Joris Hoefnagel 1542-ca.1600 |
|
Het tweevoudige boek |
|
Constantijn Huygens (1596-1687) wetenschappelijke nieuwsgierigheid is maar ten dele te verklaren uit de wetenschappelijke revolutie die zich in zijn tijd voltrok. Ze had als belangrijkste drijfveer zijn geloof. Kennen is God beter Ieren kennen. 'De hemelen vertellen Gods eer en het uitspansel verkondigt het werk Zijner handen', staat aan het begin van de negentiende psalm. De regel heeft voor eeuwen en eeuwen Gods openbaring in de schepping verwoord. Huygens keek niet alleen omhoog, wandelend in zijn tuin (Hofwijck) overdenkt hij Gods Openbaring: | |
|
|
Hij benoemt het boek van de natuur met het voor de Bijbel gereserveerde 'Boek der boeken', lijkt het, maar bij speelt natuurlijk een vernuftig dubbelspel. De breuk tussen geloof en wetenschap die zich gaat voltrekken, is niet de zijne. Wetenschap verdiept het geloof, de luis onder de microscoop verkondigt Gods glorie. Het Boek van de Natuur, die natuurbijbel, staat naast het Boek van de genade, de Bijbel. Het is niet de geringste wetenschappelijke (en gelovige) prestatie geweest te pogen het Boek van de Natuur in de Bijbel terug te vinden en de twee in elkaar te verklaren. | |
Huygens heeft heel veel
geestgelijken in de 17de eeuw, waardoor hij voor het geestesleven in die
eeuw in Nederland representatiever is dan zijn geniale zoon, de
natuurkundige Christiaan, dan Descartes en Spinoza ook. Zijn
geloofsbelijdenis - en die van vele geleerden en predikanten uiteraard -
is die van het tweevoudige boek. De interpretatie van dat tweevoud is
ruimer en beperkter. Maar niet ontkend kan worden - voor de moderne lezer
een schitterende paradox - dat geloofsgedrevenheid en hang naar openbaring
de wetenschap hebben vooruit geholpen!
Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 uit het profiel cultuur en maatschappij voor havo en atheneum. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Geraadpleegde literatuur: K Fens Geloof in de wetenschap De Volkskrant 29/09 2006 Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven.
|