zoeken
mail a friend








Boerderijen in Utrecht

De boerderijen in de provincie Utrecht vormen geen afzonderlijke groep en sluiten aan bij de landelijke bebouwing in de omringende provincies. Wel is door de verschillende bodemsoorten, die hun invloed hebben op de aard van het boerenbedrijf, een aantal regionale kenmerken aan te wijzen.

Boerderij te Abcoude, foto © Stichting Historisch Boerderij-Onderzoek, Arnhem

Plattegrond van een boerderij uit de Hallehuisgroep, uit: R.C. Hekker. Historische Boerderijtypen. (Arnhem 1991), © Stichting Historisch Boerderij-Onderzoek

De Utrechtse boerderijen kunnen echter allemaal in opzet tot de hallehuizen worden gerekend, het meest voorkomende boerderijtype in Nederland. Bij het hallehuis zijn de woon- en bedrijfsruimte onder een dak gebracht en gescheiden door een brandmuur. De zijgevels zijn over het algemeen laag. Bij de boerderijen op de Utrechtse zandgronden bevinden zich in de achtergevel brede deeldeuren, waar de oogst door naar binnen kon worden gereden. In het westen van de provincie, waar de nadruk ligt op de veehouderij, zijn deze deuren in de loop der tijd vervangen door een smalle deur, waarvoor in veel gevallen de hooiberg staat.

Behalve op de zandgronden is bij oude boerderijen door de hele provincie heen het woongedeelte vaak uitgebouwd, waardoor een L- of T-vormige plattegrond is ontstaan. Bij de aan Zuid-Holland grenzende gebieden gaat het hier soms om een uitgebouwde kelder met opkamer die verband houdt met de kaasmakerij. In het gebied nabij Amsterdam zijn de voorhuizen van veel boerderijen vaak groot en statig. Deze woningen deden in de zomermaanden dienst als buitenhuis voor de landeigenaar die in de stad woonde.


Instelling:
Stichting Historisch Boerderij-Onderzoek