Ad c: tractaten over actiën en passiën

Lairesse is zeer goed op de hoogte van de literatuur over de actiën en passiën. Hij is ongetwijfeld in aanraking gekomen met de theorie over deze uitingen van gemoedstoestanden tijdens het verblijf in het atelier van zijn leermeester Bertholet Flëmalle, De Frans-classicistische schilderkunst die haar ideeën hierover heeft ontleend aan de Italiaanse kunst, acht het gebruik van actiën en passiën van belang voor de historieschilderkunst.

Le Brun's book was translated into English in 1734 and is based upon a lecture he gave at the Royal Academy of Painting in 1667:

Charles LeBrun's Conférence de Monsieur Le Brun sur l'expression générale et particulière

[Book open to "Astonishment with Fright"]

 

Twee boeken noemt Lairesse met name:

Conférence sur l'expression genérale et particuliere (Parijs 1688) van de premier peintre du Roy de France, chancelier et directeur de l 'Académie de peintre et de sculpture, Charles Le Brun en Les Characteres des Passions (Parijs 1648-1662) van Cureau de la Chambre. Het laatste acht Lairesse vooral van direct belang voor de beeldhouwer.  

 

Van importantie voor de schilderkunst is echter het boek van Le Brun dat in een Nederlandstalige editie is verschenen in 1703.Op enkele plaatsen in het Groot Schilderboek beschrijft Lairesse op welke wijze de schilder bewegingen (of) actiën, passiën en van het gezicht afleesbare gemoedstoestanden dient weer te geven. Bij iedere toestand hoort een bepaalde beweging (of) een actie. Die kan dus afleesbaar zijn van de houding van het lichaam, de daarbij horende gesticulaties en de uitdrukking op de gelaten.  

Jeugd en ouderdom, liefde, haat gramschap, droefheid, blijdschap, spijt en verachting, maar ook schrik, vrees, wanhoop, dolheid, enz. zijn bijkans systematisch onderworpen aan een analyse. Dat blijkt bovendien uit exempla uit de historie die Lairesse noemt en de wijze waarop de schilder die dient te voorzien van actiën, passiën en dergelijke. Daarbij dient het decorum binnen de storia te worden gerespecteerd. 

Samenstelling bronmateriaal uitsluitend en alleen ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 uit het algemeen deel  voor havo en atheneum. Overnemen voor commerciele doeleinden verboden. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. 

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven.


12/16/2014 last update