CKV-2/Opdracht 3.3.H
Burgerlijke Cultuur van de 17e eeuw. VWO 5
Stadhuis op de Dam (1648/65), thans Koninklijk Paleis
Samenstelling: 12-17-2014 H v Oirschot. St Janslyceum Den Bosch
De Oud-Raadszaal (of Burgemeestersvertrek)
De Oud-Raadszaal (of Burgemeestersvertrek) heeft fraaie schouwen en boezemstukken van Ferdinand Bol en Govert Flinck met Romeinse voorstellingen. De schouwen hebben prachtig gebeeldhouwde friezen met het "oude" en "moderne" stadswapen
![]()
Fabritius en Pyrrhus, Ferdinand Bol, 1656, aan de noordelijke schouw
Het gaat om de onomkoopbaarheid van de Romeinse consul Caius Fabritius. De man met de tulband is koning Pyrrhus. Afgebeeld is het moment waarop Pyrrhus probeert Fabritius, na mislukte omkooppogingen, te overrompelen door een ongekend monster, een olifant, tevoorschijn te halen. Consul Fabritius blijft onverschrokken, in tegenstelling tot de soldaten en kinderen op de trap.
![]()
De onomkoopbaarheid van consul Marcus Curius Dentatus, Govert Flinck, 1656, aan de zuidelijke schouw
Hierop wordt het moment weergegeven waarop de Sanmieten hem met kostbaarheden proberen te verleiden.
Vondel dichtte:
"Op de wacht van de burgemeesters mag Rome veilig slapen
Als Marcus Curius het aangeboden goud afslaat,
En zich tevreden stelt met een gerecht van rapen.
Zo wordt door Matigheid en Trouw de stad gebouwd.
(n.b. rapen: een soort knol: een goedkoop volksvoedsel).
OPDRACHTEN:
1.- Behalve onomkoopbaarheid worden door Vondel nog andere eigenschappen en deugden genoemd, die burgemeesters moeten hebben. Welke zijn dat ?
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
2.- Leg uit dat de calvinistische levensvisie hierin doorklinkt.
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
De Vroedschapszaal
De Vroedschapskamer heeft twee imponerende schouwen met schoorsteenstukken van Govert Flinck en Jan van Bronckhorst, beiden handelend over Mozes. De vroedschap bestond uit 36 bestuurders, die overigens weinig invloed hadden op het dagelijks bestuur. De vroedschap werd geraadpleegd door de burgemeesters bij belangrijke gelegenheden. Voor de meeste leden betekende het lidmaatschap een opstap naar hogere functies.
Het plafondstuk toont de Amsterdamse stedemaagd in de gedaante van Pallas Athene. Het grote schilderij aan de wand toont Mozes en is van Jacob de Wit uit 1737. De bijzonder knap gemaakte grisailles zijn ook van Jacob de Wit uit 1738.
Links zie je "Mozes kiest de raad van 70 ouderlingen'. Rechts op de afbeelding zie je Koning Salomon afgebeeld die God om wijsheid vraagt. Vondel dichtte:
"Omdat Salomons gebed en offer God behagen,
wordt hem wijsheid beloofd vanuit de troon van de hemel.
Met Rijkdom, Eer en veel gewenste dagen.
Waar wijsheid is, spant de Staat de kroon."
3.- Wat is de boodschap van de schilderijen en het gedicht voor de Vroedschapsleden?
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................
einde