 |
|
Haringkroon: wanneer de nieuwe haring (Hollandse Nieuwe) was gearriveerd, liet de haringhandelaar de in de kroon hangende houten haring naar beneden zakken ten teken van het begin van het haringseizoen.
Eind 19e eeuw, collectie Visserijmuseum Vlaardingen
|
 |
Affiche van rederij en haringhandel Flevo /Ph. van Abshoven te Vlaardingen.
Circa 1930, collectie Visserijmuseum Vlaardingen |
Door de oorsprong en ligging in Vlaardingen heeft het Visserijmuseum een speciale band met de haring, het 'Zilver uit de Zee'. Dit zo typisch Hollandse gerecht kent een interessante en lange geschiedenis.
Hoewel de haringconsumptie al teruggaat tot in de Romeinse Tijd (de oudste haringresten zijn in Vlaardingen opgegraven!) kwam de commerciële haringvisserij pas in de late middeleeuwen echt tot bloei. Aanvankelijk werd haringvisserij als kustvisserij beoefend, later gebeurde dat op de volle zee. De door de Hollanders uitgeruste haringbuizen vormden eeuwenlang de grootste vissersschepen op de Noordzee.
Deze schepen waren vaak wekenlang van huis. Dankzij het haringkaken was het mogelijk geworden de vangst gedurende deze vistochten te bewaren. Hierbij worden (een deel van) de rottingsproces bevorderende ingewanden verwijderd en wordt de vangst gezouten.
De in Holland gevangen haring werd voor een belangrijk deel geëxporteerd en was één van de peilers van de Gouden Eeuw. De binnenlandse markt werd tegelijk voorzien van een typisch Hollands product, dat tot op de dag van vandaag gewaardeerd wordt.
Haring in t land, dokter aan de kant
Enige tijd geleden was de haring één van de onderwerpen van de thematentoonstelling Vis is Lekker! 150 jaar vispromotie. Het museum herontdekte onlangs zijn collectie reclamemateriaal en richtte hierover een tentoonstelling in. Het is prachtig om te zien hoe dezelfde boodschap, namelijk dat vis lekker en gezond is, telkens op een geheel andere manier onder de aandacht wordt gebracht, vanzelfsprekend sterk afhankelijk van de tijdgeest.
Traditioneel stond, naast de naam van de leverancier, het assortiment en de prijs centraal. Vanaf ongeveer de jaren dertig van de 20ste eeuw worden andere zaken belangrijk, zoals het gezondheidsaspect. Twintig jaar later worden vis en visproducten vaker gepresenteerd als basismateriaal voor culinaire hoogstandjes en feestelijke hapjes. De affiches tonen schalen met fraai opgemaakte toastjes en goed ogende visschotels. In het meer recente verleden stond de betaalbaarheid van vis in de promotie centraal. Tegenwoordig is vis echter vaak duurder dan vlees. Daarmee is vis van een zeer betaalbaar en ruim voorhanden zijnd volksvoedsel veranderd in een vrij trendy en exclusief voedsel.
Meer informatie over het Visserijmuseum
Terug naar het thema Spijs en drank
