Zoeken naar cultuur in Nederland
 
  Reis door cultuur in Nederland
 
  over cultuurwijs abonneer
 
home
terug
opnieuw zoeken
opnieuw zoeken

Slachtoffers van de VOC

Om de belangen van de VOC zeker te stellen, deinsden de bewindhebbers niet terug om deze gewapender  hand zeker te stellen.

Collectie Rijksmuseum Amsterdam 
Jan Pietersz Coen (1587-1629). Gouverneur-generaal (1619-23; 1627-29),  Anoniem Nederlands schilder (Batavia), 1619 -75
Slachtoffers
In 1621 arriveerde gouverneur-generaal Jan Pieterszoon Coen met een VOC-vloot in de wateren rondom Banda, een eilandengroep in de Molukken. Aan boord bevonden zich 1200 manschappen, waaronder en groot aantal Japanse huursoldaten. Zonder enige waarschuwing gingen de VOC-soldaten aan land. In de daaropvolgende uren, dagen en weken zijn vijftienduizend Bandanezen gedood, verdreven of als slaaf  naar Batavia overgebracht. Op bevel van Coen was Banda geheel ontvolkt. De VOC-gouverneur-generaal had besloten tot deze brute maatregel omdat Bandanese kooplieden het gewaagd hadden de nootmuskaat en foelie, die zo rijkelijk groeiden op Banda, te verkopen aan concurrenten van de VOC. Dat was volgens Coen tegen de afspraak.

Over lijken
De militaire expeditie naar de Banda-eilanden in 1621 maakt duidelijk dat de VOC uit winstbejag over lijken ging. Van meet af aan deinsde de VOC er niet voor terug om haar commerciële streven kracht bij te zetten met gewapend geweld. Om haar machtspositie uit te breiden voerde de VOC op Java en Ceylon in de 17de en 18de eeuw grootschalige oorlogen.

Hysterie
Een berucht incident vond plaats in 1740, toen binnen enkele uren in Batavia duizenden Chinezen door de Europese stadsbewoners in een vlaag van hysterie werden vermoord. De moordpartij was een reactie op een opstand van Chinezen die in de omgeving van Batavia was uitgebroken. De opstand was een gevolg van de crisis in de suikernijverheid op het platteland rond Batavia. Door het sluiten van de suikermolens was er onvoldoende werk voor de groep van plattelands-Chinezen, die al maar groter werd als gevolg van illegale immigratie.

Lange termijn
Vooral de bevolking van de Indonesische archipel ondervond op langere termijn gevolgen de aanwezigheid van de VOC. Na het faillissement van de Compagnie werden Java en later ook andere eilanden van de archipel in de 19de en 20ste eeuw door Nederlandse staat (de erfgenaam van de VOC) tot kolonie gemaakt, overheerst en economisch geëxploiteerd. Pas halverwege de 20ste eeuw werd Indonesië onafhankelijk.

Harm Stevens

Zie ook

 



 
Instelling:
Digitaal Erfgoed Nederland