Ballet: 'Stamping ground'

Het ballet 'Stamping ground' van de Tsjechische choreograaf Jiri Kylian, artistiek leider van het Nederlands Dans Theater is een heel bijzondere uitzondering op die regel.

video fragment 1 van choreograaf Jirí Kylián (1984 Stamping Ground)

'Stamping ground' werd gemaakt na een studiereis van de choreograaf naar Australië, waar hij de Aboriginals bezocht en hun dansen bestudeerde. Die dansen vertonen heel opmerkelijke sprongen en beenbewegingen. Voor de dansers hebben zij een diepere betekenis die echter voor de Westerse toeschouwer niet begrijpelijk is. De Aboriginal heeft bijvoorbeeld een ander concept van tijd, plaats en ruimte dan wij. Dit resulteert o.a. in een voor ons 'abstract' aandoende kunst, die voor de Aboriginal echter bepaald niet betekenisloos is.

De aboriginals vormen de oorspronkelijke bewoners van het Australische continent en zijn een van de oudste volken op aarde. Ze kwamen ongeveer 40.000 jaar geleden vanuit Zuidoost-Azië naar Australië via een landbrug die was ontstaan doordat de zeespiegel tijdens de ijstijd daalde. Ze verdeelden zich over het hele continent en vormden tussen de 500 en 600 stammen, allen met verschillende talen, religies en culturen.De aboriginals hebben ondanks alle verschillen, één ding gemeen: de "dreamtime" of droomtijd. De aboriginals gebruiken liever de eigen aboriginal-naam, in Centraal-Australië bijvoorbeeld "tjukurpa". Dit is de periode voor het bestaan op aarde, maar tegelijkertijd ook het hiernamaals, waar de ongeborenen leven en waar de doden weer naar terugkeren. De mens deelt de natuur met de planten en dieren. Heilige plaatsen als Ayers Rock zijn nog steeds van groot belang voor de aboriginals. Ze zijn delen van het landschap die worden beschouwd als incarnaties van de voorouders uit de droomtijd. De aboriginals geloofden dat iemands ziel niet tegelijk met het lichaam stierf en dat er ceremoniën nodig waren om er zeker van te zijn dat de ziel het lichaam verliet en ergens anders reïncarneerde in een boom, een rots, een dier of in een ander mens. Dit was belangrijk om de gewone wereld op zijn cyclische koers te houden. Dit betekende weer dat elke mens het middelpunt vormde van een ingewikkeld net van relaties, dat voor orde zorgde in het heelal en alles wat zich daar afspeelden.

'Stamping ground' vertoont geen imitatie van de typische stampende bewegingen en sprongen van de Aboriginal, maar is gecreëerd vanuit een soortgelijk gevoel en opvatting. De dansen en de inspiratie daartoe ontstaan bij de Aboriginal in dromen ('dreamtime'). Dit proces is voor de niet-Aboriginal onnavolgbaar.

Kylian beschouwt de dans van de Aboriginals als hun eigen en onvervreemdbaar erfgoed dat niet gestolen of aangetast mag worden. In 'Stamping ground' weet hij echter op bijzondere wijze toch de toeschouwer bij de bijzondere beweging en bewegingskwaliteit van de dans van de Aboriginal te betrekken.

Het is het meest geslaagde ballet waarin gepoogd wordt om tot de kern en de ziel van de dans van een etnische bevolkingsgroep door te dringen.

Samenstelling bronmateriaal uitsluitend en alleen ten behoeve van het nieuwe vak ckv-2 uit het algemeen deel  voor havo en atheneum. Geraadpleegde literatuur: Geschiedenis van de westerse theaterdans  B Westra

Is er zonder uw toestemming en zonder bronvermelding gebruik gemaakt van uw teksten? Onze verontschuldigingen hierover. Laat het ons weten en wij geven een juiste bronvermelding of halen het materiaal van internet. Een financiele vergoeding kunnen wij helaas niet geven.
01/11/2004 last update