De grote maskerades |
![]() |
Met de Medici's aan het begin van de zestiende eeuw brak de tijd aan van de grote maskerades, die bij belangrijke gebeurtenissen plaatsvonden: het bezoek van paus Leo X in 1515, de intocht van keizer Karel V in 1536, de aankomst van Eleonora van Toledo, de bruid van Cosimo 1 in 1539, de rouwplechtigheden na de dood van Michelangelo Buonarroti in 1564, en het huwelijk van Johanna van Oostenrijk en Francesco de Medici in 1565. Bij al deze gelegenheden werd de stad 'gemaskeerd'. Men construeerde fraaie gevels en gebouwen, triomfbogen en reuzen, en men maakte beelden uit de Oudheid na. De grootste kunstenaars van de stad waren hierbij betrokken en de werken, waarvoor men hout, gips en papier-maché gebruikte, werden in recordtijd neergezet, en werden steeds groter. | |
Bij de eerste keer ging het om een familiefeest. Leo X was weliswaar paus, maar hij was ook de zoon van Lorenzo il Magnifico, de uitvinder van het moderne carnaval. Aan het aankleden van de stad hadden talloze kunstenaars meegewerkt. Andrea del Sarto en Sansovino bekleedden de voorgevel van de Santa Maria del Fiore met beschilderd hout; Antonio da Sangallo bouwde op de Piazza della Signoria een achthoekige tempel; Baccio Bandinelli richtte op de Mercato Nuovo een nagemaakte Trajanuszuil op; Rosso bouwde aan de Canto de' Bischeri een triomfboog; Baja zette naast de kerk van Santa Trinitá een theater neer. De pauselijke stoet baande zich een weg onder bogen door, langs tempels, beelden, waterstromen en ruiterstandbeelden. De paus verklaarde dat de stad nog nooit zo mooi was geweest, en iedereen amuseerde zich kostelijk. | |
Het idee van de eerste maskerade werd ter gelegenheid van de intocht van Karel V op 29 april 1536 opnieuw opgepakt. De keizer was echter geen succesvol familielid maar een vreemde, vreselijke overwinnaar. Door Florence te belegeren en Rome te plunderen had hij de familie de' Medici twee maal achtereen vernederd. Om deze keizer te ontvangen verstopte Florence zich achter een masker van papier- maché. Ditmaal bevond de 25 jaar oude Giorgio Vasari zich onder de deelnemende kunstenaars. In een brief aan Pietro Aretino deed bij uitgebreid verslag van de keizerlijke stoet langs de aangebrachte versieringen. Voor een wereldheerser, de eerste die ook Amerika bezat, was het repertoire uit de antieke mythologie natuurlijk niet goed genoeg. Dus waren er zeemonsters in gevecht bij de Zuilen van Hercules, men beeldde de onderwerping van de Inca's uit, de verovering van Tunesië, de gevangenneming van Barbarossa, en de vlucht van de Turken van de poorten van Wenen. Bovendien waren er de keizerlijke tweekoppige adelaars, een zevenhoofdige Hydra, gevleugelde godinnen der overwinning, reusachtige grafschriften op namaakmarmer waarvan men 'de letters nog op een drietal mijlen afstand lezen kon,' horden Afrikaanse, Saraceense en Turkse gevangenen, paarden van papier-maché langs de straten, allegorieën op de christelijke deugden (Geloof, Hoop en liefde), het Geluk, het Toeval, de Behoedzaamheid, de Gerechtigheid, de Vrede en de Eeuwigheid. En dit alles was gemaakt voor één dag. | |
Voor Giorgio Vasari, toen al een bekend kunstenaar, betekende dit een nieuwe loopbaan als regisseur, choreograaf, impresario, geschiedschrijver en technicus van de Florentijnse maskeraden van de tweede helft van de vijftiende eeuw, die allemaal op kosten van Cosimo I plaatsvonden. Ter gelegenheid van het huwelijk van de jonge hertog Francesco met Johanna van Oostenrijk overtrof Vasari zichzelf. De feestelijkheden begonnen op 16 december 1565 met de aankomst van de bruid in de stad, en eindigden op 23 maart 1566 met een groot banket. Hiervoor waren honderden kunstenaars en handwerkslieden aan het werk geweest. De stad werd met duizenden bouwwerken aangekleed. Theatervoorstellingen, religieuze opvoeringen, vuurwerk, optochten van praalwagens (met thema's als 'de triomf der dromen'), de opstelling van een veldslag om een burcht van papier-maché op de Piazza Santa Maria Novella met honderden paarden en zo'n duizend mensen: het was het grootste schouwspel dat een heersersfamilie ooit in de stad op touw had gezet. |
|
Vatel is de trouwe en toegewijde bediende van de trotse maar oude, geruïneerde Prins de Condé. De prins wil Lodewijk XIV voor zich winnen om op die manier het opperbevel te krijgen bij een militaire ingreep tegen de Nederlanders. In dit kader vraagt de prins aan Vatel zich te ontfermen over de ontvangst. Lodewijk XIV en het Hof van Versailles op het kasteel van Chantilly. |
|
|
De feestelijkheden zullen 3 dagen en 3 nachten duren en moeten absoluut betoverend zijn. Vatel ontbiedt een leger huispersoneel dat keihard werkt om de ontvangst tot in de puntjes voor te bereiden om de koning te imponeren. Hij organiseert de feestelijkheden met uitgebreide menu's en een grootse mise-en-scène waar de koning dol op is. Temidden van deze opwinding laat Vatel zich verleiden door............. |
Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 uit het profiel cultuur en maatschappij voor havo en atheneum. Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Geraadpleegde literatuur: Florence Keulen 1999Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij niet geven
|