In het schilderij “Een Engelsman in Moskou” van Kasimir Malewitch springen letters en teksten groot en felgekleurd van het doek

 

‘Een oorvijg aan de algemene smaak!’

Onder die titel lieten in 1912 de Russische schrijvers Majakowski en Chlebnikow per manifest aan het publiek weten, dat het uit was met de traditionele literatuur en dat zij de geest van de nieuwe tijd op een nieuwe manier, met een nieuwe taal wilden vertolken. Weg met het symbolisme in de poëzie; wij hebben de toekomst en noemen ons futuristen. In 1913 en de volgende jaren werden in Petersburg en Moskou opzienbarende manifestaties gehouden: provocerende lezingen, demonstratieve optochten, tentoonstellingen en opera opvoeringen, waarbij geëxperimenteerd werd met beeld, taal en geluid. De schilders en dichters werkten samen, ze bediscussieerden elkaars werk en gebruikten elkaars termen in hun manifesten en gedichten. In hun dichtbundels strooiden de dichters grote, kleine en dikke letters over de bladzijde of lieten direct hun handschrift afdrukken; de schilders maakten er vaak illustraties bij.
Eén van hun principes bij het maken van een gedicht was “sdvig”, wat ‘verschuiving’ betekent. Daarbij werden woorden in stukjes gehakt, omgedraaid en in ongewone combinaties samengevoegd, die een suggestieve en vaak komische werking hadden. De schilder Malewitch paste dat uitgangspunt ook in zijn schilderijen toe en noemden het “alogisme”: behalve woorden werden ook vormen en voorstellingen in stukken gesneden en tot onverwachte composities in het vlak samengebracht. De kijkers, gewend om titels en voorstellingen letterlijk te nemen, raakten in verwarring.

[Meer over ''sdvig'']
Over het schilderij van Malewitch schreef een criticus, dat hij verbaasd was over de zeer concrete titel, terwijl er noch Moskou, noch een Engelsman op te zien was, noch paardenrennen, het woord dat rechts boven het midden staat.

De andere woorden, “zonsverduistering”, “uur”, “gedeeltelijk”, staan met de beeldfragmenten op gespannen voet; het schilderij is een poëtische rebus, die tot op zekere hoogte ontcijferd kan worden, de kijker heeft de ruimte om zijn eigen fantasie te laten werken. De woorden in het schilderij zijn geen herinneringen aan de realiteit, maar zelfstandige, gelijkwaardige elementen. Zoals Malewitch het formuleerde: “iedere vorm is vrij en individueel, iedere vorm is een wereld”.
Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van kunstvakken voor havo en vwo in het profiel C&M..  Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Bron oa Openbaarkunstbezit 0ktober 79

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij niet geven

22-06-2008