Giorgio Vasari

Giorgio Vasari's (1511-1574) betekenis voor de kunstgeschiedenis is vooral baseerd op zijn literaire werk: De biografieën van beroemdste schilders, beeldhouwers en architecten.

Aan de hand van talloze bronnen en materialen beschrijft Vasari de chronologisch geordende biografieën van vele Italiaanse kunstenaars van de Middelleeuwen tot in de 16e eeuw. De 'levensbeschrijvingen' beginnen met Cimabue (ca. 1240- na 1302) en eindigen in de eerste, uit twee delen bestaande oplage van 1550 met Michelangelo (1475-1564). Pas in de tweede, met één deel uitgebreide uitgave van 1568 zijn de contemporaine kunstenaars opgenomen. De verschillende hoofdstukken worden voorafgegaan door houtsnedeportretten.

Vasari's beginpagina over Michelangelo

De volmaaktheid van de kunst ziet Vasari in zijn tijdgenoot Michelangelo. Over hem schrijft hij dat hij persoonlijk door God naar de aarde is gezonden, naar Florence, om daar te werken. De 'goddelijke' Michelangelo markeert het opvallende eindpunt van de ontwikkeling. Hem alleen komt de verdienste toe dat hij de kunst uit de Klassieke Oudheid niet alleen bedrieglijk echt heeft nagebootst, maar haar wat betreft schoonheid, gratie en vindingrijkheid ook meesterlijk heeft overtroffen.

Videofragment over Vasari 1

Videofragment over Vasari 2

Vasari giet zijn kunstenaarsbiografieën in een vorm die teruggaat op het driedelige antieke schema van bloei, verval en nieuw begin. Met de bloei identificeert hij de Klassieke Oudheid, met het verval de Middeleeuwen en met het nieuwe begin de zich sinds het trecento ontwikkelende kunst van de Renaissance. Het nieuwe begin is wederom onderverdeeld in drie chronologische fasen: De kinderjaren in de 14e, de jeugd in de 15e en ten slotte de volwassenheid in de 16e eeuw. De werken van de diverse meesters worden door hem voor de eerste keer in de kunstgeschiedenis stijlkritisch bekeken. Zijn beoordelingscriteria zijn de 'inventione' (de uitvinding) en het 'disegno' (de tekening en lijn); twee kenmerken die door hem worden beschouwd als 'moeder' en 'vader' van alle kunsten.

Samenstelling bronmateriaal ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 uit het profiel cultuur en maatschappij voor havo en atheneum.  Meewerken aan deze site? Opsturen via e-mail is voldoende. Geraadpleegde literatuur oa: Duizend meesterwerken. Keulen 1999.

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij niet geven: het Nederlandse onderwijs is een kale kip en daar valt dus niets te plukken.


02/18/2010 last update SG Groenewald