Cultuurwijs - Zeerovers

Cornelis Claesz van Wieringen
Slag bij Gibraltar, 25 april 1607
Ca. 1621
Rijksmuseum, Amsterdam

Op hun beurt worden de Nederlandse handelsschepen regelmatig aangevallen, door de vijand en door op buit beluste zeerovers. Expedities tegen de kapers zijn weinig succesvol. Zo weten de Duinkerker kapers de koopvaart grote schade toe te brengen, als ze na een enteractie met hun wendbare schepen de loggere koopvaarders weer te snel af zijn en met de kostelijke lading verdwijnen. Prins Maurits doet in 1600 een poging het kapersnest Duinkerken in te nemen. Tijdens deze tocht wint hij de Slag bij Nieuwpoort, maar behaalt voorts geen resultaat.

Op de Middellandse Zee moet gevreesd worden voor de Barbarijse zeerovers, die er niet vies van zijn behalve goederen ook mensen buit te maken en te verhandelen. De beruchtste van hen is trouwens een Nederlander: Simon de Danser. En vanzelfsprekend zijn de Nederlandse retourschepen uit Azië een aantrekkelijk doelwit voor kapers en de Spaanse en Portugese vijand. Als in 1607 Jacob van Heemskerck met een Nederlandse vloot bij Gibraltar ligt om daar de retourvloot uit Indië op te vangen en naar de Republiek te konvooieren, weet hij met behulp van de Engelsen een totale verrassingsaanval uit te voeren tegen de daar aanwezig Spaanse vloot en deze volledig te vernietigen.