UTOPIA NOW!
Tussen 1810 en 1850 werden er meer dan zeshonderd utopische gemeenschappen opgericht in Amerika, zowel religieuze als seculiere. Zo'n honderdduizend Amerikanen woonden in groepen die de volmaakte samenleving nastreefden. Een eeuw later vond er een nieuwe utopische opleving plaats, hippies die in communes op het platteland leefden en weer dertig jaar later begon de opkomst van een stedelijke variant. Een kennismaking met enkele hedendaagse utopische leefgemeenschappen.

Dome village
 De Shakers, een van de meest succesvolle leefgemeenschappen ooit, nu een museum waar de eenvoudige houten meubels en gebruiksvoorwerpen tentoongesteld staan die de Shaker-naam voor altijd zullen verbinden met design. Dome Village, een dorp van twintig koepels, middenin downtown Los Angeles. Dome Village [ http://www.domevillage.org/ ] is opgericht door de daklozenactivist Ted Hayes. Voor daklozen in Los Angeles is Dome Village een oase. Ze kunnen er douchen, de was doen, eten koken, e-mailen of tijdelijk wonen in een van de koepelwoningen. Dome Village moet niets hebben van de overheidsvoorzieningen voor daklozen, die zijn mensonterend en infantiliserend. Daklozen moeten zelf, in hun eigen leefgemeenschappen, overeind krabbelen en de maatschappij weer in, vindt Hayes. Het is ook een ideologie die afwijkt van het sterotiepe beeld van de hippiecommune waar men leeft in gemeenschap van goederen (en soms van seks).
'The Farm' in Tennessee [ http://www.thefarm.org/ ] begon als zo'n hippie-experiment. Alles was gezamenlijk bezit werd gezamenlijk besloten. Nu betalen de bewoners een bescheiden huur, hebben ze bankrekeningen en leven ze niet langer communaal maar in eengezinswoningen. Het idealisme is er nog wel. The Farm heeft een eigen Peace Corps dat actief is in Midden- Amerika en als eerste hulp verleende in het door Katrina geteisterde New Orleans. Ook economisch heeft de commune zich aangepast: hij is uitgegroeid van een agrarische gemeenschap tot een ecologisch centrum dat nieuwe producten ontwikkelt.

Patch Adams ideale ziekenhuis, het Gesundheit! Institute, is na jaren fondswerving nog niet operationeel: het gebouw in West-Virginia wacht nog op patiënten.
Zelfs de anti-hiërarchische communale besluitvorming van de hippiegemeenschap is niet helemaal verdwenen. Op de Alpha Farm in Oregon [ http://www.casco.net/~alpha/farm.htm ] wonen twintig volwassenen en kinderen. Ze bewerken het land, runnen een café annex boekwinkel en bezorgen de post. De groep heeft zoveel ervaring in het nemen van besluiten door consensus, dat ze door grote bedrijven gevraagd wordt om advies.

Een ander utopisch experiment is het Sonora Cohousing-project in Tucson, Arizona.[ http://www.terrain.org/unsprawl/16/ ] De wijk van zesendertig huizen is bewust op braakliggende grond in de stad gebouwd en niet in de woestijn zoals de meeste nieuwe woonwijken. De bewoners kunnen naar winkels lopen en gebruik maken van openbaar vervoer.

Leonard Knight Salvation Mountain
Deze experimenten zijn ecologisch verantwoord en kunnen model staan voor steden die energie en water willen besparen. Maar ze missen het speelse element van de jaren- zestig commune, de visionaire blik van een dwaas. Zoals Leonard Knight die voor zijn geliefde Jezus een berg bouwde in Californië: Salvation Mountain. [ http://www.roadsideamerica.com/attract/CANILsalv.html ] of de clown en arts Patch Adams Zijn ideale ziekenhuis, het Gesundheit! Institute, [ http://www.patchadams.org/ ]  is na jaren fondswerving nog niet operationeel: het gebouw in West-Virginia wacht nog op patiënten.

De geschiedenis leert dat dergelijke experimenten zullen sterven met hun denkers. Dat zoveel utopische gemeenschappen verdwijnen, wordt gezien als bewijs dat de utopische gedachte niet levensvatbaar is. Maar wie zegt dat utopia voor de eeuwigheid is?

Samenstelling van het bronmateriaal voor de vaklokalen uitsluitend en alleen ten behoeve van de vak ckv-1 uit het algemeen deel  voor havo en atheneum en het vak ckv vmbo en de kunstvakken uit het profiel C&M. (CKV 2/3 en tehatex) en uit de onderbouw het vak beeldende vorming. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Bron Vrij Nederland 21 F Vuijst.

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten, afbeeldingen ed? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven. In plaats hiervan geven we onder aan de pagina ruimte voor een eigen invulling of verwijzing naar internetpagina's.

28-05-2006