moholy-Nagy aan de metaalwerkplaats van het Bauhaus doceert. Hij geeft in zijn lessen een introductie in rationeel gebruik van basistechnieken en materialen. Hij staat positief tegenover samenwerking met de industrie. Door modelontwerpen en patenten te verkopen in plaats van eenmalige, ambachteijke voorwerpen voor een klein aantal rijke burgers te produceren, kan het Bauhaus bovendien financieel onafhankelijker worden van zijn geldschieters.
Marianne
Brandt (Chemnitz 1892 Halle 1983) Bij het
ontwerp van dit theekannetje ging Marianne Brandt net als vele andere
ontwerpers van het Bauhaus uit van de basisvormen cirkel, kogel en
cilinder. Hoewel de industriële productie het einddoel was in de
metaalwerkplaats, werd alles hier met de hand gemaakt. Omdat men nog niet
zoveel verstand had van machinale productieprocédés, had men het idee dat
basisvormen gemakkelijk industrieel te vervaardigen zouden zijn. Bovendien
sloot het gebruik van basisvormen aan op de theoretische vormleerlessen
van onder andere Kandinsky. Aangezien bijna de hele productie tot 1928
gericht was op deze toepassing van basisvormen en kleuren, ontstond er in
elk geval in de ogen van anderen, zoiets als een
Bauhausstijl. Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 voor havo en vwo in het profiel C&M.. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij niet geven.
| |
