LICHTKUNST
Lichtkunst is een verzamelnaam voor alle kunstuitingen, waarin licht bewust als beeldend middel wordt gehanteerd. Men kan diverse soorten licht onderscheiden: natuurlijk licht, zoals zon en vuur (ter vervanging van daglicht bijv. kaarslicht, gaslicht enz.) en elektrisch licht. Het licht heeft in de eerste plaats een utilitaire functie; wanneer het als beeldend middel wordt gebruikt gebeurt dit in enkele gevallen met zonlicht en vuur maar meestal met elektrisch licht, dat door zijn eigenschappen hiertoe veel geschikter is. Op de afbeelding: Keith Sonnier Expanded SEL diptych II
De straling van kunstlicht is regelbaar; het kan voor onbepaalde tijd blijven branden; het kan aan- en uitgeschakeld worden; de intensiteit is regelbaar; het kan gekleurd worden (door prisma's of filters); het is te bundelen (door middel van lenzen of spiegels) en de lichtbron zelf is te vormen (buizen). Door bovengenoemde eigenschappen valt een groot deel van de lichtkunst onder de kinetische kunst.

In de jaren twintig werd baanbrekend werk in de lichtkunst verricht aan het Bauhaus, onder leiding van Laszlo Moholy-Nagy. Rond 1950 wordt het licht als beeldend middel opnieuw opgenomen.
Men kan de lichtkunst verdelen in twee hoofdgroepen:

A.- Kunstwerken met indirecte lichtbron (het gaat hierbij niet om de lichtbron zelf, maar om het effect dat deze teweegbrengt).

Hierin zijn drie categorieën te onderscheiden:

1.- Belichting van een object, waardoor de volgende effecten kunnen ontstaan:

  • absorptie,het effect van gekleurd licht op een vlak van dezelfde of andere kleur
  • fluorescentie,door gebruik van ultra-violet licht op daarvoor gevoelige stoffen, waardoor intensivering van kleur en structuur ontstaat
  • reflectie, o.a. spiegels of glimmende metalen
  • breking van licht, door een prisma
  • schaduwwerking

2.-  Belichting achter een scherm (dit scherm kan doorschijnend zijn, maar ook half doorzichtig of doorboord).

3.-  Belichting vóór een scherm (dit komt echter op het gebied van de film, die hier buiten beschouwing wordt gelaten).

B.- Kunstwerken met een directe lichtbron; deze is direct zichtbaar en essentieel voor de vorm van het werk. Hierin zijn op dit moment drie soorten lichtbronnen te onderscheiden: de gloeilamp, of groeperingen hiervan; de neonbuis, waarbij het mogelijk is het lichtte onderbreken, evenals bij de gloeilamp,terwijl bovendien de buis in verschillende vormen gebogen kan worden; de TL-buis, waarvan de standaardmaat en de kleur worden gebruikt. Een nieuw soort licht, dat tegenwoordig ook als beeldend middel wordt gebruikt, is de laser.

Alle hier opgesomde toepassingsmogelijkheden van licht kunnen gecombineerd worden: dit gebeurt regelmatig, vooral in de environments en de lichtspektakels. Kunstlicht wordt ook gebruikt als ondergeschikt element in een groter geheel, bijv. in de pop art.

[Meer afbeeldingen van Keith Sonnier]

Samenstelling van het bronmateriaal voor de vaklokalen uitsluitend en alleen ten behoeve van de vak ckv-1 uit het algemeen deel  voor havo en atheneum en het vak ckv vmbo en de kunstvakken uit het profiel C&M. (CKV 2/3 en tehatex) en uit de onderbouw het vak beeldende vorming. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende.

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten, afbeeldingen ed? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven. In plaats hiervan geven we onder aan de pagina ruimte voor een eigen invulling of verwijzing naar internetpagina's.

07-07-2006