Als de fundering klaar is, begint het echte bouwen!

De mortelmakers waren klaar met het maken van het goede mengsel,van zand, kalk en water. Opperlieden brachten de metselmortel in kalkmouwen op hun schouders langs ladders naar beneden bij de metselaars. Die stapelden de blokken steen op elkaar, terwijl ze steeds een laag mortel tussen ieder blok en de al gemetselde laag uitspreidden. Als de mortel droog was, zaten de stenen aan elkaar vast. De stenen werden door de sjouwerlieden op een burrie - een draagbaar, zoals de Alkmaarse kaasdragers nog steeds gebruiken - naar de bouwplaats gedragen, met een steenschaar vastgegrepen en door middel van een kaapstander aan een dik hijstouw in de bouwput neergelaten.

De meester-metselaar controleerde steeds met zijn waterpas of de stenen goed horizontaal lagen en met zijn schietlood of de muur goed verticaal stond. Iedere fout in de fundering zou later de muur die erop gebouwd werd, in gevaar kunnen brengen.