|
Machine hydraulique de Marly (Versailles) du Liégeois Renkin Sualem (1684) |
|
|
| Lodewijk XIV en zijn invloed op de cultuur van Europa is enorm: zijn kasteel Versailles vond veel navolging, zijn tuinaanleg is beroemd en over de invloed van zijn hofcultuur op het theater, de beeldende kunst en het ballet nog maar te zwijgen! Maar ook op technisch gebied kwamen er wonderbaarlijke dingen tot stand! Versailles had namelijk veel water nodig: denk maar eens aan de talloze fonteinen in het park. Hier kun je lezen, op welke wijze dit opgelost werd. |
| De machine van Marly bevond zich ongeveer 12 km van Parijs aan
de oever van de Seine. Het technisch kunstwerk werd door de Luikse timmerman
Renkin Sualem vervaardigd om water van de rivier omhoog te pompen om zodoende de
tuinen van Versailles en Marly te voorzien van water. Het water werd maar liefst 162
meter omhoog gepompt. Per etmaal werd ongeveer 5000 kubieke meter water omhoog
gebracht. De constructie nam 30 jaar in beslag en werd op 13 juni 1684 in gebruik
genomen in het bijzijn van de koning. Het was in zijn tijd de grootste machine
ooit vervaardigd.
|
|
Veertien houten schoepenraderen, elk met een diameter van ongeveer 36 voet, bevonden zich in de Seine om de meer dan 200 pompen aan te drijven. Via buizen werd het water omhoog gebracht naar het aquaduct van Louveciennes. Via dit aquaduct kwam het water uiteindelijk terecht in de vijvers en fonteinen van de tuinen van Versailles. Het gehele kunstwerk was in gebruik tot 1817. |
|
|
|
De schoepenraderen in de rivier zorgden via een ingewikkeld systeem ook voor de aandrijving van de pompen. Het geheel maakte zoveel lawaai, dat Mme Dubarry (maitresse Lod. XV) en haar gasten in het naburige kasteel klaagden over hun slechte nachtrust. Maar liefst zestig onderhoudsmonteurs hielden de machine draaiend. De gehele machine was verder weinig efficient en vroeg constant om reserve onderdelen: niet alleen de constructie kostte veel geld, maar ook het onderhoud. Van de gehele machine is nu niets meer over. Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 uit het profieldeel C&M voor havo en atheneum. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Een maquette van deze machine bevindt zich in Luik: La Maison de la Métallurgie http://www.liege.com/musee/met/home_met.htm Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven.
|
