|
'De Sael van Orange'/ oostwand |
|
Allegorie op Frederik Hendrik als krijgsman |
| Op het paard zit een man in harnas, met in
zijn hand een bevelhebbersstaf en op zijn helm een kroontje en een grote
veer. (Klik op afbeelding geheel rechts boven voor een vergroting)
Rond zijn hoofd bevinden zich zeven sterren; het wordt omgeven door
stralen. Het paard staat op een houten brug, die wordt ondersteund door
twee stroomgoden en een waternimf. In de achtergrond is een rookwolk
zichtbaar. Vroeger dacht men dat hier
de Engelse koning Karel 1 zou zijn voorgesteld. Op grond van de
vermelding van het schilderij in de lijsten met onderwerpen voor de
Oranjezaal kan de ruiter echter als Fredeiik Hendrik worden
geïdentificeerd, ook al is de gelijkenis misschien niet zo goed
uitgevallen."' Het doek staat op de lijsten omschreven als 'Sijn
toght door Vlaenderen ent passeeren van 3 rivieren' en als 'de passagie
[oversteek] van de rivieren in Vlaenderen'. Frederik Hendriks tocht door
Vlaanderen waarbij hij de drie rivieren - Schelde, Deyle en Demer -
overstak, vond plaats in 1645, tijdens de veldtocht van Callo naar
Hulst. Het was de laatste grote daad van Frederik Hendrik, die in 1647
kwam te overlijden.
De twee stroomgoden en de stroomgodin onder de brug symboliseren de drie rivieren, die de stadhouder met veel moeite had weten te overbruggen. Toch ontbreken directe verwijzingen naar de historische gebeurtenis, met uitzondering van de rookwolk. Net als in alle andere stukken in de Oranjezaal ligt hier eerder de nadruk op de allegorische betekenis. In het algemeen spreekt uit het schilderij bewondering voor de manier waarop Frederik Hendrik tijdens vele militaire expedities steeds het water wist te beheersen. Hooft stelde Frederik Hendrik in een van zijn gedichten voor als een krijgsman die schittert als een ster, omdat hij het water naar zijn hand kan zetten. |
|
|
