Kijk naar de stommen. Zonder geluid beelden die hun gevoelens uit!

ln zijn aantekeningen en boeken komt Da Vinci naar voren in al zijn veelzijdigheid, als anatoom, architect, botanicus, ingenieur, beeldhouwer en schilder. Er zijn tekeningen van landschappen, planten, dieren en mensen, er zijn studies in proportie en optica en gedetailleerde anatomische tekeningen. Soms zijn het niet meer dan krabbels, getekende invallen, soms zijn het uitgewerkte voorstudies voor een schilderij, maar het merendeel zijn bladen die nog het meest lijken op onderzoeksrapporten.

Biografische schetsen, na zijn dood geschreven, vermelden dat zijn uitvindingen geregeld faalden en dat hij aan veel begon dat hij nooit heeft afgemaakt. Ook het vliegen is nooit iets geworden. Da Vinci heeft de beweging van vogelvleugels verkeerd begrepen en het hele toestel zou met de gebruikte materialen veel te zwaar geworden zijn. Klapwiekend zouden mens en machine ten onder zijn gegaan in een gemeenschappelijke val.

Da Vinci's hele leven lijkt ingegeven door twee complementaire activiteiten: ontleden en construeren. Als analyticus ontleedt hij de dode en levende natuur tot hij de noodzakelijkheid van elk onderdeel heeft doorgrond. Als constructeur doet hij het omgekeerde. Uitgaande van de hem bekende mechanische natuurwetten ontwerpt hij instrumenten met een optimaal rendement en zonder overbodigheden. Hierin, kan men zeggen, imiteerde hij de natuur zoals hij die zag. Da Vinci's principes beperkten zich niet tot zijn ingenieursarbeid, maar golden ook voor de schilderkunst. Schilderkunst was niet zomaar een ambacht, het was een kunst gebaseerd op een rationele wetenschap. De schilder moet exact weten hoe een lichaam in elkaar zit, hoe botten, spieren, pezen en aderen eruit zien en hoe ze werken. Dat was niet alleen nodig om de de uiterlijkheden, zoals volume en huidtextuur nauwkeurig te kunnen schilderen, maar ook om de emotie te kunnen uitdrukken. In Da Vinci's theorie van de schilderkunst was het de lichaamshouding die een emotie uitdrukte. De ziel openbaart zich door de stand van het lichaam. 'Kijk daarom goed', schrijft Da Vinci ergens, 'naar de stommen. Zonder geluid beelden die hun gevoelens uit.' (...)

Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 uit het profiel cultuur en maatschappij voor havo en atheneum.  Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. 

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij niet geven

02-19-2010 CKV-2