 |
| Een kop-hals-rompboerderij te Balk, foto © Stichting Historisch Boerderij-Onderzoek, Arnhem |
 |
|
Plattegrond van een boerderij uit de Friese-huisgroep, uit: R.C. Hekker. Historische Boerderijtypen. (Arnhem 1991), © Stichting Historisch Boerderij-Onderzoek
|
De kop-hals-rompboerderij bestaat uit woonhuis (de kop) en een keuken (de hals) die voor de grote schuur (de romp) zijn geplaatst. Opvallend daarbij is dat het woongedeelte nooit midden voor de schuur is gebouwd. Dit heeft te maken met de oorsprong van deze boerderijen: zij zijn ontstaan uit een veel kleinere, thans verdwenen boerderij. Deze oorspronkelijke oud-Friese langhuis boerderijen bestonden alleen uit een woning met er achter een veestal. De oogst werd op zolder of in vrijstaande kapbergen en schuren bewaard.
Door de betere landbouwmethoden in de 16de eeuw ontstond de behoefte aan meer opslagruimte voor de oogst. Hieraan werd voldaan door achter de oude woning een nieuwe grote schuur te bouwen, soms zelfs over de oude stal heen. De oogst werd in het midden van de schuur opgetast, tussen de stal en de deel. Bij latere, geheel nieuwgebouwde boerderijen, blijft deze opzet gehandhaafd.
